Türkiye'nin kutup çalışmaları gençlere ilham oldu

DİLARA ZENGİN - Türk bilim insanlarının kutup bölgelerine yönelik araştırmaları, lise öğrencilerinin bu alana ilgisini beraberinde getirdi. Lise öğrencisi Berke Çiçek, Arktik ve Antarktik deniz buzlarının zamana göre değişimlerini incelediği çalışmasıyla Amerika Jeofizik Birliği Güz Toplantısı kapsamında düzenlenecek Araştırmacı Bilim İnsanı Parlak Öğrenciler Eğitim Programı'na (Bright STaRS) katılma hakkı elde etti.

Tuzla Doğa Okulları 11'inci sınıf öğrencisi Berke Çiçek'in projesi, Arktik ve Antarktik deniz buzlarının zamana göre değişimini ve iklim değişikliğiyle ilişkisini içeriyor. Çalışmasıyla uluslararası bilim çevrelerinin dikkatini çeken Çiçek, Amerika Jeofizik Birliği (AGU) Güz Toplantısı kapsamındaki Bright STaRS Programı'na katılma hakkı kazanan ilk 100 öğrenci arasına girmeyi başardı. Her yıl 23 binden fazla bilim insanını bir araya getiren AGU Güz Toplantısı, bu yıl aralık ayında ABD'de düzenlenecek ve Çiçek de projesini burada sunacak.

- "İnsanlık için bir şeyler yapma hedefiyle projeye sarıldım"

Çiçek, AA muhabirine, Arktik ve Antarktik deniz buzlarını incelediği projenin çalışmalarına 10'uncu sınıfta Matematik Kulübü'ndeyken başladığını söyledi.

Projesiyle Türkiye'deki bilimsel yarışmaları hedeflediğini belirten Çiçek, matematik alanında deniz buzlarının yıllara göre dağılımının figürlerle ortaya konulması ve uydu görüntülerinden alınan verilerin işlenmesinin dikkatini çektiğini dile getirdi.

Çiçek, projede uzaktan algılama verileriyle deniz buzunun Arktik ve Antarktik bölgede kapladığı alanı farklı yıllara göre hesapladığını aktararak, "Bu bölgeler için veri aktaran birçok uydu var. Bu veriler aslında günlük ama 1980'den bu yana her güne ait deniz buzu miktarları mevcut. Deniz buzunun her iki kutup için değişimini böylece grafiklerle ortaya koyabiliyoruz. Yıllara göre azalmalar net olarak ortaya çıkıyor. Özellikle iklim değişikliğiyle Arktik bölgedeki azalmayı bu verilerle görmek mümkün." dedi.

- "Heyecan verici"

En büyük rol modelinin annesi 3'üncü Ulusal Antarktika Bilim Seferi Lideri Doç. Dr. Burcu Özsoy olduğunu vurgulayan Çiçek, şöyle konuştu:

"Yaklaşık 3 yaşında Arktik ve Antarktik konularının içinde buldum kendimi. Annem doktorasını yaparken kreş sonrası beni de çalıştığı yere götürürdü. Orada toplantılara katılır, bir yandan boyama yapardım. Tüm bunlar benim için kulak dolgunluğu ve motivasyon kaynağı oldu. Bilime olan ilgim ve insanlık için bir şeyler yapma hedefiyle bu projeye sarıldım. Amerika'da böylesi büyük bir konferanstan kabul almak, bilim insanlarıyla tanışabilme fırsatı bulmak benim için çok mutluluk verici bir durum."

Çiçek, okuldaki arkadaşlarının da Türk bilim insanlarının Antarktika ve Arktik bölgesine düzenlediği seferleri yakından takip ettiklerine dikkati çekerek, "Çalıştığım projenin sonuçlarını arkadaşlarım da takip ediyordu. Deniz buzlarının özellikle Arktik'teki azalmasını görmek üzücü ama bir lise öğrencisi olarak uydu verileriyle dünyanın en uç ve uzak noktalarına ulaşabilmek heyecan verici." değerlendirmesinde bulundu.

- Dünyadan sınırlı sayıda öğrenci katılabiliyor

Bright STaRS Programı'na dünya ve uzay bilimleri alanında araştırmaları bulunan ortaokul ve lise öğrencileri katılıyor. Söz konusu program, her yıl yaklaşık 100 öğrenciye araştırmalarını sunabilecekleri yer bilimleri alanındaki eğitim ve kariyer olanakları hakkında bilgi edinebilecekleri özel bir forum sunuyor.

Program, AGU Güz Toplantısı kapsamında düzenleniyor. NASA gibi öne çıkan uzay ajanslarının katıldığı ve dünyanın dört bir tarafından kıdemli bilim insanlarının çalışmalarını sunduğu toplantı, dünyanın önemli uzay ve jeofizik toplantılarından biri olarak değerlendiriliyor.