ANALİZ - Dünya borsaları ilk çeyrekte 1,5 trilyon dolar eridi

İSTANBUL (AA) - BELGİN YAKIŞAN MUTLU - Küresel piyasalarda tahvil piyasasındaki çalkalanma, ticaret savaşı endişeleri ve jeopolitik risklerin etkileriyle zor bir yıl deneyimlenirken, ilk çeyrekte dünya borsalarının değeri 2017 sonuna kıyasla 1,5 trilyon dolar eridi.

Finansal piyasalarda, ABD'de başkanlık koltuğuna oturan Donald Trump'ın kararları, ABD ve Kuzey Kore arasındaki siyasi gerilim ve Brexit sürecinin resmen başlaması gibi önemli zorlukların yaşandığı 2017'nin ardından, yatırımcılar ilk çeyrekte "çetin" bir yıla işaret eden gelişmelerle karşı karşıya kaldı.

Yeni yıla girilmesinin ardından ABD ile Çin arasında "ticaret savaşı" endişelerine yol açan gelişmeler, yurt dışında enflasyon beklentilerinin artmasıyla tahvil faizlerinde yaşanan hızlı yükseliş, merkez bankalarının para politikalarında normalleşmeye ivme vermesi ve gündeme yön veren jeopolitik riskler finansal piyasaları baskı altında bırakırken, tüm bunlar borsaların piyasa değerinde düşüşleri beraberinde getirdi.

Dünya Borsalar Federasyonu (WFE) verilerine göre, 2017 sonunda 85 trilyon 313 milyar 751,7 milyon dolar olan dünya borsalarının değeri, yılın ilk çeyreğinde 83 trilyon 833 milyar 116,3 milyon dolara geriledi. Söz konusu süreçte dünya borsalarının değeri yüzde 1 azalırken, bu da 1 trilyon 480,6 milyar dolarlık erimeye işaret etti.

Piyasa değerine bölgesel bazlı bakıldığında, ilk çeyrekte en iyi performansı Amerika bölgesindeki borsalar gösterdi. Amerika bölgesinde bulunan borsalarının değeri ilk çeyrekte 2017 sonuna göre yüzde 2,5 artarak 36 trilyon 517,1 milyar dolardan, 37 trilyon 441,3 milyar dolara ulaştı.

Bu dönemde, Asya ve Pasifik borsalarının piyasa değeri yüzde 0,6'lık artışla 29 trilyon dolardan 29,5 trilyon dolara çıktı.

Avrupa, Afrika ve Orta Doğu bölgesindeki borsalarda ise piyasa değeri toplam yüzde 13 azalarak 20,9 trilyon dolardan, 17,2 trilyon dolara geriledi.

- Piyasa değerini en hızlı artıran borsa Seyşeller

Dünya borsaları arasında ilk çeyrekte piyasa değeri en hızlı artan borsa Seyşeller borsası (Trop-X) oldu. Seyşeller borsasının piyasa değeri ilk çeyrekte 14 katına çıkarak 18,8 milyon dolardan, 1 milyar 323,1 milyon dolara ulaştı. Geçen yıl da piyasa değerini yüzde 134,2 artırmayı başaran Seyşeller borsası, böylece başarılı performansını sürdürmüş oldu.

Piyasa değeri artışında Seyşeller'i, yüzde 35,1'lik artışla Kıbrıs borsası (Cyprus Stock Exchange), yüzde 20,1'lik yükselişle Vietnam borsası (Ho Chi Minh Stock Exchange) izledi.

Söz konusu dönemde piyasa değeri en çok gerileyen borsa ise yüzde 13'lük kayıpla İsrail borsası Tel-Aviv Stock Exchange oldu. İsrail borsasının Aralık 2017'de 231,1 milyon dolar düzeyinde bulunan piyasa değeri, ilk çeyrekte 201,1 milyon dolara düştü.

Piyasa değeri kaybında İsrail'i; yüzde 8,6 ile Bangladeş takip etti.

Borsa İstanbul'un piyasa değeri ise ilk çeyrekte yüzde 0,6'lık sınırlı azalışla 227,5 milyar dolardan, 226,2 milyar dolara geriledi.

- Dünyanın en büyüğü New York borsası

Dünya borsaları arasında en büyük piyasa değerine sahip New York Borsası, ilk çeyrekte de yerini korudu. Geçen yıl sonunda 22 trilyon 824,9 milyar dolarlık büyüklüğe sahip olan New York Borsası, ilk çeyrekte büyüklüğünü yüzde 3,4 artırarak 22 trilyon 824,9 milyar dolara taşıdı.

Bu dönemde Nasdaq OMX ise piyasa değerini yüzde 2,1 yükselterek 10,3 trilyon dolara taşıdı. Piyasa değeri büyüklüğü açısından dünya borsaları arasında üçüncülüğe 6,3 trilyon dolar ile Japan Exchange Group yerleşti.

WFE verilerine göre, dünya borsalarının geçen yıl sonu ve ilk çeyrek itibarıyla piyasa değeri (milyon dolar) ve değişim oranı (%) şöyle:

Bölgeler Aralık 2017 (milyon dolar) Mart 2018 (milyon dolar) İlk çeyrek değişim (%)AMERİKA Barbados Stock Exchange3.350,93.515,04,9Bermuda Stock Exchange2.718,83.153,416,0BM&FBOVESPA S.A.954.715,11.072.947,512,4Bolsa de Comercio de Buenos Aires108.740,1101.248,0-6,9Bolsa de Comercio de Santiago294.675,7299.866,71,8Bolsa de Valores de Colombia121.477,2130.456,27,4Bolsa de Valores de Lima99.218,0101.006,51,8Bolsa de Valores de Panama15.023,716.133,57,4Bolsa Mexicana de Valores417.020,5437.369,14,9Bolsa Nacional de Valores3.010,82.907,9-3,4Jamaica Stock Exchange9.404,9 Nasdaq - US10.039.335,610.246.770,42,1NYSE22.081.367,022.824.900,13,4TMX Group2.367.059,92.201.009,1-7,0TOPLAM BÖLGE36.517.118,237.441.283,52,5Asya Pasifik Australian Securities Exchange1.508.462,81.420.935,9-5,8BSE India Limited2.331.566,72.188.353,6-6,1Bursa Malaysia455.772,5478.347,75,0Chittagong Stock Exchange42.147,138.537,1-8,6Colombo Stock Exchange18.959,519.544,33,1Dhaka Stock Exchange44.031,740.413,4-8,2Hanoi Stock Exchange 9.845,010.463,56,3Hochiminh Stock Exchange116.657,0140.101,920,1Hong Kong Exchanges and Clearing4.350.514,64.383.405,90,8Indonesia Stock Exchange520.686,7501.356,7-3,7Japan Exchange Group Inc.6.222.825,26.263.073,70,6Korea Exchange1.771.767,91.800.443,61,6National Stock Exchange of India Limited2.351.462,42.163.367,9-8,0NZX Limited94.691,392.611,1-2,2Philippine Stock Exchange290.401,4271.893,3-6,4Port Moresby Stock Exchange Shanghai Stock Exchange5.089.631,35.188.171,41,9Shenzhen Stock Exchange3.621.635,93.725.476,42,9Singapore Exchange787.255,3785.420,1-0,2Sydney Stock Exchange102,4 Taipei Exchange111.819,9120.192,27,5Taiwan Stock Exchange1.073.079,41.126.217,15,0The Stock Exchange of Thailand548.795,4581.626,06,0TOPLAM BÖLGE29.010.649,229.176.584,80,6Avrupa-Afrika-Orta Doğu Abu Dhabi Securities Exchange124.529,2127.937,72,7Amman Stock Exchange23.968,625.502,26,4Athens Stock Exchange (ATHEX)50.605,151.076,20,9Bahrain Bourse21.706,221.547,2-0,7Beirut Stock Exchange11.491,811.866,03,3Belarusian Currency and Stock Exchange BME Spanish Exchanges888.837,6887.257,2-0,2Borsa Istanbul227.511,8226.235,8-0,6Bourse de Casablanca67.048,571.133,26,1BRVM12.485,7 Bucharest Stock Exchange23.621,226.659,612,9Budapest Stock Exchange31.553,930.996,8-1,8Cyprus Stock Exchange2.822,43.813,935,1Deutsche Boerse AG2.262.222,6 Dubai Financial Market107.574,7105.798,6-1,7Euronext4.392.995,14.430.427,60,9Iran Fara Bourse Securities Exchange17.850,817.740,3-0,6Irish Stock Exchange146.554,1143.683,8-2,0Johannesburg Stock Exchange1.230.977,21.191.731,1-3,2Kazakhstan Stock Exchange45.558,351.712,913,5Ljubljana Stock Exchange6.318,36.588,54,3LSE Group4.455.408,14.342.209,6-2,5Luxembourg Stock Exchange68.639,166.499,3-3,1Malta Stock Exchange5.171,25.311,02,7Moscow Exchange623.424,9676.503,58,5Muscat Securities Market21.298,920.069,8-5,8Nairobi Securities Exchange Namibian Stock Exchange2.915,2 Nasdaq Nordic Exchanges1.533.497,31.516.951,3-1,1Nigerian Stock Exchange37.217,641.172,610,6Oslo Bors287.192,2304.305,96,0Palestine Exchange3.891,53.891,20,0Qatar Stock Exchange130.610,1129.963,9-0,5Saudi Stock Exchange (Tadawul)451.378,8499.569,210,7SIX Swiss Exchange1.686.497,11.582.100,2-6,2Stock Exchange of Mauritius9.742,910.424,87,0Tehran Stock Exchange106.328,7100.360,6-5,6Tel-Aviv Stock Exchange231.048,8201.115,2-13,0The Egyptian Exchange46.546,155.395,219,0Trop-X18,8266,91.323,1Tunis Stock Exchange8.922,610.256,414,9Ukrainian Exchange5.198,04.990,0-4,0Warsaw Stock Exchange201.392,9188.445,7-6,4Wiener Borse150.646,0 Zagreb Stock Exchange22.764,823.737,34,3TOPLAM BÖLGE19.785.984,317.215.248,1-13,0TOPLAM DÜNYA85.313.751,783.833.116,3-1,7