Önemli ekonomi başlıkları: Asgari ücret görüşmelerinin 2. toplantı tarihi belli oldu, kripto paralar için düzenleme geliyor...

Türkiye'de ve dünyada yaşanan ekonomik gelişmeleri Fintables yakından takip ediyor. İşte önemli finans başlıkları:

☑ Asgari ücrette ilk toplantıda sonuç çıkmadı. Henüz işveren ve işçi tarafının konuştuğu bir rakam da yok. İkinci toplantı 16 Aralık’ta olacak.
☑ Çin, büyüme motoru fonksiyonunu kaybetmek istemiyor. 14 yıl sonra gelen gevşeme ve açıklanacak yeni teşvik paketleriyle birlikte tekrardan global büyümenin motoru olmak istiyorlar.
☑ Wall Street’de yüksek getiri iştahı yapılandırılmış ürünlerin sofistike hale gelmesine sebep oluyor. 2008 finansal krizinden bu yana yapılandırılmış ürünler pazarı en iyi senesini geçiriyor.
☑ Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül, kripto paralara yönelik ikincil düzenlemelerin kısa süre içinde yürürlüğe gireceğini açıkladı.

ASGARİ ÜCRET İÇİN İKİNCİ TOPLANTI

Asgari ücrette ilk toplantı gerçekleşti ancak masada henüz bir rakam yok. İlk toplantı öncesi açıklama yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Hükümet olarak adalet terazisini dengede tutuyoruz. İşçi ve işveren memnuniyetini gözeten bir asgari ücret temenni ediyoruz. Rakamlar üzerine konuşmak için erken” ifadelerini kullandı. İşçi tarafını temsil eden TÜRK-İŞ yeni asgari ücrete dair talebini henüz açıklamadı. TÜRK-İŞ, işveren teklifini duymadan kendi talebini açıklamayacağını daha önce dile getirmişti.

İkinci toplantı, 16 Aralık’ta gerçekleştirilecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan da asgari ücrete yönelik önemli mesajlar verdi. Erdoğan, enflasyonu hedeflenen seviyelere düşürme yolunda kararlılıkla ilerlediklerini belirterek, “Enflasyonu arzu ettiğimiz seviyeye düşüremesek de bu doğrultuda istikrarlı bir şekilde yolumuza devam ediyoruz. Önümüzde asgari ücret, memur ve emekli maaşları gibi kritik kararlar var. Meyvelerini toplamaya başladığımız ekonomi programını bozmayacak şekilde sabit gelirlilerin durumlarını mümkün olan en iyi seviyeye çıkarmayı arzu ediyoruz. Son yıllarda temel ihtiyaç maddelerinde yaşanan fahiş fiyat artışlarından en olumsuz etkilenen kesim sabit gelirlilerdir” dedi.

BÜYÜMENİN MOTORU

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Çin ekonomisinin 2023 için belirlenen iddialı %5 büyüme hedefine ulaşacağını ve küresel ekonomik büyümenin motoru olmaya devam edeceğini vurguladı. Xi’nin bu açıklamaları, Komünist Parti’nin 14 yıl aradan sonra para politikasını gevşetme kararı almasının hemen ardından yapıldı. Açıklama sonrası gösterge endeks CSI 300 gün içinde %3,3’e kadar yükselse de günü %0,7 artışla kapattı. Çin ekonomisi, son iki yıldır tüketim düşüşü ve deflasyonist baskılarla mücadele ediyor. Kasım ayında ithalat, yıllık bazda %3,9 düşerek şubattan bu yana en büyük gerilemeyi kaydetti. Tüketici fiyatları ise aynı dönemde yalnızca %0,2 arttı. Politbüro, daha ‘proaktif’ mali politikalar ve tüketimi artıracak ‘güçlü önlemler vadediyor. Pekin, aralık ayında gerçekleşecek olan Merkez Ekonomi Çalışma Konferansı’nda 2025 için ekonomiyi canlandırma planlarını detaylandıracak. Piyasalar, bu toplantıda gayrimenkul ve tüketim sektörlerine yönelik güçlü teşviklerin açıklanmasını bekliyor. Özellikle ABD ile ticaret ilişkileri ve Trump yönetiminin tarifeler konusundaki olası adımları, Çin’in dış ticaret performansı üzerinde etkili olacak gibi görünüyor.

YÜKSEK GETİRİ İŞTAHI

Wall Street'te karmaşık finansal ürünlere olan yatırımcı iştahı, 2008 küresel finans krizinden bu yana en büyük hareketlenmeyi yaşatıyor. LSEG verilerine göre, gayrimenkul ve kurumsal krediler dışında yapılandırılmış finansman işlemlerinin küresel hacmi 2024’te 380 milyar dolara ulaştı. Bu, geçen yıla göre %20’den fazla bir artışa ve finans krizinden sonraki en yüksek seviyeye işaret ediyor. Yapılandırılmış finans ürünleri, yatırımcılara sabit ve yüksek getiriler sunarak cazibesini artırıyor. Özellikle sigorta şirketleri ve emeklilik fonları gibi kurumsal yatırımcılar, ellerindeki büyük varlıkları değerlendirmek için bu ürünlere yöneliyor. Deutsche Bank’tan Jay Steiner, “Yatırımcıların bitmek bilmeyen iştahına tanık oluyoruz. Bu, Wall Street için kazançlı bir yıl” diyor.

Wall Street, yatırımcılara daha sofistike ürünler sunmak için çaba sarfediyor. Örneğin, restoran zinciri Wingstop’un franchise gelirleri, Tesla güneş panelleri ve ünlü sanatçıların müzik katalogları gibi yeni finansman kaynakları devreye giriyor. Barclays’in son işlemleri arasında Shakira ve Fleetwood Mac gibi sanatçıların müzik kataloglarına dayalı borçlanmalar yer aldı. Yaşlanan boomer neslinin ‘anüite’ (eşit aralıklarla ve tutarlarla aynı faiz oranı üzerinden gerçekleştirilen ödemeler) ilgisi, bu talebin daha da artmasına sebep oluyor.

ATIŞTIRMALIKLAR

₿ Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından düzenlenen 8. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nde konuşan Gönül, kripto para piyasalarına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Gönül, Haziran ayında Kripto Yasası’nın Meclis’ten geçtiğini ve bu kapsamda büyük bir sorumluluğun SPK’ya verildiğini belirtti. Gönül, “Haziran ayında Kripto Yasası Meclis'ten geçti ve bu büyük sorumluluk Kurulumuza verildi. Biz de bunun için ikincil düzenlemeleri çok yakında yayınlayacağız. Bu da artık düzenli bir şekilde hayatımızda devam edecek” diye konuştu. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, sanayi üretimi ekim ayında yıllık bazda yüzde 3,1 geriledi. Aylık bazda ise üretimdeki düşüş yüzde 0,9 olarak kaydedildi. Bu verilerle birlikte, sanayi üretimindeki yıllık düşüş serisi üst üste beşinci aya yükselmiş oldu. Eylül ayında sanayi üretimi aylık yüzde 1,6 artış gösterse de yıllık daralma verisi yüzde 2,3 olarak revize edildi. Bu durum, sanayi üretimindeki toparlanmanın sınırlı kaldığını ve ekimdeki düşüşle birlikte ivme kaybının sürdüğünü işaret ediyor.

SIKI İSTİHDAM PİYASASI DEVAM EDİYOR

Sıkı istihdam piyasası devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, 2024 yılı ekim ayında işsizlik oranı 0,1 puan artarak yüzde 8,8 seviyesine yükseldi. İşsiz sayısı bir önceki aya göre 61 bin kişi artışla 3 milyon 175 bin kişi oldu. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 6,9, kadınlarda ise yüzde 12,3 olarak kaydedildi. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,3 puanlık bir düşüşle yüzde 16,6 olarak gerçekleşti. Ancak bu yaş grubunda kadın işsizlik oranı yüzde 23,9, erkeklerde ise yüzde 12,6 oldu.

Dünyanın en büyük kahve tüccarlarından Volcafe Ltd., Brezilya’da süregelen kuraklığın, dünyanın en büyük kahve üreticisinin arabica kahve çekirdeği üretimine büyük darbe vurduğunu açıkladı. Bloomberg News tarafından görülen bir rapora göre, Brezilya’nın önümüzdeki sezonda yalnızca 34,4 milyon çuval birinci sınıf arabica çekirdeği üretmesi bekleniyor. Bu rakam, bir önceki tahmine göre yaklaşık 11 milyon çuval düşüş anlamına geliyor.

ABD EKONOMİSİ İÇİN GÖRÜŞMELER YAPILIYOR

ABD Başkanı seçilen Trump’ın ekonomi politikalarına dair görüşlerini paylaşan üst düzey bankacılar, ABD’nin büyüme potansiyelinden umutlu olduklarını, ancak Avrupa’nın yapısal sorunlar nedeniyle zorlu bir süreçle karşı karşıya kalacağını belirtti. Bloomberg’in Kadın, Para ve Güç Konferansında konuşan Citigroup CEO’su Jane Fraser, ABD ekonomisinin küresel ölçekte parlak bir noktada olacağını vurguladı. Fraser, “Parlak nokta Amerika olacak. Avrupa daha zor bir dönemden geçiyor. İşgücü piyasası Amerika kadar esnek değil, kıtanın ölçeği daha sınırlı ve rekabetçilik açısından zorlukları var" diye konuştu.
Kaynak: Fintables