BİZE ULAŞIN
Satış işlemlerinin gerçekleşebilmesi için hem alıcı hem de satıcının oluşturmuş olduğu kriterlerin birbirini tutması gerekir. Örneğin 100 TL'den satışa çıkmış olan bir hissenin satılması için aynı hisse için 100 TL'li bir alış emri verilmelidir. Alıcıların ve satıcıların hisselerini koymuş oldukları miktar ve bu hisse fiyatları alış ve satış şeklinde sıralanır. Bu sıralamada bulunan fiyatlar sıralı ve açık bir şekilde görülür. Tüm bu sıralamaların, alım ve satımların göründüğü defter de emir defteri olarak tanımlanır.
Borsada bulunan emir defteri üzerinde kişilerin yapmış olduğu satım hareketleri emir olarak adlandırılır. Borsalarda yer alan emirler tek tip değil birden fazla olarak bulunur. Borsada bulunan emirler şu şekilde sıralanabilir:
Borsada emrin gerçekleşmeyen bölümü, işlem görmediği süre boyunca sistem üzerinde pasif olarak geçerlilik süresinin sonuna kadar bekletilir. Eğer KİE (kesinleşmezse iptal et) emri girilmezse pasif olarak bekletilir.
Borsada hem alıcı hem de satıcı olan kişilerin karşılıklı olarak vermiş oldukları emirler eşleşecek olursa satış işlemi gerçekleşir. Fakat alış ve satış sayfası kullanılarak alış - satış emirleri belirtilen fiyatta bir eşleşme sağlanamazsa açık emir denilen fiyattan hazırda beklemeye devam eder. Alım veya satış işleminin gerçekleşebilmesi için kişilerin vermiş olduğu teklifin başka bir kişi tarafından talep edilmesi gerekir. Bu eşleşme sağlanamaz ise verilen emir açık emirler kısmında durmaya devam eder. Eşleşme bulamayan emirler açık emirlerin yer aldığı panele girilerek iptal edilebilir. Kısaca "Hisse alım emri neden gerçekleşmez?" sorusuna verilecek yanıt tarafların alış ve satış konusunda bir eşleşme sağlamadığı durumlarda gerçekleşmez yanıtı verilebilir.
Kişiler tarafından oluşturulmuş olan satış ve alış emirleri karşılıklı bir eşleşme olmadığı zaman satış işlemi gerçekleşemez. Seçilen emir türüne göre sisteme iletilmiş ve açık olan açık emirler kısmında bekleyen emirlerin iptal edilmesi durumunda belli bir miktar kesilir. Bu kesilen tutar da iradi emir iptal ücreti olarak adlandırılır. Burada kesilen tutar miktarında esas alınan nokta ise oluşturulan emrin fiyatına göre belirlenir. Ancak genellikle emir iyileştirme işlemlerinde komisyon ücreti alınmaz. Emir kötüleştirme ve emir iptallerinde BIST tarafından belirlenen ücretler kesilebilir.
