BİZE ULAŞIN
Cari açık oranları, ekonomiyi yakından ilgilendir. Özellikle finansal krizlerin nedenleri arasında ilk sırada yer alan cari açık, artmaya devam ettikçe ekonomi alanında daha büyük sıkıntılar yaşanmaktadır. Cari açığın ortaya çıkmasında birçok sebep etkendir. Cari açık nedir, artarsa ne olur?
Ekonomi verilerinde önemli bir yere sahip olan cari açık, özellikle işletmeleri yakından ilgilendirmektedir. Bir ülkenin ithal ettiği malların ihraç ettiği mallardan daha fazla olmasına cari açık denir. Ülkenin ithal ettiği mallara harcadığı miktar, ihraç ettiği mallara harcadığı miktarı geçtiğinde cari açık söz konusu olur. Ödemeler bilançosu dengesinin önemli bir unsuru olan cari açık, ülkenin dış işlemlerinin hesaplanmasında da büyük bir rol oynamaktadır.
İthalat ve ihracat işlemlerinin miktarındaki değişiklikler, cari açıkta da farklılıklar yaratmaktadır. Bu noktada cari açık neyi gösterir sorusunun yanıtı önem kazanır. Cari açık ortaya çıktığında ekonomi alanında krizler yaşanır. Bu krizler hem işletmeleri hem de tüketicileri ciddi şekilde etkiler.
Cari açık arttığında ülke ekonomisi bu durumdan olumsuz bir şekilde etkilenir. Cari açıktaki artış ne kadar fazla olursa ülkeye gelen para giden paradan o kadar az olur. Bu durum da ekonomik gelişimi büyük ölçüde engeller.
Yurt içindeki yatırımların finanse edilebilmesi için dışarıdan alınan borcun faizi, yatırım getirisinden daha düşük olduğu durumlarda cari açıktan olumsuz yönde etkilenme olmayabilir. Fakat bu olumsuz yönde etkilenmenin olmaması için ülkenin var olan borçlarını ve faizlerini karşılayabilecek gelirinin olması gerekir. Aksi takdirde cari işlem açığı karşısında ülke ekonomisi ciddi zararlar görebilir.
Ekonomi alanında cari açığın ortaya çıkmasında birçok etken vardır. Bu etkenler hem işletmeleri hem de ülke ekonomisini büyük oranda etkiler. Cari açık nedenlerini şu şekilde sıralamak mümkündür;
Transfer hesapları da cari açığın ortaya çıkmasında önemli rol oynar. Yurt dışında çalışan kişilerin getirdikleri dövizin giriş çıkışında cari açık oluşabilir.
Cari açığı tamamen kapatmak veya düşürmek için bazı önlemlerin alınması gerekir. En önemlisi ihracatın ithalattan daha yüksek olmasına ihtiyaç vardır. Diğer yapılabilecekleri ise şu şekilde sıralamak mümkündür;
Devalüasyon ile ulusal para değerini diğer döviz türlerine göre geliştirerek ülkedeki üreticilerinin mallarının daha hızlı ihraç edilmesi sağlanabilir. Ülke mallarının ucuzlaması ile dış ülkelerden bu mallara olan talep artış gösterir. Bu artış sonucunda da ihracattan kazanılan miktar ithalata harcanan miktardan fazla olur.
Cari açık hesaplanmasında ödemeler dengesine büyük ihtiyaç duyulur. Sermaye hesabı ile birlikte cari dengeye de ihtiyaç vardır. Cari denge; mal dengesi, hizmetler dengesi, yatırım gelirleri dengesi ve cari transferlerin toplamından meydana gelir.
Ülkenin diğer ülkelere yaptığı döviz yatırım bedeli ile birlikte diğer ülkelerin bu ülkeye gerçekleştirdiği döviz yatırım bedelleri cari açığın hesaplanmasında önemli rol oynar. Bütün bu hususların olumlu yönde ortaya çıkması, ülkede cari açık yok anlamına gelir.
