2 Aralık önemli ekonomi başlıkları: Yarın TÜİK enflasyon açıklıyor, asgari ücret içn yol haritası belli olmaya başladı!

Türkiye İstatistik Kurumu yarın enflasyonu açıklayacak. Milyonlarca kişinin merakla beklediği enflasyon ocak ayı zamlarını da doğrudan etkileyecek. Asgari Ücret Tespit Komisyonu 10 Aralık tarihinde toplanacak. işçi, işveren ve hükümetin buluşacağı masada 2025 yılında asgari ücretin ne kadar olacağı konuşulacak.

İŞTE ÖNE ÇIKAN EKONOMİ BAŞLIKLARI

Yarın açıklanacak TÜFE öncesi İTO’nun İstanbul Geçinme İndeksi verilerini öğrendik. Perakende fiyatlar, giyim, konut ve gıdanın etkisiyle bir önceki aya göre %3,07, toptan fiyatlar ise %2,68 arttı.

Asgari ücretin belirlenmesinde yol haritası belli oluyor. İlk toplantı 10 Aralık’ta. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik komisyon, oy çokluğuyla alınacak kararlarla yeni yılın asgari ücretini belirleyecek.

Trump’tan bir hamle de BRICS kanadına yönelik geldi. Trump, dokuz ülkeden oluşan bloğun dolara alternatif ortak bir para birimi oluşturması durumunda, BRICS ülkelerinden ithalata %100 oranında gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu. ☑ Suriye’de cephe hatları yıllar yeniden şekilleniyor. Halep’te Esad rejimi çok kritik bir yenilgi aldı. Yenilginin arkasında son dönemde kendi meseleleriyle uğraşan Rusya, İran ve Hizbullah’ın gücünün zayıflaması var.

AJANDA

Suriye'de rejim karşıtı muhaliflerin kontrolüne giren Halep ve İdlib’deki gelişmeler izleniyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İran Dışişleri Bakan Abbas Erakçi ile bir araya gelecek.

İTO İSTANBUL ÜCRETLİLİER GEÇİNME İNDEKSİNİ YAYIMLADI

Enflasyonda öncü veri olan İstanbul Ticaret Odası (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi ile ilk verileri öğrendik. Verilere göre, İstanbul’da perakende fiyatlar bir önceki aya göre %3,07, toptan fiyatlar ise %2,68 arttı. Geçen yılın aynı ayına göre perakende fiyatları yansıtan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi %57,99, toptan fiyatları ölçen Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise %42,72 oranında artış gösterdi. Kasım ayında perakende fiyatlar içinde en yüksek artış, %5,65 ile giyim harcamalarında kaydedildi. Konut harcamalarında %5,25, gıda harcamalarında %3,28, ev eşyasında %1,54, sağlık ve kişisel bakımda %1,08 artış gerçekleşti. Buna karşılık, ulaştırma ve haberleşme harcamaları %0,81, kültür, eğitim ve eğlence harcamaları ise %1,27 azaldı.

BU ÜÇ MADDENİN FİYAT ARTIŞLARI DİKKAT ÇEKTİ

Kasım ayı verileri, özellikle giyim, konut ve işlenmemiş maddelerdeki fiyat artışlarının dikkat çektiği bir tablo ortaya koyuyor. Kültür ve ulaştırma harcamalarında ise fiyat düşüşleri, toplam artış oranlarını bir miktar dengelemiş durumda. Yıllık bazda yüksek seyreden enflasyon oranları, tüketici ve toptan fiyatlarda artışların sürdüğünü işaret ediyor. Yarın gözler TÜFE verisinde olacak. Genellikle İTO ve TÜFE verisi arasında yaklaşık 1 puanlık İTO lehine sapma görüyoruz. İstanbul fiyatları ülkenin geri kalanına göre yüksek seyredebiliyor.

10 ARALIK'TA ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU TOPLANACAK

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılında geçerli olacak yeni asgari ücreti belirlemek için ilk toplantısını 10 Aralık'ta gerçekleştirecek. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik komisyon, oy çokluğuyla alınacak kararlarla yeni yılın asgari ücretini belirleyecek. 2024 yılında %49 zamla 17.002 TL’ye yükseltilen asgari ücret, bu yıl sadece ocak ayında bir kez artırıldı. Enflasyondaki düşüşle birlikte ara zam uygulamasına gerek duyulmadı. 2025 yılı için olası zam oranları, enflasyon tahminleri ve refah payına bağlı olarak şekillenecek. %20’den %45’e farklı beklentiler var. Yüksek artış bekleyenler, önceki yıllardaki gerçekleşen enflasyonun üzerine eklenen refah payı artışından ötürü böyle düşünüyorlar. TCMB’nin sene sonu enflasyon beklentisi %44. 2025 yılı için de %21. Bu geniş bantın sebebi burası. Cumhurbaşkanı Erdoğan, asgari ücret artışına dair yaptığı açıklamada, çalışanların alım gücünü koruyacak bir zam oranının uygulanacağını belirtmişti. Erdoğan, “2025 yılında para ve maliye politikalarının etkisiyle enflasyonda düşüş devam edecek. Kimseyi enflasyona ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz" dedi. Aralık ayı asgari ücret mesaisiyle geçecek. Reel sektörün en önemli girdilerinden olan asgari ücret, önümüzdeki dönemdeki istihdam piyasası için de önemli olacak.

TRUMP'TAN SERT YANIT

ABD’de başkan seçilen Trump, Çin ve Rusya gibi büyük dünya güçlerinin de içinde bulunduğu BRICS bloğunun, ABD dolarına alternatif bir para birimi oluşturma girişimine karşı sert bir yanıt verdi. Trump, dokuz ülkeden oluşan bu bloğun böyle bir adım atması durumunda, ABD’ye yönelik ithalata %100 oranında gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu. Cumartesi günü Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada Trump, "BRICS ülkelerinin dolardan uzaklaşmaya çalıştığı fikrini izleyeceğimiz günler geride kaldı" ifadelerini kullandı.

BRICS bloğu, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın yanı sıra İran, Mısır, Etiyopya ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni içeriyor. Özellikle Brezilya ve Rusya gibi ülkelerin doların küresel ticaretteki hakimiyetini azaltma girişimleri uzun zamandır tartışılıyor. Ancak iç çekişmeler, BRICS para birimi konusunda somut ilerleme sağlanmasını zorlaştırıyor. Trump, tarifeleri ABD ekonomisinin büyümesi ve Amerikan iş gücünün korunması için bir araç olarak görüyor. İlk başkanlık döneminde Trump tarafından getirilen tarifelerin birçoğu halefi Joe Biden tarafından da yürürlükte tutulmuştu. Doların, Trump’ın açıklamalarının ardından sabah seansında çoğu G-10 ve Asya para birimi karşısında güçlendiğini görüyoruz.

SONA ERDİ

Suriye’de Esad yönetiminin Halep’i geri almak için dört yıl boyunca sürdürdüğü mücadelesi, muhaliflerin kuzeybatıda başlattığı sürpriz bir saldırıyla sona erdi. 27 Kasım’da başlayan operasyon, 29 Kasım gecesi muhaliflerin Halep’in merkezindeki antik kalede zafer fotoğrafları paylaşmasıyla tamamlandı. Esad’ın ordusu neredeyse direnmeden geri çekilirken, Halep’in büyük bir kısmı muhaliflerin kontrolüne geçti. Suriye iç savaşında cephe hatları 2020’den bu yana büyük ölçüde sabit kalmıştı. Esad rejimi, Halep’i 2016’da Rus hava desteği ve İran destekli milislerin yardımıyla geri almıştı. Ancak bugün aynı destek mevcut değil. Hizbullah, İsrail’le yaşanan savaşta ağır kayıplar verdi; İran, üst düzey komutanlarını kaybetti; Rusya ise Ukrayna işgali sonrası Suriye’deki asker sayısını azalttı. İran’ın bölgedeki müttefiklerinin zayıflamasının Esad’ı savunmasız bıraktığını ortaya koyuyor. Bu gelişmeler, Suriye iç savaşında yeni bir dönemin habercisi olabilir.

7 BİN LİRADAN 30 BİN LİRAYA ÇIKARILDI

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde yapılan değişiklik ile tüketicilerin 7 bin TL’nin üzerindeki mal veya hizmet alımlarında banka ve finans kurumları aracılığıyla ödeme yapma zorunluluğu, 30 bin TL’ye yükseltildi. Tebliğ kapsamında yer alan örneklerdeki tutarlar da bu yeni sınır dikkate alınarak güncellendi.

BAKAN ŞİMŞEK'İN KONUŞMASI

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TRT World Forum 2024'ün kapanış oturumunda yaptığı konuşmada, küresel ekonomi ve Türkiye’nin dayanıklılık stratejileri üzerine kapsamlı değerlendirmelerde bulundu. Şimşek, küresel ticarette artan korumacılığın ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediğini vurgulayarak, 2009’a kıyasla ticarete getirilen sınırlamaların yaklaşık 9 kat arttığını ifade etti. Şimşek, “Artan tarifeler ABD’de daha yüksek enflasyon ve faiz oranları yaratabilir. Çin ise ihracatını farklı ülkelere yönlendirebilir. Bu durum bizim pazarlarımızı da dolaylı olarak risk altına sokuyor” dedi.

TRUMP'I UYARDI

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P, ABD başkan seçilen Donald Trump'ın otomobil ithalatına yönelik planladığı gümrük tarifelerinin, otomotiv sektöründe ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda uyardı. S&P’ye göre, Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık’tan ithal edilen araçlara %20, Meksika ve Kanada’dan ithal edilen araçlara %25 oranında uygulanacak tarifeler, en kötü senaryoda, etkilenen otomobil üreticilerinin yıllık FAVÖK’lerinde %17’ye varan kayıplara yol açabilir.

OĞLU İÇN AF KARARI ÇIKARDI

ABD Başkanı Joe Biden, oğlunun silah ve vergi suçlarından hüküm giydiği davalar için tam ve koşulsuz af kararı çıkardı. Bu karar, Biden’ın daha önce ailesiyle ilgili yasal süreçlere müdahil olmayacağı yönündeki vaatlerinin tersine bir adım olarak dikkat çekici. Biden, af kararını savunurken, oğlunun yalnızca kendisiyle olan aile bağları nedeniyle hedef alındığını iddia etti ve siyasi rakiplerini adalet sistemini manipüle etmekle suçladı. “Adalet sistemine inancım tam, ancak Hunter’ın davasında siyaset adaletin önüne geçti” diyen Biden, oğluna yönelik suçlamaları siyasi bir kampanya aracı olarak nitelendirdi.

KÜRESEL EKONOMİDE YAVAŞLAMA SÜRÜYOR

Rusya Merkez Bankası’nın “Finansal İstikrar İncelemesi” raporunda, küresel ekonomide yavaşlama riskinin sürdüğüne dikkat çekildi. Raporda, Rusya’nın bütçesinin petrol fiyatlarının varil başına 60 dolar seviyesine göre hazırlandığı belirtilerek, mevcut fiyatların ekonomi için tehlike oluşturmadığı, ancak 60 doların altına düşmesi durumunda mali piyasalarda zorluklar yaşanabileceği ifade edildi. Petrol piyasalarında gözler 5 Aralık Perşembe günü gerçekleşecek OPEC+ toplantısında. Toplantıda, grubun üretimde üçüncü kez hafif artış planını ertelemesi beklenirken, gelecekteki politikalarla ilgili ipuçları aranıyor. Petrol, Orta Doğu ve Rusya’daki jeopolitik gelişmelerin yanı sıra, Trump’ın başkanlık dönemindeki ekonomik politikalar ve Çin’in ekonomik görünümünden etkileniyor. Ekim ortasından bu yana fiyatlar, 6 dolarlık bir bant içinde işlem görmeye devam ediyor.
Kaynak: Fintables