BİZE ULAŞIN
TÜİK verilerine göre 6 aylık gıda enflasyonu yüzde 48 olurken, asgari ücret zammı ve TÜFE’nin yukarısında kaldı. Temel gıda ürünlerinde fiyatların daha tarlada katlandığını TÜİK verileri ortaya koydu. Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi haziranda aylık yüzde 0,66 düşerken, geçen yılın aynı ayında göre yüzde 148,9’a çıktı. Gıdada enflasyon artışlarının yanına bir de fırsatçılar eklenince fiyatlar tezgahlarda daha da yükseldi. Geçen yıl tarladan 2 liraya çıkan domates 5 lirayı aştı. Patates de dört kat arttı. Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan ekonomistler, “Kış döneminde gıda fiyatları enflasyonu üç hane olacak. 2023 gıdada çok zor geçecek” yorumunda bulundu.
Geçen yıl pazar-raf fiyatı ile bu yılın tarla fiyat farkı arasındaki makas açıldı. 2021 Haziran’da tarlada 1 lira, pazar tezgahında 2,78 TL olan patatesin fiyatı 4,6 artarak tarlada 4 lira 61 kuruşa çıktı. Patateste geçen yıl pazar-raf fiyatı ile bu yılın tarla fiyat farkı arasındaki fark yüzde 65,9 oldu.
Yaz hasadı bile üreticinin enflasyonunu frenleyemedi. 2021 Haziran’da tarlada 1 lira pazar tezgâhında 2,78 TL olan patatesin fiyatı 4,6 artarak tarlada 4 lira 61 kuruşa çıktı. Aynı tarihlerde tarlada 1,68 lira pazar tezgâhında 6 TL olan dolmalık biberin fiyatı 4,7 artarak tarlada 7,78 liraya çıktı. Patlıcan kuru soğan ve karpuzda da durum değişmedi. Geçen yıl pazar-raf fiyatı ile bu yılın tarla fiyat farkı arasındaki makas hızla açıldı. Karpuz fiyatlarında bu fark yüzde 94,1 olurken, patateste yüzde 65,9, dolmalık biberde yüzde 30,4,patlıcanda yüzde 37,6 kuru soğanda ise yüzde 15,4 oldu.
TÜİK’in göre yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla, yüzde 277,14 ile lifli bitkiler ve yüzde 184,99 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar oldu. Bir önceki aya göre azalışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla, yüzde 23,82 ile sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular ve yüzde 21,74 ile yumuşak çekirdekli meyveler ve sert çekirdekli meyveler oldu. Buna karşılık, aylık artışın yüksek olduğu alt grup ise yüzde 29,01 ile yağlı meyveler ve yüzde 23,11 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar oldu.
Yıllık Tarım-ÜFE’ye göre 7 alt grup daha düşük, 4 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla, yüzde 277,14 ile lifli bitkiler ve yüzde 184,99 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar oldu. Yıllık artışın düşük olduğu alt gruplar ise yüzde 64,63 ile diğer çiftlik hayvanları ve hayvansal ürünler ve yüzde 70 ile koyun ve keçi, canlı; bunların işlenmemiş süt ve yapağıları olarak sıralandı. Aylık Tarım-ÜFE’ye göre 4 alt grup daha düşük, 7 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Aylık artışın yüksek olduğu alt grup yüzde 29,01 ile yağlı meyveler ve yüzde 23,11 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar oldu.
Buğday fiyatlarında önceki 5 işlem gününde görülen düşüş ivmesi, haftanın ilk işlem gününde sonlandı. Buğday fiyatları yeni haftanın ilk işlemlerinde yüzde 2’yi aşan artış kaydetti. Buğdayın Chicago borsasında işlem gören vadeli kontratları, beş aydan uzun sürenin en düşük seviyesinden toparlanarak yüzde 2 yükseldi ancak Ukrayna’dan yapılan ihracatta artış olacağı umutları kazanımları sınırladı.
Chicago borsasında en yüksek işlem hacmine sahip olan buğday vadeli kontratları son seansta 7.66 dolar/bushel, yani 281,5 dolar/ton ile 10 Şubat’tan bu yana en düşük seviyesine geriledikten sonra yüzde 2 artışla 7.92 dolar/bushel, yani 291,0 dolar/ton seviyesine yükseldi. Mısır, yüzde 0,5 artışla 6.06 dolar/bushel yani 238,6 dolar/ton seviyesine yükseldi. Soya fasulyesi, yüzde 1,1 yükselerek 13.57 dolar/bushel yani 498,6 dolar/ton seviyesine çıktı. (Karar)
