Dünyanın en büyük buğday ihracatçılarından Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş, bu yılki hasadı tehlikeye attı. Karadeniz üzerinden sevkiyata bağımlı durumdaki Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da darboğaz endişesi artıyor. Bu gelişmelerle ABD buğday vadeli kontratları, ABD'nin ekim alanlarında görülen kuraklık nedeniyle üretimde düşüş görüleceği yönünde endişelerle ve dünyanın en büyük hububat ihracatçısı Rusya'nın eski Sovyet ülkelerine yapılan sevkiyatlara geçici kısıtlama getirmesinin ardından yükseldi. Buğday vadeli kontratları son dört seans boyunca yüzde 15 geriledikten sonra bugün yüzde 1,4 artarak 10,85 dolar/bushel, yani 398,7 dolar/ton seviyesine yükseldi.
MYNET ÖZEL
Uzmanlar, kararın buğday ihtiyacının yüzde 78'ini Rusya'dan karşılayan Türkiye'yi etkilemesinin kaçınılmaz olduğunu ifade ediyor. Uzmanlara göre buğday ve arpada kendi kendisine yeterliliği yüzde 82'ye düşen Türkiye'de yurt dışından arzda sıkıntı yaşanmasa bile, artan ithalat maliyetleri ekmek ve pide fiyatlarını doğrudan etkileyecek.
Ramazan ayına kısa bir süre kalırken pide fiyatlarının ne olacağına ilişkin de açıklamada bulunan İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Çetin, geçtiğimiz yıl 4 liraya satılan 365 gram sade pidenin bu yıl 330 gram olacağını ve 6 liraya satılacağını bildirdi. Susamlı, yumurtalı 415 gram olanın fiyatı ise 9 TL olacağını kaydetti.
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı ise konuya ilişkin Mynet’e yaptığı açıklamasında, “Şu anda genel olarak belli olan bir şey yok. İstanbul Fırıncılar Odası’nın müracaatında 330 gram pidenin 6 lira olacağı yer alıyordu” ifadelerini kullanarak, “Müracaatlar var ama bu ay sonuna doğru belli olur” diye konuştu.
Neredeyse her ay girdi fiyatlarındaki artışlar gerekçe gösterilerek ekmeğe zam yapılıyor. Yakın dönemde ekmek fiyatında zam olup olmayacağı sorusunu yanıtlayan Balcı, “Fırıncı esnafı olarak en makul seviyede hepsini götürmeye çalışıyoruz. İlgili bakanlıklarla diyalog halindeyiz. Bunu götürebildiğimiz kadar götürmeye çalışıyoruz. Buğday haşatına kadar devam edecek bu süreç. Olağanüstü bir durum olmadıkça ekmekte zam yok ama fiyatlar bizi biraz zorluyor. Sürece bakacağız” dedi.
Ekmek Üreticileri İşverenleri Sendikası Başkanı Cihan Kolivar ise geçtiğimiz haftalarda Mynet’e yaptığı açıklamasında, “Önümüzde Ramazan var. Pide artık lüks olacak. Geçen sene 5-6 lira falandı. Şimdi ekmek 5 liraya çıkarsa pide de o zaman 10 lira olacak. Vatandaş bu durumda ya pide almayacak ya da pahalıya alacak” demiş ve pide fiyatlarına ilişkin tahminini paylaşmıştı.
Öte yandan Toprak Mahsulleri Ofisi'nin biri 270 bin ton, diğeri ise 260 bin ton olmak üzere buğday ithalatı için iki ayrı ihale açtığı bildirildi.
Bloomberg'e konuşan ticaret kaynakları ofisi buğday ithalatı için iki ayrı ihale açtığını belirtti. Buna göre 270 bin tonluk ilk ihalede teklifler 17 Mart'a kadar toplanacak. İhalede teslimatların 25 Mart-22 Nisan tarihlerinde alınması öngörülüyor. Bu ihalede İskenderun, Mersin ve İzmir limanlarından 50'şer bin; Derince, Bandırma, Tekirdağ ve Samsun limanlarından 25'şer bin; Trabzon limanından ise 20 bin ton teslimat yapılması planlanıyor.
Ofisin açtığı ikinci ihalede ise 260 bin tonluk buğday ithalatı yapılması öngörülüyor. 18 Mart'a kadar tekliflerin açık kalacağı ihalede teslimatların 28 Mart-22 Nisan tarihlerinde yapılması isteniyor. Bu ihalede İskenderun limanından 75 bin; Mersin ve Samsun limanlarından 50'şer bin; İzmir, Bandırma ve Tekirdağ limanlarından 25'şer bin ve Trabzon limanından 10 bin ton buğday teslimatı planlanıyor.
