Küresel piyasalar, ABD'de Nvidia başta olmak üzere şirketlerin açıklayacağı bilançolar öncesinde haftaya yön arayışıyla başlarken, Asya tarafındaki jeopolitik gelişmeler risk iştahının azalmasına neden oluyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül 2025 dönemine ilişkin özel sektörün yurt dışı kredi borcu gelişmelerini yayımladı. TCMB tarafından bu yılın 3. çeyreğine ilişkin TGFE verileri açıklandı. TÜİK, ekim ayına ilişkin Tarım ÜFE verilerini açıkladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, ekim ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Yurt içinde pazartesi günü bütçe dengesi, salı günü konut fiyat endeksi, perşembe günü tüketici güven endeksi takip edilecek. Küresel piyasalarda gözler ABD'de açıklanacak tarım dışı istihdam verisine çevrildi. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), eylül ayına ilişkin tarım dışı istihdam verisinin de içinde bulunduğunu istihdam raporu verilerinin 20 Kasım'da açıklanacağını bildirdi. Bu hafta çarşamba Avro Bölgesi'nde ve İngiltere'de tüketici enflasyonu, perşembe Almanya'da üretici enflasyonu, Avro Bölgesi'nde tüketici güven endeksi, cuma günü Avro Bölgesi'nde, İngiltere'de ve Almanya'da açıklanacak imalat sanayi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) takip edilecek.
ABD'de geçen hafta federal hükümetin 43 gün aradan sonra açılması küresel risk iştahını desteklerken, ABD Merkez Bankası (Fed) üyelerinin faiz indirimlerine yönelik temkinli açıklamaları ise bu risk iştahını törpüledi. Bu gelişmelerle para piyasalarında Fed'in aralık ayında faiz indirimine gitme ihtimali yüzde 67 seviyelerinden yüzde 45'e geriledi. Analistler, bu hafta açıklanacak Fed Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarının faiz indirimi beklentilerinin seyri açısından önemli olacağını belirtti.
Öte yandan hükümetin kapalı kalmasıyla aksayan verilerin ne zaman açıklanacağı da yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor. ABD Çalışma Bakanı Lori Chavez-DeRemer, ekim ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin tam olarak toplanamaması dolayısıyla TÜFE verilerini açıklayabileceklerinden emin olmadığını söyledi.
ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu da eylül ayı istihdam raporunun 20 Kasım'da yayımlanacağını bildirdi. ABD'de bu hafta açıklanacak istihdam raporu ile Nvidia başta olmak üzere teknoloji şirketleri bilançolarının, piyasaların yönü üzerinde belirleyici olması bekleniyor. ABD'de faiz indirim sürecine ilişkin belirsizlikler de devam ederken, yatırımcılar Fed Yetkililerinin açıklamaları yakından takip ediyor. Kansas City Fed Başkanı Jeffrey Schmid, ek faiz indirimlerine karşı olduğunu yineledi.
Son para politikası toplantısında faiz indirimi aleyhinde oy kullanan Schmid, enflasyonun çok yüksek olduğu yönündeki görüşünün değişmediğini kaydetti. Dallas Fed Başkanı Lorie Logan da aralık ayı toplantısında bir başka faiz indirimi kararını desteklemenin zor olacağını ifade etti.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran ise verilerin faiz indirimi yapılmasını desteklediğini savundu. Ticaret cephesinde de ABD'nin İsviçre'ye uyguladığı gümrük vergilerinin yüzde 39'dan yüzde 15'e düşürüleceği bildirildi. ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, İsviçre ile temelde bir ticaret anlaşmasına vardıklarını belirterek, "İsviçre, ilaç, altın eritme ve demir yolu ekipmanları gibi birçok üretimini ABD'ye taşıyacak." diye konuştu.
Öte yandan ABD yönetimi 13 Kasım'dan itibaren geçerli olmak üzere bazı tarımsal ürünleri karşılıklı tarifelerden muaf tutma kararı aldı. Muafiyet getirilen ürünler arasında, sığır eti, domates, kahve, muz, hindistancevizi, avokado ve ananas gibi tarımsal ürünler yer alıyor. Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,14 seviyesinde, dolar endeksi yüzde 0,1 artışla 99,4 seviyesinde seyrediyor.
Cuma günü ons fiyatındaki düşüşe paralel değer kaybeden gram altın, günü yüzde 1,9 azalışla 5 bin 549 liradan tamamladı. Haftaya düşüşle başlayan gram altın, saat 09.35 itibarıyla önceki kapanışın yüzde 0,5 altında 5 bin 528 lira seviyesinde bulunuyor.
Çeyrek altın 9 bin 410 liradan, cumhuriyet altını ise 37 bin 500 liradan satılıyor. Güne düşüşle başlayan altının ons fiyatı yüzde 0,7 azalışla 4 bin 59 dolarda seyrediyor.
Brent petrolün varili yüzde 0,7 azalışla 63,5 dolardan alıcı buluyor.
Üç haftadır değer kaybeden Bitcoin, 93 bin dolara kadar gerilerken, şu dakikalarda önceki kapanışın yüzde 1,16 üzerinde 95 bin 117 dolardan işlem görüyor.
Küresel piyasalardaki bu gelişmelerin etkisiyle New York borsası cuma günü karışık bir seyir izlendi. Dow Jones endeksi yüzde 0,65, S&P 500 endeksi yüzde 0,05 azalırken, Nasdaq endeksi yüzde 0,13 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.
Avrupa borsaları Fed'in aralık ayına yönelik faiz indirim beklentilerinin zayıflaması ve teknoloji hisselerindeki yüksek değerleme endişeleriyle cuma günü negatif seyretti.
Öte yandan cuma günü açıklanan verilere göre, Avro Bölgesi'nde de Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 artarak beklentileri karşılarken, yıllık yüzde 1,4 artışla beklentilerin hafif üzerinde gerçekleşti. İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,11, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,7, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,76 ve Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,69 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne düşüşle başladı.
Asya borsaları Japonya-Çin gerilimiyle Güney Kore hariç negatif bir seyir izliyor. Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae, 7 Kasım'da Japon parlamentosu Diet'te düzenlenen oturumda Tayvan Boğazı'na yönelik bir askeri müdahalenin Japonya için "varlığını tehdit eden durum" olarak görüleceğini ifade etmişti.
Pekin yönetimi, Japonya'nın Pekin Büyükelçisi Kenji Kanasugi'yi konuyla ilgili Çin Dışişleri Bakanlığına çağırarak protesto notası vermişti. Başbakan Takaiçi'nin Tayvan hakkındaki yorumlarının ardından patlak veren diplomatik anlaşmazlık ise yumuşama belirtisi göstermiyor.
Tokyo ve Pekin arasında artan gerilim varlığını korumaya devam ederken, Çin, Japonya'da eğitim görmeyi planlayan öğrencileri, ülkedeki Çin vatandaşları için artan risk konusunda uyardı. Buna ek olarak, 4 silahlı Çin Sahil Güvenlik gemisi, Pazar sabahı Japonya kontrolündeki tartışmalı sulardan geçerek ayrıldı. Asya'da artan jeopolitik gerilimle birlikte Japonya'da perakende ve turizm hisselerinde düşüşler görüldü.
Öte yandan Japonya'da 3. çeyreğe ilişkin GSYH yıllık bazda yüzde 1,8 azaldı. Beklentiler ülke ekonomisinin yüzde 2,4 daralması yönündeydi. Açıklanan veri Japon ekonomisinin 6 çeyrektir ilk kez daraldığını ortaya koydu. Analistler, Japonya'da büyümenin kötü gelmesinin ABD'nin uyguladığı gümrük tarifelerinden dolayı ülke ihracatının olumsuz etkilenmesinden kaynaklandığını söyledi.
ABD'nin Japonya'ya gümrük vergilerini eylül ayında yüzde 15'e çektiğini anımsatan analistler, bundan dolayı ülkede 4. çeyrek büyüme verisinin pozitif gelebileceğini kaydetti. Japonya Merkez Bankası (BoJ) yetkililerinin ülkede açıklanan büyüme verisiyle ilgili yapabileceği açıklamalar da takip edilecek. Öte yandan Samsung, Hyundai gibi önde gelen şirketler Güney Kore'de topluca yerli yatırım planlarını açıkladılar. Samsung sadece önümüzdeki beş senede 310 milyar dolar yatırım sözü verdi. Güney Kore borsasında yükseliş eğilimi öne çıkarken Samsung'un hisseleri yüzde 3'ün üzerinde yükseldi.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,7 düşerken, Güney Kore'de Kospi endeksi de yüzde 1,8 arttı.
Cuma günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,59 değer kaybederek 10.565,74 puandan tamamladı.
Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 68,30 puan ve yüzde 0,65 artışla 10.634,04 puana çıktı. Bankacılık endeksi yüzde 0,81, holding endeksi yüzde 0,04 arttı.
Sektör endekslerinden en çok yükselen yüzde 1,10 ile orman kağıt basım, tek gerileyen ise yüzde 0,64 ile menkul kıymet yatırım ortaklığı oldu.
Dolar/TL, cuma gününü yatay seyirle 42,2446'dan tamamlarken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,2 yükselişle 42,3320'den işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu ve bütçe dengesi, yurt dışında ise New York Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.450 ve 10.350 puanın destek, 10.650 ve 10.750 puanın ise direnç konumunda olduğunu ifade etti.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre 9,7 milyar dolar artarak 206,2 milyar dolar oldu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül 2025 dönemine ilişkin özel sektörün yurt dışı kredi borcu gelişmelerini yayımladı. Buna göre, eylül sonu itibarıyla özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, bir önceki çeyreğe göre 9,7 milyar dolar artarak 206,2 milyar dolara yükseldi. Vadeye göre incelendiğinde, eylül sonuna göre, uzun vadeli kredi borcu 10,3 milyar dolar artarak 196,3 milyar dolar, kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) ise 600 milyon dolar azalarak 9,9 milyar dolar oldu.
Bir önceki çeyreğe göre, finansal kuruluşların toplam borcu 8 milyar dolar, finansal olmayan kuruluşların toplam borcu ise 1,7 milyar dolar arttı. Aynı dönemde finansal kuruluşların uzun vadeli borçları 8,8 milyar dolar, finansal olmayan kuruluşların uzun vadeli borçları 1,5 milyar dolar artış gösterdi. Kısa vadede ise finansal kuruluşların borçları 800 milyon dolar azalırken, finansal olmayan kuruluşların borçları 200 milyon dolar yükseldi.
Döviz kompozisyonuna bakıldığında dolar cinsinden borçlanmanın en yüksek paya sahip olduğu görülürken, uzun vadeli kredi borcunun yüzde 57,6'sının dolar, yüzde 32,5'inin avro, yüzde 2,5'inin Türk lirası ve yüzde 7,4'ünün ise diğer döviz cinslerinden oluştuğu gözlendi. Kısa vadeli kredi borcunun ise yüzde 29,2'sini dolar, yüzde 19,7'sini avro, yüzde 49'unun Türk lirası ve yüzde 2,1’inin ise diğer döviz cinsleri oluşturdu.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcunun eylül sonuna göre 1 yıla kadar olan vade dağılımı incelendiğinde, toplam borç tutarı 64,1 milyar dolar oldu. Bu tutarın 41,1 milyar dolarının bankalara, 17,6 milyar dolarının finansal olmayan kuruluşlara, 5,3 milyar dolarının ise bankacılık dışı finansal kuruluşlara ait borçlardan oluştuğu görüldü.
Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), ekimde bir önceki aya göre yüzde 4, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 45,4 artış gösterdi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayına ilişkin Tarım ÜFE verilerini açıkladı. Buna göre endeks, ekimde bir önceki aya kıyasla yüzde 4, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 34,06, geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 45,4 ve 12 aylık ortalamalara kıyasla yüzde 38,83 yükseldi.
Sektörlerde bir önceki aya göre değişime bakıldığında, tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 4,13, orman ürünleri ile ilgili hizmetlerde yüzde 2,35, balık ve diğer balıkçılık ürünleri, su ürünleri, balıkçılık için destekleyici hizmetlerde yüzde 1,84 artış gerçekleşti.
Ana gruplarda bir önceki aya göre, tek yıllık (uzun ömürlü olmayan) bitkisel ürünlerde yüzde 12, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 1,75 artış, çok yıllık (uzun ömürlü) bitkisel ürünlerde yüzde 1,32 azalış kayıtlara geçti.
Yıllık değişimin en yüksek olduğu alt grup, yüzde 137,84 artışla yumuşak çekirdekli ve sert çekirdekli meyveler oldu. Aylık değişimin en yüksek olduğu alt grup da yüzde 28,84 artış ile sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular olarak kaydedildi.
Ticari Gayrimenkul Fiyat Endeksi (TGFE), 2025'in üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 5,3 ve yıllık bazda nominal yüzde 30 artarken, reel olarak yüzde 2,4 azaldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından bu yılın 3. çeyreğine ilişkin TGFE verileri açıklandı. TGFE, yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 5,3, yıllık bazda nominal olarak yüzde 30 artarken, reelde ise yüzde 2,4 azaldı.
Türkiye genelinde, 2025 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 5,2 yükselen Dükkan Fiyat Endeksi, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre nominal yüzde 30 artmasına karşın reel olarak yüzde 2,4 azaldı. Ofis Fiyat Endeksi de aynı çeyrekte, bir önceki çeyreğe göre yüzde 5,9, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre nominal olarak yüzde 29,6 artarken, reelde ise yüzde 2,7 azaldı.
Üç büyük ildeki gelişmeler değerlendirildiğinde, ticari gayrimenkul fiyat endeksleri, yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre, İstanbul'da yüzde 3,2, Ankara'da yüzde 5,2 ve İzmir'de yüzde 3 artış kaydetti. Endeks değerleri bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla yüzde 23,3, 32 ve 31,9 yükseldi.
Türkiye'nin merkezi yönetim bütçe gelirleri ekimde 1 trilyon 147,1 milyar lira, giderleri 1 trilyon 370,3 milyar lira oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, ekim ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Buna göre, ekimde bütçe gelirleri geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 49,1 artarak 1 trilyon 147 milyar 70 milyon lira, bütçe giderleri de yüzde 43,4 artışla 1 trilyon 370 milyar 269 milyon lira olarak gerçekleşti.
Ocak-ekim döneminde de bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48,1 yükselerek 10 trilyon 151 milyar 995 milyon liraya çıktı. Bütçe giderleri de aynı dönemde yüzde 42,9 artarak 11 trilyon 592 milyar 472 milyon lira oldu. Merkezi yönetim bütçesi, ekimde 223 milyar 199 milyon lira, ocak-ekim döneminde 1 trilyon 440 milyar 477 milyon lira açık verdi.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) pazar verilerine göre otomotiv ihracatı, adet bazında yılın 10 ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 5 artışla 864 bin 809'a ulaştı.
OSD, bu yılın ocak-ekim dönemine ait üretim ve ihracat adetleri ile pazar verilerini açıkladı. Buna göre, yılın 10 ayında toplam otomotiv üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4 artışla 1 milyon 163 bin 425'e ulaştı. Otomobil üretimi ise yüzde 3 azalarak 717 bin 321 olarak gerçekleşirken, traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 1 milyon 187 bin 15 oldu.
Söz konusu dönemde ticari araç grubunda üretim geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 17 ve hafif ticari araç grubunda yüzde 20 artarken, ağır ticari araç grubunda ise yüzde 2 geriledi.
Bu dönemde, otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı yüzde 66 olurken, araç grubu bazında kapasite kullanım oranları ise hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) yüzde 67, kamyon grubunda yüzde 56, otobüs-midibüs grubunda yüzde 66 ve traktörde yüzde 38 olarak kayıtlara geçti.
Otomotiv ihracatı, yılın 10 ayında geçen yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 5 artarak 864 bin 809 olarak gerçekleşti.
Bu dönemde otomobil ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 düşüş kaydederken ticari araç ihracatı ise yüzde 29 arttı. Aynı dönemde traktör ihracatı da yüzde 21 azalarak 9 bin 340 oldu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, toplam otomotiv sanayi ihracatı 2025'in 10 ayında 34 milyar dolara ulaşarak yüzde 17,5 pay ile sektörel ihracat sıralamasındaki liderliğini sürdürdü. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) verilerine göre, 10 aylık dönemde toplam otomotiv ihracatı 33,5 milyar dolar oldu.
Aynı dönemde otomobil ihracatı ise yüzde 6 artışla 9,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde, dolar bazında ana sanayi ihracatı yüzde 14, tedarik sanayi ihracatı ise yüzde 6 arttı.
Bu yılın 10 ayında toplam pazar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 artarak 1 milyon 78 bin 527 düzeyinde gerçekleşti.
Bu dönemde, otomobil pazarı da yüzde 11 artış sağlayarak 833 bin 382 oldu. Ticari araç pazarına bakıldığında ise yılın 10 ayında, geçen yılın aynı dönemine kıyasla toplam ticari araç pazarı yüzde 5, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 7 büyürken, ağır ticari araç pazarında yüzde 6 gerileme yaşandı.
Yılın ocak-ekim döneminde otomobil satışlarındaki yerli araç payı yüzde 30, hafif ticari araç pazarında yerli araç payı ise yüzde 21 olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ekim ayına ilişkin konut satışı istatistiklerini açıkladı. Buna göre Türkiye genelinde konut satış sayısı, ekimde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 0,5 azalarak 164 bin 306'ya geriledi. İstanbul, 26 bin 305 ile ekimde en çok konutun satıldığı il oldu. Bu ili 14 bin 681 konut satışıyla Ankara, 8 bin 678 ile İzmir takip etti. Konut satış sayısının en az olduğu iller 86 ile Ardahan, 135 ile Bayburt ve 143 ile Tunceli olarak sıralandı. Konut satışları ocak-ekim döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,2 artarak 1 milyon 293 bin 33 olarak gerçekleşti. Türkiye'de yabancılara yapılan konut satışları, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,8 azalarak 2 bin 106'ya geriledi.
TCMB, reel ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 68 katılımcıyla gerçekleştirdiği kasım ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'ni yayımladı. Buna göre, geçen ay yüzde 1,55 olan kasım ayı TÜFE artışı beklentisi, bu anket döneminde yüzde 1,59'a yükseldi. Cari yıl sonu TÜFE artışı beklentisi ise yüzde 31,77'den yüzde 32,20'ye çıktı. TÜFE'de artış beklentisi 12 ay sonrası için yüzde 23,26'dan yüzde 23,49'a, 24 ay sonrası için de yüzde 17,36'dan yüzde 17,69'a yükseldi. Katılımcıların yıl sonu dolar/TL beklentisi 43,5632'den 43,4245'e gerilerken, 12 ay sonrası dolar/TL beklentisi ise 49,7515'ten 50,6169'a yükseldi. TCMB'nin politika faizine ilişkin gelecek ilk toplantı beklentisi yüzde 38,28, ikinci toplantı beklentisi yüzde 37,11 ve üçüncü toplantı beklentisi ise yüzde 35,81 oldu. Böylece politika faizine ilişkin yıl sonu beklentisi yüzde 38,28 olarak gerçekleşti. 12 ay sonrası için politika faizi beklentisi ise yüzde 29,32'ye yükseldi.
markasıdır.
Haber Gönder
Okuyucu Yorumları 0 yorum