Küresel ekonomideki yavaşlama ve risklerin yanı sıra, Türkiye’nin özelleştirme portföyünün boşalması ve şirket evlilikleri potansiyelinin büyük oranda kullanılmış olmasının da etkisiyle yabancı sermaye girişleri yılın ilk yedi ayında geçen yılın aynı dönemindekinin çok altında kaldı.
ANKA’nın Merkez Bankası ödemeler dengesi verilerinden yaptığı belirlemeye göre, Ocak-Temmuz döneminde çeşitli sektörlere yönelik olarak gerçekleşen fiili yabancı sermaye girişleri geçen yılın eş dönemine göre yüzde 39.3 azalarak 7 milyar 611 milyon dolara geriledi. Bu dönemde 8 milyon dolarlık da yabancı sermaye çıkışı yaşanırken, net doğrudan yabancı sermaye yatırımı 7 milyar 603 milyon dolar oldu.
İlk yedi ayda yabancıların gayri menkul alımları dolayısıyla getirdiği dövizler ise yüzde 15.4 artarak 1 milyar 720 milyon, firmaların yabancı ortaklarından net kredi kullanımı yüzde 93.4 azalarak 35 milyon dolara geriledi. Böylece ilk yedi aydaki toplam net giriş 9 milyar 358 milyon dolarla geçen yılın eş dönemindekinin yüzde 35.5 altında gerçekleşti.
Geçen yılın aynı döneminde toplam net 14 milyar 516 milyon dolarlık giriş kaydedilmişti. Söz konusu tutar geçen yılın tümünde ise 22 milyar 29 milyon dolara ulaşmıştı.
Petrol fiyatlarındaki hızlı artışların da etkisiyle hızla büyüyen cari işlemler açığının finansmanında önemli işlev gören yabancı sermaye girişlerindeki azalmanın yılın kalan bölümünde de sürmesinin, bu yıl makro hedeflerde önemli sapmalara yol açabileceği belirtiliyor.
BÜYÜK BÖLÜMÜ MALİ SEKTÖRE
Yılın ilk yedi ayında kaydedilen 7 milyar 611 milyon dolarlık doğrudan yabancı sermaye yatırımının 3 milyar 202 milyon doları bankacılık ve mali kuruluşlar olmak üzere toplam 4 milyar 467 milyon dolarlık bölümü hizmetler sektörüne geldi. İmalat sanayine 2 milyar 684 milyon dolarlık giriş kaydedilen bu dönemde elektrik, gaz ve su sektörüne 333 milyon, madencilik ve taşocakçılığına 92 milyon, tarıma ise 35 milyon dolar tutarında doğrudan yabancı sermaye girişi yaşandı.
5.3 MİLYAR DOLARI AVRUPA SERMAYESİ
Ocak-Temmuz döneminde fiili giriş yapan yabancı sermayenin 5 milyar 292 milyon dolarlık bölümünün Avrupa ülkelerine ait olduğu belirlendi. Bunun da en büyük bölümünü 1 milyar 750 milyon dolarlık İngiliz, 1 milyar 149 milyon dolarlık Hollanda, 624 milyon dolarlık İspanyol ve 422 milyon dolarlık Fransız sermayesi oluşturdu.
Körfez ülkelerinden 1 milyar 626 milyon dolarlık sermaye girişi kaydedilen bu dönemde, Asya ülkelerinden gelen toplam sermaye 1 milyar 894 milyon dolara ulaştı. Aynı dönemde Amerika ülkelerinden 343 milyon, Afrika ülkelerinden 82 milyon dolarlık sermaye geldi.