BİZE ULAŞIN
Fon talep edenler ile birikim sahiplerinin uzlaşmasına bağlı olarak, piyasada belli bir faiz oranı oluşmaktadır. Piyasada geçerli olan faiz oranı, cari faiz türü ile ifade edilmektedir. Ayrıca piyasada geçerli olan faiz oranı; para piyasası çerçevesindeki para arzı ve talebi arasındaki ilişkiye göre belirlenmektedir.
Faiz türleri söz konusu olduğunda en sık araştırılan konulardan biri de piyasada geçerli olan faiz oranına yöneliktir. Bu bağlamda geçerli sayılan faiz oranına ne denildiği de sıkça araştırılmaktadır. Nominal ve reel faiz terimleri ile bağlantılı olan bu konunun açıklanabilmesi için ilk olarak faizin tanımına da değinilmelidir. Bu sayede piyasada geçerli olan faiz oranının nasıl hesaplanabildiği de daha anlaşılır kılınmaktadır.
Finansal yatırım kararlarının verilmesi ile harcama ya da tasarruf kararlarında mutlaka dikkate alınan unsura faiz denilmektedir. Değişik borçlanma araçlarında bazı ödeme ve vade çeşitlerine rastlanmaktadır. Bu gibi unsurların hepsi de faiz oranlarına göre düzenlenerek kategorize edilmektedir. Piyasada geçerli olan faiz oranı da cari faiz ile ilişkilidir. Dolayısıyla piyasadaki mevcut zamanda geçerli olan faiz türüne cari faiz denilmektedir. Bu bağlamda nominal faiz ise kote edilen faiz oranı olarak belirtilebilmektedir.
Para piyasası bağlamındaki para talebi ile arzı arasındaki etkileşime göre belirlenmekte olan ve diğer yatırımlar üzerine ödenen faiz oranına piyasa faiz oranı denilmektedir. Eğer piyasa faiz oranı hesaplama işlemi yapılacak ise mutlaka nominal ve cari faiz oranı sisteminin de bilinmesi gerekmektedir. Ayrıca Merkez Bankası faiz oranları da düzenli olarak resmi sitelerde açıklanmaktadır. Bu sayede piyasa faiz oranı formülü kullanılarak, hesaplanmak istenilen değere ulaşılabilmektedir.
Basit faiz formülü göz önünde bulundurularak, piyasada mevcut olan faiz oranı ile nasıl hesaplama yapılabildiği açıklanabilmektedir. Anapara, vade ve faiz oranı gibi değerler bilindiği zaman; oldukça basit bir formül ile faiz değeri hesaplanabilmektedir. Bu bağlamda basit faiz hesaplama formülü de aşağıdaki gibidir;
Piyasa faiz oranını aynı zamanda yatırımcının ne kadar zamanda hangi miktarda para kazanacağını göstermektedir. Yine piyasa faiz oranını belirleyen faktörler arasında enflasyon da yer almaktadır. Fon talep edenler ile birikim sahiplerinin uzlaşması da piyasa faiz oranının belirlenmesindeki etkenlerdendir.
