Son dakika | MB Başkanı Hafize Gaye Erkan'dan paradan sıfır atma ve 500 liralık banknot açıklaması: Gündemimizde değil

Son dakika haberi: TBMM Plan Bütçe Komisyonu'nda milletvekillerine sunum yapan Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın konuşması başladı. Erkan, parasal sıkılaştırma politikası ve rezerv birikiminin döviz kuru istikrarını desteklediğini belirtti. Enflasyondaki artışa değinen Erkan, "Petrol fiyatlarındaki artış ve enflasyon beklentilerinde süre gelen bozulma enflasyonda ilave yukarı yönlü baskı oluşturmakta. Bu unsurlar enflasyonun yıl sonunda enflasyon raporundaki tahmin aralığının üst sınıra yakın seyredeceğine işaret etmekte" diye konuştu.

"MAKRO FİNANSAL İSTİKRARI PEKİŞTİRMESİNİ HEDEFLİYORUZ"

İşte Erkan'ın konuşmasından satır başları:

• Fiyat istikrarı temel amacımız doğrultusunda tüm araçlarımızı kararlılıkla kullanıyoruz ve kullanmaya devam edeceğiz. Güven artıracak para politikasını sabırla uygulayacağız.

• Beklentileri yeniden çıpalayacak, ekonomideki güven ve öngörülebilirliği artıracak para politikasını sabırla uygulamaya yönelik kararlılığımızı attığımız adımlarla gösteriyoruz. Parasal sıkılaştırmayı makro ihtiyati çerçevedeki sadeleştirme ile birlikte yürüterek, hem parasal aktarım mekanizmasının güçlenmesini, hem de attığımız adımların makro finansal istikrarı pekiştirmesini hedefliyoruz.

"ENFLASYON TAHMİN ARALIĞININ ÜST SINIRA YAKIN SEYREDECEĞİNE İŞARET EDİYOR"

• Petrol fiyatlarındaki artış ve enflasyon beklentilerinde süre gelen bozulma enflasyonda ilave yukarı yönlü baskı oluşturmakta. Bu unsurlar enflasyonun yıl sonunda enflasyon raporundaki tahmin aralığının üst sınıra yakın seyredeceğine işaret etmekte. Ücret, kur ve vergiler enflasyona önemli ölçüde yansıdı. Aylık enflasyon ana eğilimi eylülde yavaşlamaya başladı.

"DÖVİZ KURU İSTİKRARINI DESTEKLEDİĞİNİ GÖRMEKTEYİZ"

• Büyümeden ödün vermeden de dezenflasyon sağlanabilir. Parasal sıkılaştırma sürecimizin ve güçlü bir eğilim gösteren rezerv birikiminin etkilerinin döviz kuru istikrarını desteklediğini görmekteyiz. Parasal sıkılaştırma adımlarımızın birikimli etkileri ile ana eğilimi düşürerek, dezenflasyonu 2024 yılında Enflasyon Raporu’ndaki patika ile uyumlu şekilde tesis etmekte kararlıyız.

• Enflasyonda geçici bir yükseliş gerçekleşmektedir. Bu süreçte 2024 yılında dezenflasyonun sürdürülebilir bir şekilde sağlanmasını sağlayacak zemini dikkatle ve özenle oluşturuyoruz. Dezenflasyon süreci dönemine girildiğinde, göreli fiyatlarda geçici düzeltmeler, yerini kur istikrarı, iyileşen cari denge, mali disiplin, sermaye akımlarında kalıcı güçlenme ve artan rezervlere bırakacaktır.

"ENFLASYONUN ARTIŞINA KATKI SUNMAYA DEVAM EDECEK"

• Son dönemde vergi ayarlamalarının enflasyondaki artış üzerinde kısa vadede etkisi olmuştur. Deprem nedeniyle ortaya çıkan finansman ihtiyacı ve artan kamu harcamalarını dengelemek amacıyla temmuz ayıyla birlikte kamu gelirlerini destekleyici tedbirler açıklanmıştır. Bu tedbirler, vergi artışlarının yanı sıra yönetilen fiyatlardaki güncellemeleri de içermektedir. Potansiyel etkinin çoğu fiyatlara yansımış olsa da sanayiye yönelik elektrik ve doğal gaz artışları gibi devam eden gelişmeler üretim maliyetleri kanalıyla yıllık enflasyonun artışına katkı sunmaya devam edecektir.

"KREDİ KARTI KULLANIMI AZALIYOR"

İhtiyaç kredisi ve nakit kredi arasındaki fark kapandı, kredi kartı kullanımı azalıyor.

KKM bakiyesi gerilerken rezervlerde de artış sağlanması, KKM'den ve döviz mevduattan TL'ye geçiş stratejisinin başarıyla ilerlediğine ve TL'ye arzu edilen sağlıklı geçişin başladığına işaret etmektedir.

• KKM için yapılan işlem bir ödeme işlemi olup Merkez Bankasının bunun gibi onlarca gelir ve gider kaynağı vardır. Takdir edersiniz ki gelir tablosu işlemleri net tablosu ancak yıl sonunda bilanço çıkarıldığında ortaya çıkar. Yıl sonunda gelir tablosundaki tüm kalemler karşılıklı olarak çalıştırılıp, buradaki artı ve eksi bakiyeler bilançoya aktarıldığında KKM için ne kadar ödediğimiz net olarak ortaya çıkar ve bilanço da gelir tablosunda da gösterilecektir. Bu nedenle KKM için yapılan ödemelerin bilanço kesinleşmeden, hele ki bu kadar titiz bir kurum için denetim süreçleri tamamlanmadan açıklanması prensipte doğru değildir. Ancak KKM maliyetlerinin, komisyon üyelerinin milletvekillerinin ve kamuoyu tarafından merak edildiğini biliyoruz. Her ne kadar rahat ve uygun hissetmesem de prensibin dışına çıkarak ilk 6 ay için bir çalışma yaptık. Kendi içimizde denetimlerden geçirdik. Fakat bağlayıcı olmayan rakamlardır. 2023 yılının ilk yarısında bağlayıcı olmayacak şekilde verebileceğimiz rakamlar var. TCMB tarafından KKM’ye ödenen 90 milyar lira olduğunu, Hazine tarafında da bunun 60 milyar lira olduğunu söyleyebilirim. Bu rakamın bağlayıcı olmadığını hatırlatmak isterim. Mevzuatın dışına çıkarak sizlere saygımızdan dolayı ilk altı ayı ayrı bir çalışma ile kendi içimizde yaptık.
• Son dört haftada aylık enflasyonda düşüşlerin olduğunu görmekteyiz. Güven ve istikrar ortamını ekonomik ekip olarak karşıladıkça da KKM’de gerileme varken rezervlerde artış TL mevduata geçiş daha da fazla bir şekilde. Aynı şekilde yabancı para döviz mevduatlarında düşüş var. Bu çok iyi bir gelişme. Bunun devamı için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceğiz. KKM çıkışı da zaman içinde sakin kararlı bir şekilde rezervler güçlendikçe, TL enstrümanları geliştirdikçe dengeli bir şekilde yapacağız.

YENİ BANKNOT GELECEK Mİ?

• Şu an gündemimizde ne sıfır atma ne de 500'lük banknot var. Üst değerli banknota ihtiyaç duyulup duyulmadığı, hem makro ekonomik ve finansal analizler hem de teknik olarak yapılan değerlendirmenin sonucuna göre belirlenmektedir. E9 Emisyon Grubu banknotların kupür değerlerine ilişkin olarak 2009-2021 dönemindeki gerçekleşmeler, öngörülerle paralel olmuş, bugünkü kupür dağılımının doğruluğunu ortaya koymuştur. Şu an itibarıyla gündemimizde bu yoktur.