Kentsel dönüşüm nasıl yapılır? Kentsel dönüşümde devlet desteği var mı? Kentsel dönüşümde alınabilecek destekler neler?

Kentsel dönüşüm uygulaması son derece kapsamlı olan bir projedir. Kanunlara göre düzenlenen uygulama doğrultusunda bazı şartların yerine getirilmesi ve bazı aşamaların uygulanması gereklidir. Riskli olan binanın tespit edilmesi için gerekli incelemeler yapılır ve taşınmaz sahibi ya da sahipleri bilgilendirilir. Maliklerin onayı alınır ve büyük çoğunluk sağlanabilirse işlemler başlatılarak riskli olduğu tespit edilen bina kentsel dönüşüm sürecine girer.

Kentsel dönüşüm nasıl yapılır?

En kısa ve net tanımı ile kentsel dönüşüm şehirlerin dönüşümüdür. Bu dönüşüm hem mekânsal hem ekonomik hem de sosyal ögeler içermektedir. Bu ögeler göz önüne alınarak şehirlerde yaşayan kişilerin ve yaşam alanlarını daha yaşanabilir bir hale gelmesi sağlanır. Hedef sağlıksız ve hem can hem mal kaybına neden olabilecek yapıların yıkılması ve yerine sağlıklı, sağlam ve dayanıklı binaların yapılmasıdır.

Kentsel dönüşüm uygulaması birkaç aşamadan oluşur. Buna göre önce karar alınır, ardından alınan karar doğrultusunda devlet tarafından yetkilendirilmiş olan kurum ve kuruluşlar gerekli raporları hazırlar ve tüm maliklerin onayı alınınca kentsel dönüşüm işlemi başlatılır.

Kentsel dönüşüm aşamaları ve detayları şu şekildedir:

• Kentsel dönüşüm kararı alınır. Bu süreçte ev sahibi olan kişilerin oy çokluğu sağlanmalıdır. 1 kişi bile itiraz etse süreç sekteye uğrar. İtiraz onaylanırsa kentsel dönüşüm projesi için belirlenen yapının riskli olmadığı kararlı alınır ve süreç durdurulur.
• Kentsel dönüşüm için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kişiler gönderilir ve gerekli resmi işlemler yapılır.
• Yapı detaylı olarak incelenir. Devlet tarafından yetkilendirilen kişiler ve kentsel dönüşüm firması deprem risk raporu hazırlamalıdır. Bu yüzden idarelerin ve yönetmeliklerin önergeleri doğrultusunda işlem yapılır. Bölgede çeşitli çalışmalar ve incelemeler gerçekleştirildikten sonra risk raporu hazırlanır.
• Yapının durumu net olarak tespit edilir ve raporda riskli ya da risksiz şeklinde bir ifade bulunur. Risksiz olan her yapı sağlam olmayabilir. Burada önemli nokta kentsel dönüşüm kanunu kapsamına girip girmediğidir.
• Ardından müteahhit seçilir, proje sözleşmesi hazırlanır, ev sahipleri ile birlikte müteahhit olan firma konutun çeşitli özeliklerinin belirlendiği raporu hazırlar ve proje idareye teslim edilir. Yapının ruhsatı alınır ve inşaat süreci başlatılır. Bu süreçte evde yaşayanlara ve kiracılara çeşitli haklar tanınır.

Kentsel dönüşümde devlet desteği var mı? Kentsel dönüşümde alınabilecek destekler nelerdir?

Kentsel dönüşüm kanunları doğrultusunda kiracıların ve mülk sahiplerinin çeşitli hakları bulunur. Örnek olarak uygulama dahilinde gayrimenkul sahiplerine ve kiracılara devlet tarafından kira desteği verilmektedir. Ancak bu haklardan yararlanmak için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir.

Ülkemizde kentsel dönüşümde devlet desteğinin bir örneği "Yarısı Bizden Kampanyası"dır. Yarısı Bizden Kampanyası kapsamında her bir konut için 875.000 TL hibe desteği ve 875.000 TL kredi desteği sağlanmaktadır. Buna ek olarak taşınma desteği olarak da 125.000 TL karşılıksız taşınma yardımı sunulmaktadır.

Aynı koşullarda hak sahibinin bir dükkanı/iş yeri için 437 bin 500 TL hibe ve 437 bin 500 TL kredi, desteği verilmektedir. Hak sahibinin diğer her bir dükkan için ise 875 bin TL kredi imkanı tanınmaktadır.

Konuyla ilgili güncel bilgilere ulaşmak için her zaman Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na iletişim kanallarından ulaşarak yardım alınmalıdır.