Tokat'ın tarihi mekânlarından Taşhan'da açtığı iş yerinde 2 çocuk annesi 48 yaşındaki Ayşe Darende unutulmaya yüz tutmuş mesleklerin arasına giren urgancılığı yaşatmaya çalışıyor. Eşinden öğrendiği mesleğine 1997 yılında evinde başlayan Darende, yaklaşık 15 yıldır açtığı iş yerinde el işi hayvan yularları ve köpek tasması yapıyor. Yaptığı urganları İran, Iran, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan olmak üzere 5 ülkeye satan ve 'Urgancı Ayşe' olarak tanınan Darende, çalışma azmiyle hemcinslerine de örnek oluyor.
Meslekte yaşadığı sıkıntılardan bahseden Ayşe Darende, “Bu işe evlendikten sonra başladım. Biz evlendiğimizde eşimin mesleği buydu, o da dede mesleğini yapıyordu, bende ona bakarak başladım. Sonra kendimi geliştirmek istedim. 10 yıl kocamla çalıştıktan sonra farklı işleri bu iple deneyerek kendimi geliştirdim. 15 yıldır da aynı dükkânda işimi devam ettiriyorum. Bu meslekte yaşadığım sıkıntı müşteriler beni görünce ihtiyaçlarını söyleyemiyorlardı. Urgancılık yapan bayan gördükleri zaman ‘ Bu yulardan anlamaz, hayvandan kadın ne anlar' gibi düşünüp diyalog kurmuyorlardı, çekiniyorlardı. En çok yularları söylerken zorlanıyorlardı. Bu işi aktif yapan, ipi eğirmesinden tutun yular haline getirip müşteriye sunan Türkiye'de tek bayan ustayım. Bunu görünce de takdir etmeye başladılar ve 15 yıldır aynı dükkânın içerisindeyim. Köylerimizde, ilçelerimizde, Türkiye'nin genelinde pek çok müşterim var ve hepsiyle çalışıyorum şuanda” dedi.
Bu meslekte çırak olarak oğlunu yetiştirdiğini söyleyen Ayşe Darende, “Dışardan çırak yetiştiremedim ama oğlum 3-4 yaşından beri bu mesleğin içerisinde. Ben öldükten sonra, bu mesleği bıraktıktan sonra her şeyini yapabilecek bir çırağım var o da oğlum. Bu meslek zor, yaptığımız ip ağır, işçilik ağır, atölyede çakışırken çarkların çevrilmesi, dokuması her şeyi ağır bu mesleğin. Asla ben diğer kadın arkadaşlarım gibi evden çıktığım temiz kıyafetime hiçbir zaman eve gidemedim. Herkes ip dolaştığı zaman çok sinirlenir ben ipe uğraşınca sakinleşiyorum. Ben ipi seviyorum, iplerle uğraşmayı seviyorum. İnsanlar yumaklara baktıkları zaman sadece ip görüyorlar, ben ise yumak görünce ondan ne yapabilirim diye düşünüyorum. Özellikle kenger ipini insanlara nasıl tanıtırım diye düşündüm ve yuların dışına çıktım. Çiçeklikler yaptım, salıncaklar yaptım, urgan ipinden hamak yaptım ve sağlamlığını kanıtladım. Şuanda çok büyük bir ilgi var” diye konuştu.
İlk başlarda sadece Tokat'ta satış yapan, şuanda ise 5 ülkeye satış yaptığını belirten Ayşe Darende, “Ben bu işe ilk başladığım zaman Tokat içerisinde ve ilçelerinde satıyordum. Daha sonra i sınırlarını aşarak Türkiye'de bunan bütün illere, ilçelere, kasabalara toptan yular satmaya başladım ve bir müşterimin aracılığıyla 5 ülkeye ben yular satıyorum. Sınırdaki bir müşterimin aracılığıyla Gürcistan, Azerbaycan, İran, Ermenistan ve Irak'a malzeme gönderiyorum” dedi.