Ekonomik güven endeksi nedir? Ekonomik güven endeksi nasıl hesaplanır?

Farklı sektörlere ait alt endekslerin belli kurallar çerçevesinde hesaplanması ile oluşan ekonomik güven endeksi, bileşik bir endeks türüdür. Bu endeksin hesaplanmasında kullanılan alt endeks sayısı 20’dir. Alt endekslerin bağlı olduğu sektörler ise ticaret, reel kesim, inşaat, hizmet ve tüketici olarak belirtilebilmektedir.

Ekonomik Güven Endeksi Nedir?

Tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma yönelik beklentilerini, değerlendirmelerini ve eğilimlerini gösteren bileşik endekse, ekonomik güven endeksi denilmektedir. İngilizcesi “economic confidince index” olan bu bileşik endeks, mevsim etkilerinden arındırılmıştır. Ayrıca tüketici güven endeksi;

• Hizmet,
• Perakende Ticaret,
• Reel kesim ve
• İnşaat sektörleri gibi güven endekslerini ağırlıklı olarak kapsamaktadır.

Bu nedenle ekonomik güven endeksi; bileşik bir endeks türü olup, alt kategorileri içermektedir.

Ekonomik Güven Endeksi Nasıl Hesaplanır?

Bileşik bir endeks türü olduğu için ekonomik güven endeksi hesaplama konusunda farklı faktörlerden söz edilebilmektedir. Dolayısıyla ekonomik güven endeksi hesaplaması yapılırken; her bir sektörün ağırlığı, o sektörün normalleştirilmiş olan alt endekslerine eşit bir şekilde dağıtılmaktadır. Yani bu sistemde hesaplama yapılırken, her bir sektörün ağırlığı, o sektörün alt endeksine doğrudan uygulanmamaktadır.

Bu bağlamda ekonomik güven endeksi hesaplanırken, toplamda 20 alt endeksin dikkate alındığı bilinmektedir. Alt endekslerin ait olduğu sektörler ise ticaret, inşaat, reel kesim, hizmet ve tüketici olarak belirtilebilmektedir.

Hesaplama yapılırken dikkate alınan hususlar arasında verilerin ait olduğu dönem de bulunmaktadır. Farklı sektörlere bağlı olan alt endeksler, her ayın ilk iki haftasında hazırlanan verilerin kullanılması ile hesaplanmaktadır. Bu bağlamda ekonomik güven endeksinin 100’den yüksek ya da düşük çıkması ise ekonomik duruma dair fikir vermektedir.

Tüketici Güven Endeksi Nedir?

Belirli anketlere göre ortaya çıkan tüketici güven endeksi, artış ya da azalma gösterdiği zaman ekonomiye yönelik bazı durumlara işaret etmektedir. TCMB ve Türkiye İstatistik Kurumu’nun iş birliği ile gerçekleştirilen tüketici güven endeksi belirleme anketleri ise “tüketici eğilim anketi” olarak adlandırılmaktadır. Uygulanan bu anketlerin sonuçları da cinsiyet ve yaşa göre ağırlıklandırılmaktadır. Değer aralığı 0 ile 200 olan tüketici güven endeksinin artması, iyimser bir duruma işaret etmektedir. Ancak tüketici güven endeksi değerinin 100’den küçük olması, tüketici bazında kötümser bir durumu göstermektedir.