Bir yerde çalışmadığı halde sahte sigorta yaptıran kişiler, durumun tespit edilmesi halinde emekli maaşının kesilmesi, ödenen miktarların faiziyle geri alınması, hapis ceza ile karşı karşıya gelme gibi ağır yaptırımlarla karşı karşıya kalabiliyor. İşte ayrıntılar...
Sahte sigorta yaptırmanın yaptırımları bulunuyor. Vatandaşların 4/a kapsamında sigortalı olması için işverene bağlı olarak çalışmaları gerekiyor. Sahte sigorta yaptıran kişinin tespit edilmesi durumunda sigortalı gösterilen süreler iptal oluyor ve söz konusu dönemde ödenen primler silinerek SGK'ya gelir oluyor. Sahte sigorta yaptıran kişi SGK üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalandıysa eğer bu hizmetlerin bedeli faizi ile birlikte talep ediliyor. Sahte sigorta sayesinde emekli olan vatandaşların tespit edilmesi durumunda emekli maaşı kesiliyor ve o zamana kadar ödenmiş maaşlar talep ediliyor. Borçlu kişinin ölümü durumunda geri talep edilen miktar mirasçılardan alınıyor. Öte yandan özel belgede sahtecilik suçundan söz konusu kişilerin hapis cezası ile karşı karşıya kalması mümkün oluyor.
Yapılandırma yasası TBMM'nin gündemindeki konular arasında yerini almaktadır. Bu yasa köy ve mahalle muhtarları, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan BAĞ-KUR’lulara önemli bir ihya kolaylığı sağlanmaktadır. Geçmişte muhtelif zamanlarda çıkan kanunlarla prim borcu silinerek sigortalılık süresi dondurulmuş olan BAĞ-KUR’lular, yapılandırma kanunu ile normale göre daha düşük prim ödeyerek sigortalılık sürelerinin tekrar emekliliklerine sayılma imkanından faydalanabilir.
İsteğe bağlı sigorta primleri BAĞ-KUR (4/b) statüsünde değerlendirilir. İhya imkanı yalnızca söz konusu BAĞ-KUR’lulara verilmektedir. BAĞ-KUR kapsamındaki isteğe bağlı sigortalılar yapılandırma fırsatından yalnızca, başvuru yaptıkları ay dahil son 12 aylık dönemdeki borçlar için yararlanılabilir. İsteğe bağlı sigortalı vatandaşların 12 aydan öncesine ait dönem için eski prim ödeme hakkı yoktur.
8 Eylül 1999'dan evvel sigortalı olarak çalışmaya başlayanların normal evlilikte SSK'da kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve kademeli olarak belirlenen prim günü ve yaş koşullarının sağlanması talep edilir. Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl olan sigortalılık süresi, ilk kez sigortalı çalışmaya başlanılan tarihten emeklilik dilekçesinin verildiği tarihe kadar belirlenen süreyi kapsar.
Prim ödenmeyen günler sigortalılık süresine dahil olmaktadır. 1999’dan evvel çalışma hayatına başlayan BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’na tabi olanlarda ise kadınlarda 20 yıl (7200 gün),erkeklerde de 25 yıl (9000 gün) prim ödeme şartı bulunmaktadır.
Koronavirüs döneminde İş kanununa geçici bir madde eklendi. Bu madde ile birlikte işverenlere, 30 Haziran 2021'e kadar geçerli olmak üzere işçisini ücretsiz izne çıkarma hakkı verildi. Ücretsiz izne ayrılan işçiye verilen destek 30 Haziran günü bitecek.
Kısa çalışma ödeneği alanlardan, ödenek almaya başlamadan önceki son 3 yılda en az 600 prim günü bulunanlar önümüzdeki dönemde herhangi bir nedenle işsiz kaldıklarında işsizlik ödeneği almalarında hiçbir sakınca yoktur. Kendi talebi ile işi bırakan veya işverence haklı görülen nedenle işten çıkartılan çalışanlar da işsizlik ödeneği alabilir. Ancak, nakdi ücret desteği alan kişilerin işsizlik ödeneği almaya hak kazanamamış kişiler olması nedeniyle söz konusu vatandaşlar işsizlik ödeneği alamaz.