Kentsel dönüşümde kiracının hakları nelerdir? Kentsel dönüşümde kiracı hakları

Tarihi dünya savaşlarına kadar uzanan kentsel dönüşüm uygulamaları, bu dönemde savaşlar nedeni ile yıkılın binaların yenilenmesini kapsarken günümüzde çeşitli doğal afetler ya da olumsuz durumlardan etkilenen binaların yenilenmesini kapsayan çok geniş çapta ve ayrıntılı bir proje olarak ülke genelinde uygulanmaktadır.

Kentsel dönüşüm nasıl uygulanır?

Kentsel dönüşüm süreci en basit tanımı ile şehirlerin dönüştürülmesi anlamına gelir. Yapılan bu değişim ve dönüşüm mekânsal, ekonomik ve sosyal ögeleri içerir.

Bu süreç bir şehrin baştan sona yenilenmesine kadar ulaşabilen çok kapsamlı bir süreçtir. Kaçak olarak tespit edilen, sorunlu olduğu belirlenen binalar yıkılır ve yerlerine yenileri inşa edilir. Yeni inşa edilen binalar daha dayanıklı ve daha modern olarak projelendirilir.

Çeşitli aşamalarla uygulanan kentsel dönüşüm projelerinde öncelik karar alım aşamasıdır. Karar aşamasında ev sahiplerince ortak bir karara varılır. Ardından kentsel dönüşüm için yetkili olan firma devreye girer. Yapı incelenir. Yapının durumu konusunda net bir rapor çıkartılır. Tapu ve ev sahiplerine bilgi verilir. Eğer itiraz etmek isteyen olursa bunun için de belli bir süre vardır.

Kentsel dönüşümde kiracının hakları nelerdir?

Bu kapsamlı uygulama dahilinde, içinde kiracıların da yer aldığı konutlar da kentsel dönüşüm sürecine dahil edilebilir. Ancak bu noktada kiracıların da bazı hakları vardır. Kentsel dönüşümde kiracının hakları doğrultusunda kanunlara göre çeşitli imkânlar sağlanır. Amaç kiracıyı ya da evde oturan kişileri mağdur etmeden kentsel dönüşüm sürecini tamamlamaktır.

Kentsel dönüşümde kiracı hakları 6306 sayılı Kanun'a göre düzenlenmiştir. Uygulama yönetmeliği kira yardımından, kiracıyı bilgilendirmeye kadar birçok hak tanır. Kira yardımı kentsel dönüşüme giren taşınmazlar için verilmektedir. Kiracılar yeni yapılacak olan binada yeniden ayrı daireyi kiralamak gibi bir garantiye sahip olamazlar. Ancak taşınmazın sahibi ile müteahhit arasında daire paylaşımı yapılabilmektedir. Bu paylaşım sürecinin ardından ise satılması belirlenen boş daireleri almak için öncelikli hak o evde oturan kiracıya ait olur.

Kanunlara göre kentsel dönüşüm uygulamasında kiracıların hakları kira yardımı ve kiracının bu süreçte taşınmasına yardımı kapsar. Kentsel dönüşüm sürecinde kiracıların haklarından ve alabildikleri desteklerden bazıları ise şu şekildedir:

• Kentsel dönüşüm sürecine girme kararı alınan konutta oturan kiracıya kentsel dönüşüm süreci boyunca kira yardımı yapılır.
• Kiracının kira yardımı alabilmesi için çeşitli şartları yerine getirmesi ve istenen belgeleri tamamlayarak ilgili kurumlar teslim etmesi gerekir.
• Kiracının evi boşaltması için kanunlar doğrultusunda makul bir süre tanınmıştır.
• Tahliye süreci sadece mülk sahiplerinin değil kiracıların haklarını da koruyacak biçimde belirlenir.
• Kira yardımı, kiracının 2 aylık olası masrafı hesaplanarak ve temel alınarak belirlenir.

Kentsel dönüşüme gireceği belirlenen binalarda devlet kira yardımı yapar. Taşınmazda en az 1 yıl süre ile ikamet eden kiracı bu kira yardımından yaralanabilir. Taşınma yardımı ise sadece 1 kez verilir. Kiracılar bu haklarını Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı il müdürlüklerinden talep ederek ve gerekli olan belgeleri bu kuruma teslim ederek kullanabilmektedirler.

Konuyla ilgili güncel bilgilere ulaşmak için her zaman Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na iletişim kanallarından ulaşarak yardım alınmalıdır.