Türkiye'nin rekabetçiliğine yönelik kaygılar arttı
Amerikan şirketlerinde çalışan üst düzey yöneticiler, Türkiye'deki pazar potansiyeli ve işgücünün kalitesi hakkında iyimserliklerini korurken, reformların gidişatı konusunda ise hayal kırıklığı yaşıyor.
Amerikan Şirketler Derneği'nin (ABFT) 2007'den bu yana her yıl gerçekleştirdiği ve araştırma raporuna göre, önceki yılların sonuçları ile kıyaslandığında makroekonomik istikrara yönelik kaygılar önemli ölçüde arttı.
ABFT'nin araştırması; "Türkiye'deki İş ve Yatırım İklimi 2009" araştırması, Türkiye'de faaliyetlerini ve yatırımlarını sürdürmekte olan ve önde gelen 90 Amerikan şirketini temsil eden üst düzey yöneticilerin katılımlarıyla gerçekleştirildi. Araştırma, yöneticilerin genel ticari ortama yönelik olumlu bakış açılarını koruduklarını, ancak benzer yükselen pazarlarla kıyaslandığında Türkiye'nin rekabet gücüne yönelik kaygıların arttığını ortaya koydu.
ABFT namına GFK tarafından gerçekleştirilen 2009 araştırmasında Amerikan şirket yöneticilerine, yatırım, operasyonlar ve istihdam yaratma üzerinde etkili olan bir dizi faktöre yönelik sorular soruldu. Bu yılın araştırması, yabancı yatırımcıların algılarındaki değişimlere ışık tutacak şekilde 2007 ve 2008 yılında ABFT tarafından gerçekleştirilen diğer araştırmalardan elde edilen sonuçların karşılaştırmalarını içeriyor. Araştırma, geçen seneki araştırma sonucuna oranla yüzde 30 daha fazla şirketi içerecek şekilde 100'den fazla sayıda yöneticiden alınan sonuçları kapsıyor.
2008 KAYIP YIL
Araştırmayla ilgili olarak ABFT Yönetim Kurulu Başkanı Galip Sukaya, "Amerikalı yöneticiler, altyapı ve işgücünün eğitimi konusunda daha iyimser durumdalar ve Türkiye'ye yatırım konusundaki olumlu bakış açılarını koruyorlar. Aynı zamanda, tarafsızlık, etkinlik ve adil muamele açısından süregiden kaygılarla birlikte hukuki sisteme yönelik düşünceleri hala son derece olumsuz durumdadır" dedi.
Araştırmaya göre, Amerikan şirket yöneticilerinin yüzde 75'i Türkiye'de yatırıma yönelik ilk kararlarının doğru bir karar olduğunu belirtirken, yüzde 79'u Türkiye'deki operasyonlarına devam edeceklerini tahmin ediyor. Görüşülen yöneticilerin çoğu ise gelecek yıllarda ilave yatırım ve faaliyetlerini genişletmeyi umuyor. Ayrıca yöneticilerin büyük bir kesimi, havaalanı ve iletişim altyapılarının gereksinimlerini karşıladığını ve Türk çalışanlarının nitelikli ve sorumluluk sahibi olduklarını belirtti.
SİYASİ MERCİLER AÇISINDAN ÖNEMLİ SORUNLAR
Amerikan şirket yöneticilerinin yüzde 65'i kamu ihalelerine teklif aşamasında eşit muamele görme hususunda kaygı duyarken, ticaret mahkemelerinin ticari gereksinimlerine duyarsız kaldıklarını düşünüyor.
Araştırmaya göre, kamu sektöründe karar verme sürecinin şeffaflığı ve verimliliği önceki senelerdeki gibi önemli bir kaygı nedeni olmaya devam ediyor. Yüksek elektrik maliyetlerinin olumsuz bir faktör olduğu ve kişisel ve kurumsal gelir vergilerinin ise karmaşık ve diğer ülkelerle karşılaştırıldığında rekabetçi olmadığı düşünülüyor. Bunların yanı sıra, kredi maliyetleri ve finans olanaklarına yönelik kaygılar da mevcut. Yöneticilerin yüzde 30'u patentler, ticari markalar ve telif haklarını içerecek şekilde fikri mülkiyet haklarına yönelik yeterli bir korumanın olduğunu düşünüyor.
ABFT Başkan yardımcısı Jeffrey Kemprecos konuyla ilgili olarak, "Yatırımcılar 2008 yılında daha kapsamlı reform beklentisi içindeydiler. Global ekonomik kriz ortamında yeni yatırımlar, yatırımları, inovasyonu ve rekabet ortamını teşvik eden reformları uygulamakta olan ülkelere akacaktır. Bu yeni araştırmanın Türkiye'deki siyasal mercilere yararlı bir yol haritası sağlayacağını umuyoruz" dedi.
