Güneydoğu'yu "güneş pili merkezi" yapacak

Buna göre, 2023 yılına kadar bölgeye 356 milyar dolarlık yatırım yönlendirilecek. Bölge, "güneş pili üretim merkezi"ne dönüştürülecek.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, partisinin Güneydoğu raporunun ekonomik bölümünü açıkladı. Rapora göre CHP, bölgeye 2023 yılına kadar 116 milyar doları kamu olmak üzere 356 milyar dolarlık yatırım vaadinde bulunuyor. Genel Başkan yardımcıları Sencer Ayata ve Sezgin Tanrıkulu ile birlikte “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Ekonomik Kalkınma ve Stratejik Hedefler” başlıklı raporu anlatan Kılıçdaroğlu şu değerlendirmeleri yaptı:

Kimlikte sorunlar
Kürt sorununu sadece ekonomik görmüyoruz ama çok önemli. Bölgede ciddi bir güvenlik, demokrasi ve insan hakları sorunu olduğunu da biliyoruz. Özellikle kimliklerin yaşanmasında sıkıntılar söz konusu. Kimliklerin özgürce yaşanamaması sorunun bir parçası olarak görüyoruz. Özgürlükçü demokrasiyi kurabildiğimiz ölçüde bu sorunu da aşarız. Bölgenin, ekonomi, demokrasi ve güvenlik temelli problemleri var; tümünün eş zamanlı ve birlik, bütünlük içinde değerlendirilmesini öngörüyoruz.

Güneş pili üretim merkezi
2023 yılına kadar bölgede 116 milyar dolarlık kamu yatırım öngörüyoruz. Kamu ile özel sektörün toplam yatırımı ise 356 milyar dolar olacak. Demiryolu geliştirilerek mal taşımacılığına öncelik verilecek, limanlara mal ulaşımı sağlanacak. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’yu gelişen doğu pazarı ile batı arasında, bütün aksların ortasında lojistik merkez haline getireceğiz. Dünya ticareti bölge üzerinden gerçekleşecek, bölge zenginleşecek. Petro kimyaya ağırlık verilecek. Boru hatları şu haliyle yöre halkına ekonomik katkıdan uzak, hem mevcutlar hem de yenileri ile bu tesisler artırılarak halkın ekonomik geliri yükseltilecek. Güneş enerjisine büyük destek verilecek, bölge güneş pili üretim merkezi olacak. Şeker sanayisini kalkındıracak, özelleştirme kapsamı dışında tutulacak. Hayvancılık potansiyeli geliştirilecek.

TRT payı yatırımlara
Kaynak konusunda arkadaşlar daha ayrıntı verir; ama vergi reformu da hazırlanıyor. İlk sunuşları yapıldı. Orada birçok kaygı giderilmiş olacak. Askerlik süresinin kısaltılması bize olağanüstü tasarruf sağlıyor. TRT’nin payını yatırımlara kaydırmak gibi projelerimiz de var.

Kürtçe kitapçık ve TRT Şeş’de reklama YSK’dan izin yok
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Diyarbakırlılara gidip, ‘Başbakan size modern hapishane vaadinde bulundu. Biz ise fabrika öneriyoruz. Hapishane istiyorsanız AKP’ye, fabrika istiyorsanız bize oy verin’ diyeceğiz. Aile Sigortası kitapçığımız Kürtçe de hazırlandı; ama YSK’ya takıldı. TRT Şeş’te de reklam yapacaktık, bu nedenle o da gerçekleşemiyor.”

‘Sivil itaatsizlik’ eylemine saygımız var
Kemal Kılıçdaroğlu, BDP tarafından sürdürülen “Sivil itaatsizlik” eylemlerini de şöyle değerlendirdi: “Şiddete başvurulmadıkça tüm demokratik eylemler saygı duymalıyız. Siyasal iktidarın burada daha duyarlı olması ve taleplere kulak kabartması lazım. Karşılanır, karşılanmaz; ama sonuçta demokratik yollarla yapılan bu tür eylemlere siyasal kulak kabartılmalı. Talepler, bir şekilde bize iletirse biz de konuşuruz. Yüzde 10 seçim barajını kaldırılması, faili meçhullerin araştırılması, kayıplar komisyonu söylemimiz var Mustafa Muğlalı Kışlası’nın adının değiştirilmesi gibi önerileri yaptık. Aslında böylece raporumuzu da peyder pey açıklamış olduk. Bölgeden alacağımız oy konusunda hayalci değiliz, raporları hazırladık oylarımızda patlama olacak demiyoruz. Kitlelere ne kadar ulaşır, ne kadar anlatırsak o kadar iyi sonuç alırız.

Umutluyum ve nedeni de şu: İl başkanlarımız eskiden, CHP rozeti takıp gezemediklerini, kahveye gittiklerinde ‘ne işiniz var CHP’ dendiğini söylüyorlardı. Şimdi bunları rahatlıkla yaptıklarını, hiç olumsuz tepki almadıklarını söylüyorlar.”

Bugünkü koşullarda nükleer enerji olmaz
Kemal Kılıçdaroğlu, nükleere kategorik olarak karşı olmadıklarını; ancak kontrolün yüzde 100 Ruslarda bulunmasına itiraz ettiklerini söyledi. Kılıçdaroğlu’nun bu konudaki sözleri şöyle: “Tesis tümüyle Ruslar’ın kontrolünde olacak; çalışmayacak. Dünyada her ülke, bu işe devlet ortaklığı ile girmiş. Oysa burada kontrol yüzde 100 Ruslarda. Açık varsa çok daha ucuz fiyata Rusya’da enerji alabilirsiniz. Alternatif enerji kaynaklarının yeterince kullanılmadığı düşüncesindeyiz. Bu kapasite tam kullanılabilirse enerjide dışa bağımlılıkta büyük ölçüde kalkar.”

Yeni Antepler Maraşlar çıkabilir
CHP’nin “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Ekonomik Kalkınma ve Stratejik Hedefler” raporunda önemli katkıları bulunan Bülent Gökdemir, şunları anlattı:
Kişi başına gelirden bölgenin aldığı pay yüzde 56. Bunun 2023’te yüzde 75’e çıkmasını öngörüyoruz.
Bölgede büyüme hızını yüzde 7’lik Türkiye ortalamasından daha önde, yüzde 9.5 öngördük. Bunun için çok ciddi bir kamu yatırımı gerekiyor.
Yüzde 15.2 olan işsizlik yüzde 6’ya gerileyecek. Komşu ülkelerle bölgenin tüketim yapısı benzerlik gösteriyor; teknoloji düzeyi daha sınırlı, fiyatı daha düşük mala talep söz konusu.

Bölgede yeni Antepler, Maraşlar yaratabiliriz.

Kaynak ekonomik büyümeden gelecek. Büyüme vergi gelirini binde 9 artıracak. Ancak, bu noktaya gelene kadar 3-4 yıl gerek. Bu sürede bütçe ve dış finans kaynakları kullanılacak. Yerli ve yabancı yatırımcı gelmesi için ciddi teşvik yapılacak.