Cari açık 15 yılın en düşük seviyesine geriledi

İSTANBUL (AA) - MURAT BİRİNCİ - Türkiye'nin 12 aylık cari açığı, nisanda 8 milyar 634 milyon dolarla Ocak 2004'ten bu yana gördüğü en düşük seviyesine geriledi.

AA muhabirinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerinden derlediği bilgilere göre, cari işlemler hesabı, nisanda 1 milyar 334 milyon dolar açık verirken, 12 aylık cari açık 8 milyar 634 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.

Böylece yıllıklandırılmış cari açık, Ocak 2004'ten bu yana en düşük seviyesine gerilemiş oldu. Ekonomi yönetiminin aldığı önlemler ve ekonomideki dengelenme süreci çerçevesinde yıllıklandırılmış cari açık 11 aydır kesintisiz azalarak tek haneye geriledi.

Ekonomistler, mayıs ayında da cari açıktaki gerilemenin süreceğini ve yıllıklandırılmış açığın 5 milyar doların altına ineceğini tahmin ediyor.

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, nisanda cari açığın beklentiler doğrultusunda 1,3 milyar dolar olduğunu ve 12 aylık açığında 10 milyar doların altına indiğini söyledi.

Mayıs ayına ilişkin dış ticaret verilerinin yıllık açıktaki gerilemenin devam ederek 4-5 milyar dolar civarına inebileceği yönünde olduğunu belirten Tokalı, "Hem kur hem de talep gelişmelerine ek olarak, ihracatı destekleyici yeni program anlayışı, ılımlı enerji fiyatları ve baz etkisi doğrultusunda, yıllık cari açıktaki düşüşün özellikle bu yılın ilk yarısında hızla devam edeceğini; yılın ikinci yarısında ise yeniden dengelenme sürecinin belirginleşmesi ve baz dezavantajı ile yılı 19 milyar dolar civarında tamamlayabileceğini tahmin ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Tokalı, bu durumda da 2017 sonunda yüzde 5,6 düzeyinde olan ancak 2018 yılını yüzde 3,6 seviyesinde tamamlayan cari açık oranının 2019 sonunda yüzde 2,6'lar seviyesine kadar inebileceğini dile getirdi.

Nisan ayı cari dengedeki iyileşmeyi destekleyen gelişmelerde, dış açıktaki sert düşüş ve turizm gelirlerinde yıllık artış ile doğrudan yatırımlarla ilgili kar transferleri ve portföy yatırımlarına ait giderlerde yıllık azalış gibi unsurların etkili olduğunu kaydeden Tokalı, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bavul ticareti ve navlun gelirlerindeki zayıflık cari açıktaki düşüşü sınırlandıran unsur olarak göze çarpıyor. Çekirdek dengenin ise, nisan ayında da fazla vermeyi sürdürdüğünü ve yıllık fazlasını mart ayının ardından nisan ayında da artırdığını görüyoruz. Yıllık çekirdek fazla nisan ayında 35,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Mart ayındaki 5,7 milyar dolarlık azalış sonrasında nisan ayında da 2,8 milyar dolarlık azalış söz konusu. Ancak TCMB haftalık rezerv verileri, mayıs döneminde resmi rezervlerde bir miktar toparlanma olabileceğine ve 2 milyar dolar civarında düşüş olabileceğine işaret ediyor."

Tokalı, petrol fiyatlarındaki düşüş ve zayıf iç talep ortamının, cari açıktaki hızlı düşüşün devamı açısından destekleyici olduğunu sözlerine ekledi.

- "Yıl sonu tahminimizi 6 milyar dolar açığa revize ettik"

AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, son 12 aylık cari açığın GSYH'ya oranla yüzde 1,1'e gerilediğini belirtti.

Mayıs ayı gümrük dış ticaret öncü verilerinin, geçen yıla göre çok daha düşük dış açığa işaret ettiğini belirten Bürümcekçi, "Bu gelişme son 12 aylık cari açığın 9 milyar dolar civarına gerileyebileceğini de düşündürmektedir." dedi.

Bürümcekçi, cari açıkta nisan ayında gözlenen iyileşmede, dış ticaret açığının geçen yıldan düşük açık ve hizmetler dengesinin yüksek fazla vermesinin ana etken olduğuna dikkati çekti.

Finansman tarafında cari açık ve net hata-noksan çıkışının finanse edilememesi nedeni ile resmi rezervlerde 2,8 milyar dolar azalış gözlendiğini ifade eden Bürümcekçi, "İthalat ve ihracat için önemli bir öncü gösterge olan gümrük verileri, mayıs ayında dış ticaret açığında geçen yıla göre 6 milyar dolar azalış olacağını gösteriyor. Cari dengedeki iyileşme en azından haziran sonuna kadar devam eder. 2019 yıl sonu tahminimizi 6 milyar dolar açığa revize ederken, bu tahmin üzerinde risklerin aşağı yönde devam ettiğini belirtmeliyiz." değerlendirmesini yaptı.