Ankara'da sıcak para alarmı
**Para girişlerinin devam etmesi beklenirken Merkez Bankası'nın yeni önlemler üzerinde çalıştığı belirtiliyor.
**
Sıcak para girişlerine kadar bugüne karşı harekete geçmeyen Merkez Bankası ilk adım olarak dövizdeki zorunlu karşılıkları artırdı. Böylece krizde sağlanan 2,5 milyar dolarlık desteğin 700 milyonu geri çekildi. Para girişlerinin önümüzdeki aylarda devam etmesi beklenirken Merkez Bankası'nın yeni önlemler üzerinde çalıştığı belirtiliyor. Ekonomistlere göre ikinci adım döviz alım miktarının artırılması.
Küresel krize müdahale etmek için basılan paralar ve açılan para muslukları gelişmekte olan ülkelerin başına bela olmaya başladı. Düşük faiz ortamında kazanç arayan fonlar, hızla gelişmekte olan ülkelere giriş yapıyor. Yüksek döviz girişi nedeniyle değerlenen yerel para birimleri ülkelerin ihracatçılarını zor durumda bırakırken, varlık fiyatlarında balonlar oluşuyor. Bugüne kadar bu sorun karşında kayda değer bir adım atmayan Türkiye'de harekete geçiyor. Son aylarda hızlanan fon girişlerinin Merkez Bankası'nda rahatsız etmeye başladığı belirtiliyor.
Banka'da ilk adım olarak döviz zorunlu karşılık oranlarını yarım puan artırarak yüzde 9.50'ye çıkardı. Ekonomistler kademeli olarak bu oranın artırılmaya devam edileceğini tahmin ediyor. Kriz öncesinde döviz zorunlu karşılık oranları yüzde 11 seviyesindeydi.
ALIM MİKTARI ARTIRILABİLİR
TL'nin aşırı değerlenmesini önlemek için MB'nin alacağı ikinci önlemin döviz alım ihalelerinde alım miktarını artırması olacağı ifade ediliyor. MB hâlihazırda 30 milyon dolarlık döviz alım ihaleleri ile kura müdahale etmeye çalışıyor. ING Bank Döviz Masası Müdürü Özlem İmren, Türkiye'nin döviz kurlarına müdahale etmeyen birkaç gelişmekte olan ülkeden olduğunu vurgulayarak, "Son günlerde yoğun para girişi olduğunu gözlemliyoruz. Hem bono hem de borsaya... Döviz kuruna müdahaleyi gündeme getirmedik henüz. Diğer gelişmekte olan ülkeler ise uzun süredir müdahale ediyor. Eğer Merkez Bankası'nın müdahalesi olmaz ve dışarıda piyasaları bozacak büyük bir gelişme olmazsa dolar/TL kuru 1.45'e kadar geriler" değerlendirmesini yaptı. Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Koordinatörü Ali İhsan Gelberi, MB'nin doğrudan kura müdahaleye sıcak bakmadığını belirterek, alım ihalelerinin miktarının artırılabileceğini belirtti. "Doğrudan müdahale çok hızlı değerlenmede, oynaklığı önlemek için gündeme gelebilir" dedi.
GELİŞEN AVRUPA'YA AKACAK
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), Dünya Bankası ve IMF'nin son raporlarında gelişmekte olan ülkelere fon akışının artacağını teyit ediyor. IIF'nin tahminlerine göre gelişmekte olan ülkelere net para girişi bu yıl 709 milyar dolar düzeyinde olacak. Giriş geçen yıl 588 milyar dolardı. Türkiye'nin de içinde olduğu gelişmekte olan Avrupa ülkelerine yönelik para girişi çok daha fazla artacak. 2009'da 43.5 milyar dolar olan sermaye akımlarının 106 milyar dolara fırlayacağı tahmin ediliyor.
KİM HANGİ ÖNLEMLERİ ALDI?
Gelişmekte olan bazı ülkeler yüksek miktarlı fon girişi ve değerlenen yerli paraları nedeniyle önlemler aldı. İşte bazı örnekler:
BREZİLYA: Fitili ateşleyen ilk ülke. Kasım 2009'da sıcak paraya vergi (Tobin) getirdi döviz alım ihalesi açtı.
RUSYA: Defalarca doğrudan alım ihalesi yaptı. Ruble dolarda alt bant limitini sürekli yükseltiyor.
POLONYA: Doğrudan alım müdahalesi yaptı. Sonra daha fazla müdahale yapılabileceği mesajı verdi.
GÜNEY KORE: Defalarca doğrudan döviz aldı. Son alım dün gerçekleştirildi.
MACARİSTAN: Merkez Bankası faizlerde indirime giderek aşırı değerli kurlarla mücadele ediyor.
İSRAİL-UKRAYNA-ROMANYA: En çok tercih edilen politika. Ülkelerin Merkez Bankası dövize doğrudan alım yönünde müdahale ettiler ve ediyorlar. Son olarak Romanya dün piyasadan döviz topladı.
Yılmaz'ın bankacılık vergisi için görüşü net: olmalı
Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, IMF-Dünya Bankası güz toplantıları için gittiği ABD'de küresel banka vergisini savundu. Bloomberg HT'nin sorularını yanıtlayan Yılmaz, G20 ülkelerine konulması düşünülen bankacılık vergisinin Türkiye'de olup olmayacağına ilişkin bir soruya şu yanıtı verdi: "Bizim bu konuda görüşümüz bankaların sermaye yapılarının güçlendirilmesi yönünde. Özellikle kriz esnasında şokları emebilecek adi hisselerden oluşan sermaye yapısının güçlendirilmesi. Buna ek olarak da bir verginin getirilmesi şeklinde bir yaklaşım. Bizim görüşümüz bu, fakat dünya bunu tartışıyor. Dolayısıyla buradan çıkacak olan kuralların yeknesak olması hedefleniyor. Olup olmayacağı konusunda kesin bir şey söyleyemiyorum. Ama konu şu anda hararetli bir şekilde tartışılıyor." IMF 16 Nisan tarihli özel bir raporunda G20 toplantısına öneri olarak küresel ölçekteki bankalara ilk adımda kardan daha sonra da ücretlerden vergi getirilmesini önermişti.
(Sabah)
Haber Gönder
