BİZE ULAŞIN
İlk işlemlerde 1.80'i gören dolar/TL, Merkez'in müdahalesiyle gevşeyerek 1.76'ya geldi. Altın ise 1.780 dolarla yeni rekorunda.
Küresel piyasalardaki satış dalgasına rağmen günün sürprizi İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'ndan geldi. İMKB 100 Endeksi güne önceki kapanışa göre yaklaşık yüzde 0.2 yükselerek başladı, sonrasında devam eden alımlarla 52 bin 873 puana kadar çıktı. Bu yükselişte özellikle ABD cephesinden gelen ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) piyasayı rahatlatmaya yönelik kararlar alacağına yönelik beklentiler etkili oldu.
50 BİN PUANIN ALTINI GÖRDÜ
Ancak borsadaki bu bahar havası fazla uzun sürmedi. Saat 10.15 itibariyle başlayan satışlar endeksi bir anda 50 bin puan sınırına, arkasından da altına indirdi. Seans içinde yüzde 5'i aşan kayıpla 49 bin 500 seviyelerini gören borsa ilk seansı ise yüzde 3.5 düşüşle 50 bin 469 puandan kapattı. Endeks 26 Şubat 2010'dan beri ilk defa 50 puanın altına gerilemiş oldu.
Avrupa borsalarında da yüzde 4'e varan sert satışlar gözlemlenirken, yukarda başlayan ABD vadeli endeksleri de yeniden geri çekildi.
İçerdeki hareketi değerlendiren Teb Yatırım Araştırma Müdürü İbrahim Usul, borsada 50 bin puanın önemli bir referans noktası olduğuna dikkat çekti. Usul, şöyle konuştu:
"Burası bozulursa geri çekilme hareketinin daha uzun süreye yayılacağını düşüneceğiz. İlk etapta 48 binler gündeme gelecek, altına sarkarsa 45 binli seviyeler ön plana çıkıyor. Ancak fiyatların aşırı satımda olması, 50 binin altına sarkmalarda tepki alımlarının gelebileceğine işaret ediyor."
TAHTALARDA ALICI YOK
Oyak Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Alper Erginol ise, piyasadaki sert geri çekilmenin arkasında panik satışların ve alıcıların miktarının az olmasının yattığına dikkat çekti.
Erginol şunları söyledi:
"Talep tarafının az olduğunu görüyoruz. Tahtalarda alıcı yok. Satışların büyük kısmı yabancı kaynaklı. Yabancı yatırımcılar da satış yaptıklarında bunu fiyata bakmadan gerçekleştirdikleri için piyasada çok hızlı geri çekilme yaşanabiliyor.
"Piyasada inanılmaz derecede oynaklık var. Bu tip zamanlarda ne yaparsanız yapın önüne geçemezsiniz. Panik satışları var. Buna güven bunalımı da eklenince, yatırımcı da satıp kenara çekilmek istiyor.
"Bu düşüşün yükselişi de sert olacaktır. Ama eldeki verilerle konuşursak, sert bir tepki alımı geldiğinde yatırımcılar yeniden gidip alım yönünde hareket etmesin. Çünkü trend aşağı yönde ve bu seviyelerin daha da altını göreceğiz. Ancak düşüşün bu kadar sert olmasını beklemiyoruz. Tepki yükselişinden sonra daha yavaş bir geri çekilme yaşanacaktır.
"Yeni olağanüstü önlemler alınmadığı takdirde bu süreç Kasım, Aralık ayına kadar devam edebilir".
İMKB'YE HAS İKİ DURUM ETKİLİ
Arma Portföy Yönetimi Yönetim Kurulu Başkanı Murat Gülkan da, borsadaki sert düşüşün İMKB'ye has iki durumdan kaynaklandığını söyledi. Gülkan, kredili hesaplardan zorunlu satışlar geldiğini ayrıca yurtdışında borsa yatırım fonları ile yatırım yapan perakende yatırımcıların otomatik satışlarının borsayı düşürdüğünü belirtti.
Gülkan, "bugünkü satışlar normal bir fon yöneticisinin yapacağı satışlar değil. Daha ziyade otomatik ve mekanik satışlar" dedi.
DOLAR VE EURO HAREKETLİ
Olumsuz hava kur tarafında da etkili olurken, dolar, yen ve euro karşısında geri çekildi. Euro/dolar paritesi 1.42'nin üzerinde hareket ederken, kur tarafındaki hareketin içerideki ilk yansıması da sert oldu.
Lira Asya piyasalarında sert düşüş yaşadı. Dolar/TL yüzde 2'yi geçen yükselişle 1.8'i aşarken, Euro/TL de yüzde 2.2'lik artışla 2.56'ya yaklaştı.
Ancak daha sonra gelen satışlar ve Merkez Bankası'nın likiditeyi artırmak için dolarda borç verme faizini yüzde 5.5'ten yüzde 4.5'e, euroda ise yüzde 6.5'ten, yüzde 5.5'e indirmesiyle lira yeniden değer kazandı. Karar sonrası dolar/TL 1.76'ya, euro/TL ise 2.51'e gelmesine rağmen daha sonra hava yine negatife döndü. Dolar/TL 1.7690, euro/TL ise 2.5260 seviyesinden işlem görüyor.
DOLARDA KRİTİK NOKTA 1.83
Global Menkul Değerler Hazine Müdürü Abdulah Kunt, Merkez Bankası'nın döviz satış ihalelerinin piyasadaki yangını söndüremeyeceğini savundu. Kunt, şöyle devam etti:
"Piyasada yangın olduğu çok açık. Herkes kendine bir çıkış arıyor. Türkiye'de ekonomi nasıl olursa olsun çıkmak isteyen yatırımcılar var ve Merkez'in satış ihaleleri onlar için tatmin edici değil. Getirilen çözümler ve bu miktardaki satış ihaleleri ile kurları frenleyemezsiniz. Çözüm bu değil. Belki 300-500 milyon dolarlık ihalelerle sorunu çözebilirsiniz."
Kunt, dolarda 1.82-1.83 bandının önemli bir uç nokta olduğunu ve bu sabah mevcut seviyeden tepki geldiğini belirterek, "Ama henüz ateş sönmedi ve dolar tekrar zorlayabilir. Kurda rekor görme ihtimalimiz var. Eğer 1.83 geçilirse yangın sönene kadar peşi sıra yükselişler gelebilir. Yatırımcıların parasını alıp çıktığı yerde de yangın söner ve geri dönüş başlar" dedi.
ALTIN YENİ ZİRVESİNDE
Piyasalardaki olumsuz hava yine güvenli liman olan altın yatırımcısının yüzünü güldürdü. Altının onsu yüzde 3.4'lük yükselişle 1,780 doları görerek tarihi rekorunu yeniledi. Altın daha sonra gelen satışlarla 1.740 seviyesine kadar gerilese de şu anda rekor seviyelerine yakın işlem görüyor.
PETROL GERİ ÇEKİLİYOR
Petrol ise yatırımcıların son gelişmeler ve verilerden sonra küresel ekonomideki toparlanma yönünde artan endişeleri nedeniyle değer kaybetmeye devam ediyor. ABD tipi ham petrolün varil fiyatı yüzde 3'lük düşüşle 79 doların altında bulunuyor. Brent petrolün fiyatı yüzde 4’lük düşüşle, 99 dolara gerileyerek uzun süre sonra yeniden 100 doların altına geldi.
KÜRESEL ÇAPTA DÜŞÜŞ SÜRDÜ
Dün küresel çapta merkez bankalarının açıkladığı tahvil alım ve likidite sağlama taahhütlerine rağmen tansiyonu düşmeyen piyasanın ateşini, ABD Başkanı Barack Obama'nın konuşması da dindirmedi.
Obama her ne kadar, dün akşamki konuşmasında piyasalar ABD'nin 'AAA olan notuna hala inanıyor... ABD hala notu AAA olan bir ülke' dese de, ABD borsaları 2008 yılından beri en sert düşüşlerini yaşadı.
S&P 500 Endeksi günü 2008 yılından beri en hacimli ve sert düşüşüyle yüzde 6.6 değer kaybıyla kapatırken, Dow Jones Sanayi Endeksi'nde yüzde 5.5, teknoloji endeksi Nasdaq'da da yüzde 6.9'luk değer kaybı yaşandı.
ASYA'DA SON ANDA ALIM GELDİ
ABD borsalarının ardından çöküş Asya piyasalarında da devam etti. Ancak seans sonuna doğru gelen adımlarla endeksler gün içinde gördükleri en dip noktada oluşan kayıplarının yaklaşık yarısını geri aldı. Japonya'da Nikkei 225 Endeksi yüzde 1.7 gerilerken, Hong Kong Borsası yüzde 3.1, Çin'de de Şangay Borsası yüzde 0.04 düşüş sergiledi.
GÖZLER FED'DE
Yatırımcıların gözü bugün ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yapacağı toplantıda olacak.
Piyasalar, ikinci dip tartışmalarının arttığı ve finansal piyaslarını risk almaktan kaçındığı dönemde Fed'in üçüncü parasal genişleme programı (QE3) yönünde adım atacağına odaklanacak.
EKK TOPLANIYOR
İçeride de bugün Ekonomi Koordinasyon Kurulu Başbakan Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında toplanacak. Toplantıda son gelişmelerin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri ve olası önlemlerin görülmesi bekleniyor.
