Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Kasım ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 236,8 ile marulda görüldü. Üreticide 3 lira 75 kuruş olan marul, markette 12 lira 63 kuruşa satıldı ve 3,4 kat arttı" dedi.
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada kasım ayı üretici ile market fiyat farklılıklarını ve girdi fiyatlarını değerlendirdi. Pek çok kalemde masrafların eklendiği bir sezonun başladığını ifade eden Bayraktar, üreticiden çıkan ürünün markete ulaşıncaya kadar fiyatında ciddi oranda artış yaşandığını belirtti. Bayraktar, tarımsal girdi fiyatlarındaki artışların ürün maliyetlerini yukarı doğru çektiğini söyleyerek, gıda sektörünün spekülasyona açık bir sektör olduğuna ve tüketicinin ürün fiyatlarına müdahale etme gücünü kullanması gerektiğine dikkati çekti.
İlaç, yem, tarımsal sulamada kullanılan elektrik ve sulama girdilerinin göz ardı edildiğini ve destek verilmediğini ifade eden TZOB Genel Başkanı Bayraktar, şunları kaydetti:
“Özellikle bugünlerde maliyet problemiyle boğuşan üreticilerimize, hayvansal üretimde kullanılan yem başta olmak üzere diğer girdilerde de sağlanacak destekler tarımsal üretimi artıracak, üretimin sürdürülebilirliğine katkı sağlayacaktır. Üretici girdi yönünden desteklenmezse tarımsal üretim sekteye uğrar. Ekonominin diğer sektörlerine kaynak sağlayan, bu sektörlerin katma değer oluşturmasına ön ayak olan, dış ticaret açığına pozitif yönde katkı veren tarım sektörüne daha çok önem verilmelidir.”
Pamuk üreticisinin yaşadığı sıkıntılara da değinen Bayraktar, üreticinin pamukta umduğunu bulamadığını ve pamuk üreticilerinin desteklenmesi gerektiğini dile getirdi.
Kasım ayında tarla ile market arasındaki fiyat değişimlerini açıklayan Bayraktar, şöyle konuştu:
“Maruldaki fiyat farkını yüzde 210,5 ile kırmızı mercimek, yüzde 209,8 ile elma, yüzde 180,6 ile maydanoz, yüzde 180,3 ile kabak, yüzde 180 ile havuç takipetti. Marul 3,4 kat, kırmızı mercimek ve elma 3,1 kat, maydanoz, kabak ve havuç ise 2,8 kat fazlaya tüketiciye satıldı. Üreticide 3 lira 75 kuruş olan marul 12 lira 63 kuruşa, 13 lira 84 kuruş olan kırmızı mercimek 42 lira 97 kuruşa, 5 lira olan elma 15 lira 49 kuruşa, 2 lira 6 kuruş olan maydanoz 5 lira 78 kuruşa, 6 lira 79 kuruş olan kabak 19 lira 3 kuruşa, 4 lira 25 kuruş olan havuç ise 11 lira 90 kuruşa markette satıldı.”
Kasım ayında market fiyatlarındaki fiyat artışlarına da değinen Bayraktar, fiyatı en fazla artan ürünün pirinç, en çok azalan ürünün ise limon olduğunu belirterek, “Kasım ayında markette 37 ürünün 29’unda fiyat artışı, 8’inde ise fiyat azalışı görüldü. Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 42,9 ile pirinç oldu. Pirinçteki fiyat artışını yüzde 36,1 ile yeşil soğan, yüzde 33,1 ile Antep fıstığı, yüzde 22,4 ile kırmızı mercimek, yüzde 20,9 ile kuru kayısı ve domates takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 17,2 ile limon oldu. Limondaki fiyat düşüşünü yüzde 6,4 ile marul, yüzde 3,4 ile tavuk eti, yüzde 1,6 ile mısırözü yağı izledi” dedi.
Kasım ayında üreticide en fazla fiyatı düşen ürünün marul olduğunu kaydeden Bayraktar, “Kasım ayında üreticide fiyatı en fazla düşen ürün, yüzde 13,2 ile marul oldu. Maruldaki fiyat düşüşünü yüzde 12,9 ile taze fasulye, yüzde 11,7 ile ıspanak, yüzde 10,4 ile sivri biber, yüzde 8,2 ile limon izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 48,8 ile kuru soğanda görüldü. Kuru soğandaki fiyat artışını yüzde 44,7 ile yeşil soğan, yüzde 31 ile Antep fıstığı, yüzde 30,7 ile salatalık, yüzde 26,3 ile patates, yüzde 25,7 ile maydanoz, yüzde 20 ile domates takip etti. Kasım ayında üreticide 29 ürünün 17’sinde fiyat artışı olurken, 7 üründe ise fiyat düşüşü görüldü. 5 üründe de fiyat değişimi görülmedi” diye konuştu.
Bayraktar, fiyat değişimlerinin sebeplerini ise şöyle açıkladı:
“Marul, ıspanak ve limonda arz artışı fiyatların düşmesine neden oldu. Sivri biber ve taze fasulyede talepteki azalma ürün fiyatlarını düşürdü. Patates, kuru soğan, salatalık, yeşil soğan, domates ve maydanoz arzındaki azalma bu ürünlerin fiyatlarını yükseltti. Talep artışı Antep fıstığında fiyatın yükselmesine sebep oldu.”