17 Ağustos 1999'da yaşanan 7,6’lık deprem 17 binden fazla insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştu. Depremin Türk ekonomisine maliyeti yaklaşık olarak 5 milyar dolar olarak belirtilmişti. 11 gün önce Kahramanmaraş’ta yaşanan 7,6 ve 7,7’lik depremlerin ardından ise 36 binden fazla vatandaş hayatını kaybetti. Acı bilanço artmaya devam ederken Dünya Bankası’ndan depremin ekonomik boyutuna ilişkin çarpıcı bir veri ortaya konuldu. Banka Türkiye'de milyonlarca konutu depreme dayanıklı olacak şekilde güçlendirmenin veya yeniden inşa etmenin 465 milyar dolara mal olacağını tahmin ediyor.
Türkiye tarihinin en büyük felaketinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine göre 61 binden fazla binanın acil yıkılması gerektiği belirtildi. TÜRKONFED’in hesaplamalarına göre depremin mali zararı 84 milyar dolardan fazla.
Dünya Bankası’nın Aralık 2021’de yayımladığı raporda Türkiye'deki yapı stoğunun büyük bölümünün 2000'den önce inşa edildiğine dikkat çekildi. Bu yapıların, depreme ve iklim kaynaklı afetlere "dayanıksız" olduğu vurgulandı. Yapıların depreme ve diğer afetlere dayanıklı hale getirilmesi için güçlendirilmesi ya da yeniden inşa edilmesi gerekiyor.
Ancak rapora göre Türkiye'de konut olarak kullanılan 6,7 milyon binadan sadece yüzde 4'ü yenilenmiş. Geri kalan binaların yenilenmesi için ek finansal metodlar geliştirilmesine ihtiyaç var. Binaların yenilenmesi için ev sahiplerinin bu fonlara ulaşabilmesi gerekiyor. Böylece orta ve alt gelir grubunun da, kentsel dönüşüm sürecinin parçası haline geleceğine dikkat çekiliyor.
Banka geçtiğimiz günlerde, Türkiye’deki deprem felaketinin ardından kurtarma ve toparlanma çabalarına destek olmak amacıyla 1,78 milyar dolarlık yardım sağlanacağını bildirmişti. Dünya Bankası’nın afet risk yönetimi konusundaki kapsamlı deneyimine dayanarak felaketin büyüklüğünü, kurtarma ve yeniden inşa desteği için öncelikli alanları belirlemek üzere hızlı bir hasar değerlendirmesi başlattığı ifade edildi.
Söz konusu yardımın 780 milyon dolarlık kısmının Türkiye'de mevcut olan Türkiye Deprem, Sel ve Orman Yangınları Acil Durum Yeniden İnşa Projesi (TEFWER) ve İklim ve Afete Dirençli Şehirler Projesi'nden Koşullu Acil Müdahale Bileşenleri (CERC'ler) projeleri aracılığıyla sunulacağı ifade edilirken, CERC'ler aracılığıyla yapılan yardımın belediye düzeyinde temel altyapının yeniden inşası için kullanılacağı belirtildi.
