BİZE ULAŞIN
Günümüzde gelişen ekonomik koşullar ve ihtiyaçlar neticesinde insanoğlunun barınma, ticari mal edinme ve yaşamını sürdürebilmesi için gerekli çeşitli ihtiyaçları ortaya çıkmıştır. Bu ihtiyaçların karşılanmasında eşya önemli bir yer tutmuş, eşyanın ise ekonomik faydalı ömrü ön plana çıkmıştır.
Amortisman, eşyanın 1 yıldan fazla kullanımının ardından ortaya çıkmaya başlayan gider payıdır. Ticari işletmeler bu payı gider olarak işlemektedir.
Amortisman gideri hesaplama, 3 ana başlık altında işlenmektedir.
1. Normal Amortisman Yöntemi
Genel olarak herhangi bir eşyanın veya varlığın faydalı ekonomik ömrünün eşyanın tutarına bölündüğü yöntemdir. Bir örnekle açıklayacak olursak;
Herhangi bir işletmenin KDV eklenmemiş olarak değeri 6.000 TL eden bir demirbaşının ekonomik ömrünün 5 yıl olduğunu düşünelim. Bu yöntemde eşyanın değeri yıllık olarak %20 oranında azalacaktır.
Amortisman işlemi uygulandığında;
2. Azalan Bakiyeler Yöntemi
Bu yöntemde ise amortisman miktarı her geçen yıl 2 ile çarpılarak hesaplanır. Her yılın amortisman değeri eşyanın faydalı ömründen düşülerek işlem gerçekleştirilir.
Herhangi bir işletmenin KDV eklenmemiş olarak değeri 6.000 TL eden bir demirbaşının ekonomik ömrünün 5 yıl olduğunu düşünelim. Bu yöntemde eşyanın değeri yıllık olarak %20 oranında azalacaktır.
Amortisman işlemi uygulandığında;
yıl 6000 / 5 x 2 = 2400 TL olacak ve gelecek yıla aktarılacaktır.
yıl (6000-2400) / 5 x 2 = 1440 TL olacak ve gelecek yıla aktarılacaktır.
Bu yöntemde amortisman miktarı yıl geçtikçe azalır.
3- Fevkalade Amortisman Yöntemi
Doğal afetlere (yangın, sel, deprem gibi) ve benzerlerine maruz kalmış eşya sahibi işletmeler tarafından ilgili idarelere başvuru yapılarak demirbaşların bir kısmının amortize edilmesi talep edilir.
Ticaret yapan işletme ve kurumların gelir gider dengesi üzerine yaptıkları hesapta amortisman oranları da kullanılmaktadır. Bu sayede gelecek planlamaları iktisadi noktada daha doğru yapılmaktadır.
Amortisman gideri maliyete eklenerek Vergi Usul Kanunu’nda indirilebilecek giderler olarak görülmüştür. Bu karar ile birlikte önemli bir gider kalemi haline gelmiştir.
Amortismana tabi tutulabilen eşya ve demirbaşlar faydalı ekonomik ömrünün azalması ile birlikte değeri düşmektedir. 3 farklı yöntem ile hesaplanan amortisman gideri faydalı ömre göre hesaplanıp gider olarak yazılmaktadır. Her yıl hesaplanmış olan amortisman gideri, eşya veya demirbaşın değerinde maddi olarak düşülerek hazırlanır.
