Asya ülkeleriyle Çin'in mineral yarışı
Vietnam ve Japonya, nadir mineraller alanında Çin ile rekabet edebilmek için hazırlanıyor.
Matt McGrath
BBC Bilim muhabiri
Vietnam ve Japonya bir nadir mineraller araştırma merkezi açtı.
Amaçları bu alandaki arzda adeta tekel olan Çin'le rekabet edebilmek.
Elementler, bilgisayar, televizyon ve rüzgar tribünlerinin de dahil olduğu modern teknolojiler için büyük önem taşıyor.
Çin, dünyanın nadir elementlerinin yüzde 90'ını üretiyor, fakat çok sıkı ihracat kısıtlamaları uyguluyor.
Kullanılmamış rezervleriyle Vietnam, dünya çapından gelen talebi karşılamak için kendini hazırlayan ülkelerden biri.
Çin'in nadir element ihracatında yaptığı kesintilerden en kötü şekilde etkilenen ülkelerden biri de Japonya.
Japonya, Çin'in üretiminin yüzde 60'ını ithal ediyor ve bu miktarı başlıca elektronik ve otomobil endüstrilerinde kullanıyor.
Tokyo ise ülkenin bu alanda Çin'e bu kadar bağımlı olmasından ve hiç bir zaman kendi alternatiflerini geliştirmeye çalışmamış olmasından endişeli.
Japonya ve Vietnam, 2010 yılında minerallerin işlenmesi konusunda bir işbirliği anlaşması imzaladı.
Vietnam'ın nadir element rezervleri sıralamasında dünyanın ilk onunda olduğu düşünülüyor.
Bu iki ülke şimdi, nadir elementleri metallerden ayırmak, ve daha sonra Japonya'ya nakletmek için ortaklaşa finanse edilen bir teknoloji merkezi açtı.
'İşleme kapasitesinde eksiklik'
Adam Smith Enstitüsü'nden bir nadir element uzmanı Tim Worstall'a göre "Japonya ve Vietnam'da olan şey belirleyici bir farklılık değil, aslında Çin'in diğer ülkelere ihracatını değiştiren farklı pazar ilişkilerinin ortaya çıkardığı bir belirti."
Japonya, Avrupa Birliği ve ABD ile beraber, bu senenin Mart ayında Dünya Ticaret Örgütü'ne Çin'in ihracat kararlarıyla ilgili resmi bir şikayette bulundu.
Çin, kısıtlamaların nedeninin nadir elementler ile metalleri ayırma işleminin doğaya verdiği zarar olduğunu söyledi.
Ancak Tim Worstall'a göre, Çin'in bu kararını, ve Japonya'nın Vietnam ile yaptığı anlaşmayı açıklayan bir önemli nokta daha var.
Worstall "Çin'in, ihracatı azaltarak, pahalıya ürettiği donanım parçlarına değer katan kişileri üretimini Çin'e taşımasını sağlamaya çalıştığı söyleniyor. Bu insanların yapmaktan hoşnut kaldığı bir şey değil" diyor.
"Aslında Japonya ve Vietnam'ın anlaşmasının arkasında bu açıklama yatıyor. Anlaşma onlara sadece Çin'e alternatif bir kaynak değil, aynı zamanda gerekli ham maddeleri nakletmeyi kabullenip, onlardan başka bir ülkeye taşınmalarını beklemeyen bir kaynak sağlıyor."
Şu an Vietnam'da, pil, mıknatıs, cep telefonu ve benzeri aygıtların yapımında büyük önem taşıyan nadir elementlerin işlenişini geliştirmek için projeler devam ediyor.
Tim Worstall, BBC'ye "Herhangi bir nadir toprak metali kıtlığı yok, ve en az bir kaç asır boyunca da olmayacak" açıklamasında bulundu.
"Metalleri bireysel elementler haline getiren işleme kapasitesinde bir eksiklik var, ancak bu problemle de ilgileniliyor."
Uzmanlar, mevcut element eksikliği sorununun önümüzdeki bir kaç sene içinde çözülmesini bekliyor.
Tim Worstall durumun ciddi şekilde değişeceğini söylüyor.
"Şu an yürütüldüğünü bildiğim üç tane proje var ve önümüzdeki iki ya da üç sene içinde dünya pazar ihtiyacının yüzde 40'ını karşılayacaklar. Çin dışındaki üreticilerin sayısı arttıkça bu sorunun önemsiz olmaya başladığını düşünüyorum."
Haber Gönder
