Maliye politikası nedir? Maliye politikası araçları nelerdir?

Devletler ülke ekonomisindeki dengesizliklere ve dalgalanmalara engel olabilmek için bazı politikalar uygularlar. Maliye politikası da devletin maliye politikalarındaki araçları kullanıp ekonomide tam istihdam sağlamak amacı ile uygulanan bir politika türüdür.

Maliye politikası nedir?

Vergi ya da benzeri gelir türleri, kamu harcamaları ya da devlet borçları araçları ile ülke ekonomisini tam istihdama ulaştırmayı amaçlayan bir politikadır. Çağımızdaki sosyal devlet anlayışı içinde dünyadaki tüm ülkeler tarafından uygulanmaktadır.

Maliye politikası uygulamanın dört farklı türü vardır. Bu türler şu şekildedir: Vergi politikası, harcamalar politikası, borçlanma politikası ile farklı teşvik politikalarını içinde barındıran diğer politikalar.

Vergi politikaları, ülke ekonomisindeki duruma göre vergileri arttırmak ya da azaltmak yöntemleri ile uygulanır. Harcamalar politikası için kamu harcamaları azaltılır ya da arttırılır. Bu sayede ekonomi üzerinde bazı etkiler yaşanması beklenir.

Borçlanma politikası uygulaması, ekonomik açıdan bir hareketlilik ve canlılık oluşması durumlarında kamunun borçlanmasını arttırmak anlamına gelir. Bu sayede gelirin düşmesi hedeflenir.

Uygulanan maliye politikasındaki amaçlar şu şekilde sıralanabilir:

• İktisadi büyüme
• Kalkınma
• Gelir dağılımında adaleti sağlamak
• Ekonomik istikrar oluşturabilmek
• Tam istihdam sağlamak

Maliye politikası araçları nelerdir?

Maliye politikasında kullanılan araçlar şu şekildedir:

• Kamu bütçesi
• Kamu gelirleri
• Kamu harcamaları
• Kamu borçlanması

Daraltıcı maliye politikası nedir?

Daraltıcı maliye politikası uygulamak için kamu harcamaları azaltılır. Bu politikayı uygulamanın bir diğer yolu ise vergileri arttırmaktır. Bu sayede toplam harcamaların azalması hedeflenir.

Genişletici maliye politikası nedir?

Devlet, kamu harcamalarını ya da transfer harcamalarını arttırarak otonom vergiyi azaltır. Bu uygulama genişletici maliyet politikası olarak adlandırılır.
Maliye politikasının etkinliği ülkenin ekonomisindeki dengesizlikleri düzenlemeyi hedefler. Enflasyonla mücadelede maliye politikası kapsamında iki şekilde denge sağlanabilir. Seçenek olarak ya arz arttırılır ya da talep azaltılır.

Maliye politikasının temel amaçları nelerdir?

Devletlerin uyguladığı maliye politikaları bazı amaçlara sahiptir. Bu amaçlar ve hedefler şu şekildedir:

• Ülke ekonomisinin tam olarak istihdama ulaşmasını sağlamak
• Ekonomik açıdan yaşanan ve dengesizliğe sebep olan dalgalanmaları olabilecek en az seviyeye indirmek
• Gelir dağılımının olabilecek en adil şekilde gerçekleşmesini sağlamak