Piyasalarda bu hafta! İki kritik faiz kararı, deflasyon endişesi ve otomotiv pazarında artan rekabet...

Bu hafta piyasaları neler bekliyor? . Fintables Bülteni'ne göre bu hafta öne çıkan ve beklenen gelişmeler...

İKİ ÖNEMLİ FAİZ KARARI

• 14 Ekim 2024 Pazartesi gününden herkese iyi haftalar. Fintables Bülten’e hoş geldiniz.
• Perşembe günü iki önemli faiz kararı var. ECB ve TCMB, faiz kararlarını açıklayacak.
  ECB’den 25 baz puanlık indirim bekleniyor. Avrupa’da son gelen %1,8’lik enflasyon,
  gevşeme sinyallerini artırıyor. TCMB’den ise faiz indirimi beklenmiyor.

• ABD, İsrail’e gelişmiş hava savunma sistemi olan Yüksek İrtifa Alan Savunma Sistemi
  (THAAD) ve beraberinde sistemin işletilmesi için 100 asker göndereceğini açıkladı. İsrail’den beklenen misilleme öncesinde ABD’nin bu desteği dikkat çekti.

• Avrupalı otomobil üreticileri, yeni AB karbon emisyon hedeflerine ve Çin’den gelen güçlü rekabete karşı hazırlık yaparken, gelecek yıl uygun fiyatlı elektrikli araç modellerini piyasaya sürmeye hazırlanıyorlar.

• Çin’de deflasyon endişeleri artarken, tüketici fiyatları yıllık bazda sadece yüzde 0.4 arttı ve beklentilerin altında gerçekleşti. Ayrıca Çin Maliye Bakanlığı yeni önlemleri de açıkladı.

AJANDA

• Hazine ve Maliye Bakanlığı 2 ve 7 yıl vadeli tahvil ihalesi düzenleyecek.

• ebebek, Göknur Gıda, Oba Makarna, Sanifoam temettü dağıtacak. Fintables Bugün
  sayfasından erişebilirsiniz.

• TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Savunma Sanayii Destekleme Fonu'nu güçlendirmek amacıyla hazırlanan kanun teklifini görüşmeye başlayacak.

SAVUNMA

ABD, Orta Doğu’da artan gerginliklerin arasında İsrail’e gelişmiş hava savunma sistemi ve beraberinde sistemin işletilmesi için 100 asker göndereceğini açıkladı. Başkan Biden'ın onayıyla gönderilen Yüksek İrtifa Alan Savunma Sistemi (THAAD), İsrail’in hava savunmasını güçlendirecek. THAAD, geniş alanları koruma kapasitesine sahip kara konuşlu bir füze sistemi.

Washington bu hamleyle İsrail’in savunmasını güçlendirirken İran’a karşı yapılacak misilleme planları öncesinde Netanyahu hükümetine desteğini gösteriyor. İsrail, 1 Ekim’de İran’ın düzenlediği balistik füze saldırısına karşılık vermeye hazırlanırken; ABD, İran’ın nükleer tesislerine veya petrol altyapısına saldırılmaması konusunda telkinlerde bulunuyor. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ise karşılıklarının caydırıcı ve kesin olacağını belirtti.

OTOMOTİV

Avrupalı otomobil üreticileri, yeni AB karbon emisyon hedeflerine ve Çin’den gelen güçlü rekabete karşı hazırlık yaparken, gelecek yıl uygun fiyatlı elektrikli araç modellerini piyasaya sürmeye hazırlanıyorlar. Düşen talep ve yükselen maliyetler, Avrupalı otomotiv devlerini zorluyor. Renault CEO’su Luca de Meo’nun, Financial Times’a bu sürecin kolay olmayacağını ancak önlerinde çok iyi bir potansiyel olduğunu düşündüğünü ifade etti. Elektrikli araç satışlarındaki yavaşlama, tüketicilerin daha maliyet bilincinde olması ve Almanya gibi büyük pazarlarda sübvansiyonların kesilmesiyle hedeflere ulaşmak daha zor hale geliyor. Stellantis gibi büyük oyuncular, kuralların getirdiği değişimlerin üreticilere ek maliyetler yüklediğini belirtiyor.

Pazarda rekabet hızla artarken; özellikle Çinli markalar uygun fiyatlı elektrikli araçlarla Avrupa pazarında önemli bir yer ediniyor. Avrupalı üreticiler ise daha pahalı modellerle öne çıkmayı deniyor ama bu durum onları, Çinli üreticilere karşı dezavantajlı kılıyor. Yüksek maliyetler ve düşük kâr marjları, Avrupalı devleri zorluyor. Avrupa’da şu an ortalama bir elektrikli araç fiyatı 40 bin Euro’nun üzerindeyken, Çinli markalar 20 bin Euro civarında fiyatlarla araç satıyorlar. Bu fark, Avrupalıların pazarda kalıcı bir çözüm bulmasını zorlaştırıyor.

DEFLASYON

Çin’de deflasyon endişeleri artıyor. Çin Ulusal İstatistik Bürosu’nun verilerine göre, tüketici fiyatları yıllık bazda sadece yüzde 0.4 arttı ve beklentilerin altında gerçekleşti. Üretici fiyatlarındaki düşüş ise hızlanarak yüzde 2.8’e ulaştı. Bu veriler, Çin’in derin emlak kriziyle hanehalkı talebinin düştüğünü ve ekonomideki durgunluğu gözler önüne seriyor. Ekonomistler, üçüncü çeyrek büyüme rakamlarının Pekin’in yüzde 5’lik hedefinin altında kalmasını bekliyor. Zayıf büyüme, Çin hükümetini daha güçlü teşvik önlemleri almaya zorlarken, piyasalar Pekin’in bu konuda daha fazla adım atmasını bekliyor. Ancak, geçmişte yapılan teşviklerin gayrimenkul balonuna yol açtığı göz önüne alındığında, hükümetin temkinli davranacağı tahmin ediliyor. Bu arada Çin Maliye Bakanlığı, yeni önlemlerini de açıkladı. Yerel yönetimlerin borç kotası artırılacak ve yerel yönetim tahvilleri ve vergi politikaları, sıkıntılı emlak sektörünü desteklemek için devreye alınacak. Bakan Yardımcısı Liao Min, yerel yönetim tahvilleriyle emlak geliştiricilerinin satılmamış evleri alabileceğini ve kullanılmayan arazilerin geri kazanılabileceğini vurguladı. Ayrıca, büyük devlet bankalarının sermaye yapısını güçlendirmek için özel hazine tahvilleri ihraç edileceği açıklandı. Geçtiğimiz ay Çin Merkez Bankası ipotek faiz oranlarını ve bankaların zorunlu karşılıklarını düşürerek piyasaya destek vermişti.

ATIŞTIRMALIKLAR

• Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında atılacak yeni adımlar hakkında yaptığı açıklamada, “Riskli olduğu değerlendirilen 3 bin 400 büyük şirket izaha davet edilecek. Yapılan ilk hesaplamalara göre, izaha davet edilecek bu büyük şirketlerin ilgili dönemler için 23 milyar liralık vergi matrah farkını eksik beyan ettiği tespit edildi” ifadelerini kullandı.

• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, The Economist’in ‘Türkiye'nin Enflasyonla Uzun ve Zorlu Mücadelesi” başlıklı makalesinde açıklamalarda bulundu. İndirim beklentilerine rağmen Akçay, “Aylık enflasyonun altında yatan trend sürdürülebilir bir şekilde düşene kadar sıkı duracağız. Enflasyonu dizginlemek için politikayı sıkı tutuyoruz ve bu da tasarlanmış bir sonuç olmasa da Türk lirasında reel bir değerlenmeye yol açıyor” diye konuştu.

• Duran Doğan Packaging Genel Müdürü ve KASAD Yönetim Kurulu Başkanı Alican
  Duran, Bloomberg HT’de katıldığı yayında karton ambalaj sektörünün global resesyondan etkilendiğini ifade ederek, “2022'nin yüksek talepleri depoları doldurdu, tüketici doygunluğa ulaştı. Avrupa’nın zayıf olması bizi de olumsuz etkiliyor, bu dönemi biraz savunmada geçiriyoruz” dedi. Duran, tonajda artış olsa da ham madde fiyatlarının düşmesi ve piyasanın rekabetçi yapısı nedeniyle büyük bir pazar oluşmadığını vurguladı.

• OSD'nin açıkladığı verilere göre, 2024'ün ocak-eylül döneminde toplam otomotiv üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 azalarak 1 milyon 597 bin adede, otomobil üretimi ise yüzde 5 düşüşle 657 bin 148 adede geriledi. Ticari araç üretimi yüzde 11, traktör üretimi ise yüzde 23 azaldı. Otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı yüzde 69 oldu. İhracat, 9 aylık dönemde 26,7 milyar dolara ulaşırken, otomobil ihracatı yüzde 1 düşerken ticari araç ihracatı yüzde 1 arttı. Toplam pazar ise yüzde 2 gerileyerek 881 bin 442 adet seviyesinde gerçekleşti.

• Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), Eylül 2024’te şirket iflaslarının geçen yılın aynı dönemine göre %13,7 arttığını açıkladı. Bu artış, Almanya’da yaşanan genel ekonomik durgunluğun ve küresel resesyonun bir yansıması olarak değerlendirildi. En yüksek iflas oranı taşımacılık ve depolama sektöründe her 10 bin şirkette 10,8 iflas ile görüldü. Taşımacılık ve depolama sektörünü inşaat sektörü izliyor. Şirket iflaslarına ek olarak, kişisel iflas başvuruları da yıldan yıla %18 artarak 6 bin 690’a ulaştı.

• Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Genel Sekreter Yardımcısı Elif Gönençer,
  kripto varlık piyasasına ilişkin yaptığı değerlendirmede, kripto varlıklarla ilgili yasada yer alacak ikincil düzenlemelerin, yasanın yürürlüğe girmesinden itibaren 6 ay içinde devreye alınacağını ve böylece yerli ve yabancı yatırımcılar için daha güvenli ve şeffaf bir ortam sağlanacağını belirtti. Gönençer, SPK'nın bu düzenlemeler üzerinde çalıştığını ve Ocak 2025’te ikincil düzenlemelerin yürürlüğe gireceğini ifade etti.

Kaynak: Fintables