Yapısal bütçe dengesi nedir? Yapısal bütçe dengesi nasıl hesaplanır?

Herhangi bir ülkede o ülkenin merkezi hükûmetinin belli bir dönem için yapmış olduğu ya da yapmayı planladığı harcamalar sayesinde elde ettiği gelirler arasındaki fark bütçe dengesini oluşturur. Yapısal bütçe dengesi de gerçekleşen ve potansiyel olarak gerçekleşmesi beklenen üretimin karşılaştırması ile ortaya çıkan orandır.

Yapısal bütçe dengesi nedir?

İngilizce "Structural Budget Balance" ifadesinden gelen yapısal bütçe dengesi farklı bütçe türlerinden biridir. Gerçekleştirilmiş olan üretimin seviyesi ile potansiyel olan üretim seviyesinin eşitliği durumunda ortaya çıkar. Birkaç aşama uygulanarak hesaplanır ve temel olarak yapısal bütçe dengesi hesaplama, gerçekleşen bütçe dengesinden devresel bütçe dengesinin çıkarılmasıyla hesaplanır. Yapısal bütçe dengesi hesaplanırken bir defaya mahsus gelir ve harcama kalemlerinin de ayıklanması önemlidir.

Yapısal bütçe dengesi nasıl hesaplanır?

Yapısal bütçe dengesi hesaplama işlemi için üç aşamalı olan bir yöntem kullanılır. Yapısal bütçe hesaplama için izlenecek üç aşama şunlardır:

• Devresel hareketlere duyarlı bütçe harcamaları ve bütçe gelirlerinin belirlenmesi, gelir ve harcama esnekliklerinin hesaplanması
• Devresel hareketlerin tanımlanması için potansiyel üretim ve çıktı açığı serileri oluşturulması
• Devresel hareketlerden kaynaklanan gelir ve harcama unsurları gerçekleşen bütçe dengesinden çıkarılır.

Uygulanan bu adımlara ek olarak yapısal bütçe dengesi hesaplama işlemi sırasında yalnızca bir kez olmak üzere gelir ve gider kalemlerinin elenmesi önemlidir. Faiz harcamaları dışında kalan gelirler ile giderler arasındaki fark da yapısal bütçe açığını hesaplamak için kullanılan bir yöntemdir.