Kredi dosya masrafı nedir, nasıl geri alınır?

Bankaların müşterilerine belirli koşullar çerçevesinde sunduğu ve kısa, orta veya uzun vadeli finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla hazırladığı kredilerin geri ödeme tutarına dosya masrafı eklenebilir. Bu gider kalemi, bankaların müşterilerinden yasal olarak talep edebildiği ücretler arasındadır. Ancak kredi tahsis ücretinin yasal olarak belirtilen oranı aşacak şekilde hesaplanıp tahsil edildiği fark edilirse kredi dosya masrafını geri alma başvurusu yapılabilir.

Kredi dosya masrafı nasıl geri alınır?

Konut, taşıt, ihtiyaç kredisi gibi bankacılık ürünlerinden yararlanmak üzere bankalara başvuran kişiler, sözleşmelerde yer alan maddeleri dikkatli bir şekilde incelemelidir. Çünkü bu süreçte müşterilere sunulan bankacılık hizmetlerine yönelik olan giderlerin karşılanması amacıyla tahsil edilen kredi dosya masrafı gibi giderlerin ödenmesine onay verilmesi beklenir.

Bu masraf bankalar tarafından kredi başvurusuna yönelik olan inceleme ve işlem gerçekleştirme gibi hususlar için kredi tutarına göre hesaplanıp yasal olarak tahsil edilir. Ancak Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında yer alan 4. madde incelediği zaman bankaların müşterilerden kendi menfaatleri doğrultusunda dosya masrafı adı altında ek ücret talep edemeyeceği belirtilir.

Bankaların kredi hizmeti sunulan müşterilerden yasal olarak geçerliliği bulunmayan ve sözleşmede belirtilmeyen bir ek ücret almaları durumunda kredi dosya masrafı iadesi için ilgili kurumlara başvurulması mümkündür. Başvurusu sürecinde hangi kurumlara müracat edilmesi gerektiğinin öğrenilmesi ise oldukça önemlidir. Çünkü banka kredisi dosya masrafı iadesi için başvurulması gereken kurumlar sürecin gidişatına ve kredi tutarına göre belirlenir. Bu bağlamda kredi dosya masrafının geri alınması için başvurulması gereken kurumlar sırasıyla şu şekilde listelenebilir:

• Başvuruya konu olan kredinin çekildiği banka
• Tüketici Hakem Heyetleri
• İl Tüketici Hakem Heyetleri
• Tüketici Mahkemeleri

Kredi masraflarını geri alma e-Devlet üzerinden nasıl yapılır?

Bankalardan son 10 sene içerisinde kredi kullanan ve kendisinden kredi dosya masrafı adı altında ek ücret tahsil edildiğini gören bir kişi, ilk olarak ilgili kuruma başvurmalıdır. Bu süreçte bankaya kredi dosya masrafı iadesi için dilekçe verilerek geri dönüş alınması beklenir. Ancak başvurduğu kurumdan olumsuz yanıt alan ve Tüketici Hakem Heyetlerine başvurması gereken bir kişi e-Devlet platformu üzerinden kısa sürede işlemlerini tamamlayabilir. Bu bağlamda dosya masrafı geri alma e-Devlet adımlarının sıralı hali aşağıdaki gibi belirtilebilir:

• İlk olarak e-Devlet üzerinden kullanıcı girişini yapan bir vatandaş daha sonra arama butonuna Türkiye Bankalar Birliği yazmalıdır.
• Türkiye Bankalar Birliği hizmetleri arasında yer alan "Bireysel Müşteri Hakem Heyeti" başlığından kredi dosya masrafı geri alma başvurusu tamamlanabilir.
• Bu başvurunun eksiksiz olarak tamamlanması için kişisel bilgilerin ilgili platforma doğru bir şekilde aktarılmasında ve haksız yere tahsil edildiği düşünülen gideri gösteren evrakların ek olarak yüklenmesinde fayda vardır.
• Sisteme Tüketici Hakem Heyeti dilekçesi de yüklendikten sonra başvuru tamamlanarak aynı platformdan geri dönüş durumu takip edilebilir.

Kredi dosya masrafı sorgulama e-Devlet üzerinden yapılır mı?

Bankalardan çekilen kredilerin geri ödeme tutarlarına yansıtılan dosya masrafı genellikle başvuru sürecinde öğrenilir. Buna ek olarak banka müşterilerinin geri ödemelere dair taksit detaylarını görüntüleyerek veya hesap ekstrelerini inceleyerek kredi dosya masrafı sorgulama işlemini tamamlamaları mümkündür. Kredi dosya masrafının yasal olarak belirtilen ve sözleşmede yer alan tutardan daha fazla olduğunu düşünen müşteriler ise bankalara başvurarak detaylı bilgi edinebilir. Kredi dosya masrafını e-Devlet üzerinden sorgulamak isteyen bireyler ise Türkiye Bankalar Birliği kapsamındaki işlem kanallarını kullanabilir. Bu süreçte talep dilekçesi hazırlanırken ise mutlaka bankadan çekilen kredinin dosya masrafının hangi tutarda tahsil edildiğinin öğrenilmeye çalışıldığı belirtilmelidir.

Kredi dosya masrafı hesaplama işlemi nasıldır?

BDDK tarafından yapılan güncel düzenlemelere göre kredi kullanan müşteriler için hesaplanan geri ödeme tutarına yansıtılabilen dosya masrafı maksimum %0,5 oranında olabilir. Yani kredi tahsis ücreti olarak da adlandırılan bu kalem kredi tutarının maksimum binde 5’i oranında alınır. Bu bağlamda “Kredi dosya masrafı ne kadar?” sorusuna yanıt arayan kişiler için aşağıdaki gibi bir örnek sunulmalıdır:

• Bankadan toplamda 25.000,00 TL değerinde kredi çekecek olan bir kişinin geri ödeme tutarına yansıtılacak olan kredi tahsis ücreti “25.0000 x 0,005” işlemiyle hesaplanabilir.
• Bu örnekte kredi toplam tutarına göre hesaplanan tahsis ücretinin 125 TL olarak bulunduğu söylenmelidir.
• Bankadan 25.000,00 TL kredi çektiği hâlde dosya masrafının yasal olarak belirtilen sınırın üstünde olduğunu fark eden bir müşteri ise bu ücreti geri almak üzere ilgili kurumlara başvurmalıdır.