2024'ün yıldızı fon piyasaları oldu! Görülmemiş bir hareketlilik yaşandı

Enflasyonla mücadele politikaları, faiz dalgalanmaları ve makroekonomik belirsizliklere rağmen fonlara olan ilgi hızla arttı. Özellikle bireysel yatırımcılar, alternatif getiri arayışında fon piyasalarını daha fazla keşfetmeye başladı. Hisse senedi ağırlıklı fonlar yıl boyunca dikkat çekerken, para piyasası fonları 2024’ün yıldızı oldu.

2024 YILINDA FON PİYASALARINDA GENEL TABLO

2024 yılı fon piyasasında kayda değer büyüme ve dönüşümlere sahne oldu. Yatırımcı ilgisi yıl boyunca artarken, fon piyasası büyümesini sürdürdü. Farklı kategorilerde önemli giriş ve çıkış hareketleri gözlendi.
İncelediğimiz 9 ana şemsiye fon kategorisine toplamda 50 milyar $’lık bir para girişi gerçekleşti. Para piyasası şemsiye fonları, yılın başından itibaren liderliğini sürdürerek toplam girişlerde en üst sırada yer aldı. Toplam girişlerin yaklaşık yarısını Para Piyasası Fonları oluşturmuş durumda. Yatırımcıların özellikle dalgalı piyasa koşullarında, daha düşük riskli güvenli tarafa yöneldiğini gözlemliyoruz.
Bunun yanında, son 3 yıldır fon piyasasının büyümesinde önemli rol oynayan hisse senedi şemsiye fonlarına 2024 yılında 1.5 milyar $’lık giriş yaşandı. Bu girişler yatırımcıların özellikle yılın ikinci yarısında daha temkinli davrandığını ve daha değişken piyasa koşullarında risklerini yeniden değerlendirdiğini gösteriyor.
2024 yılının genel değerlendirmesine baktığımızda, fon piyasasının likidite odaklı kategorilere kaydığı ve daha düşük riskli ürünlere olan talebin arttığı açıkça görülüyor. Ancak, bu yılın son çeyreğinde görülen toparlanma sinyalleri, 2025 yılı için daha risk iştahlı bir yatırım stratejisine geçiş yapılabileceğini de gösteriyor.

HİSSE SENEDİ YOĞUN FONLAR

2024 yılında hisse senedi yoğun fonlar arasında rekabet oldukça arttı. Yatırımcıların daha bilinçli hareket etmeleri, portföy dağılım raporlarına gösterilen ilginin artması ve yönetim ücretlerine daha fazla dikkat edilmesi, bu alandaki performans farklılıklarının belirleyici unsurları oldu. Özellikle bankacılık endeksinin güçlü seyri, bankacılık sektörüne odaklanan tematik fonları ön plana çıkardı. Bu fonlar, yıl boyunca getiri açısından üst sıralarda kendilerine yer bulmayı başardı. Fon performanslarını daha net bir şekilde analiz edebilmek adına, tabloda tematik fonları ve diğer hisse senedi yoğun fonları ayrı başlıklar altında ele aldık.
Tematik fonları dahil ettiğimizde ilk 3 sırada: (BIH) Pardus Portföy Birinci Hisse Senedi Fonu, (TAU) İş Portföy BIST Banka Endeksi Hisse Senedi Fonu, (BIO) İş Portföy Sürdürülebilirlik Hisse Senedi Fonu bulunuyor.
Tematik fonları hariç bıraktığımızda ilk 3 sırada: (BIH) Pardus Portföy Birinci Hisse Senedi Fonu, (IIH) İstanbul Portföy Üçüncü Hisse Senedi Fonu, (PPB) Phillip Portföy Birinci Hisse Senedi Fonu yer alıyor.
Fon sektörüne artan ilgi, fonlara yönelik para girişlerini de geçmiş yıllara kıyasla daha dikkat çekici seviyelere taşıdı. Yıllık para girişlerinin toplam portföy büyüklüğüne oranı %50’nin üzerine çıkan ilk 5 fonu aşağıda listeledik. Listenin başında yer alan (IIH) İstanbul Portföy Üçüncü Hisse Senedi Fonu'na yıl boyunca 5,2 milyar TL para girişi gerçekleşti. Bu tutar, fonun toplam değerine oranla dikkat çekici bir şekilde %78 seviyesine ulaştı.

PARA PİYASASI FONLARI

Geçen ayki fon bültenimizde bu konuyu detaylıca ele almıştık, kaçıran okuyucularımız için bir kez daha hatırlatalım. 1 Kasım 2024 itibariyle kısa vadeli mevduatla ve fonlarda uygulanan stopaj oranları artırıldı. 31 Ocak 2025’e kadar geçerli olacak yeni düzenlemeye göre, altı ay vadeli mevduatta stopaj oranı %7.5’ten %10’a, 1 yıl vadeli mevduatta ise %5’ten %7.5’e çıkarıldı. 1 yıldan uzun vadeli mevduatlarda stopaj oranı %5 olarak belirlendi. 1 Kasım 2024 itibarıyla Para Piyasası fonlarından elde edilen kazançlara uygulanan stopaj oranı da %10 olarak belirlendi. 22 Kasım tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan bir diğer duyuruya göre, Para Piyasası Fonları portföylerinin en az %10’unun devlet tahvillerine yatırılması zorunlu hale getirildi. Bu düzenlemenin 28 Şubat 2025’e kadar tamamlanması gerekiyor.
2024 yılında Para Piyasası Fonlarına yaklaşık 25 milyar dolar seviyesinde para girişi gerçekleşti. Yıl boyunca politika faizinin yüksek seyrettiği dönemde, para piyasası fonları hisse senedi yatırımlarına güçlü bir rakip olarak konumunu korudu. Mevduata kıyasla sunduğu likidite ve valör avantajları sebebiyle özellikle 2024 yılının ilk çeyreğinden itibaren yatırımcı ilgisi belirgin şekilde arttı ve fonlara yönelen para akışı hız kazandı. Zirvede, (PPN) Nurol Portföy Para Piyasası Fonu %63,04’lük getiri ile yer alıyor.

DEĞİŞKEN FONLAR

Bu konuyu da geçen ayki bültenimizde detaylıca ele almıştık, kaçıran okuyucularımız için bir kez daha hatırlatalım. 1 Kasım 2024 itibarıyla, değişken fonlarda stopaj oranı %10 olarak belirlenmişken, hisse senedi yoğun fonlar için bu oran %0 olarak korundu. Ancak, bir değişken fon stopaj muafiyetinden portföyünde %51’den fazla yerli hisse senedi bulunduruyorsa faydalanabiliyor.
2024 yılında, zorlu piyasa koşullarına rağmen değişken fonlar oldukça başarılı bir performans sergiledi. Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta var: Tefas üzerinden paylaşılan getiriler, yalnızca yönetim ücreti düşülmüş, fakat stopaj (%10) düşülmemiş brüt getiriler. Hisse senedi yoğun fonlarda stopaj (%0) olduğu için getiriler net.
Değişken fon yatırımında: Örneğin, 100 TL'lik bir yatırımda %50 brüt getiri ile toplam tutar 150 TL'ye ulaşıyor. Ancak, 5 TL'lik stopaj kesintisi yapıldığında net kazanç 45 TL oluyor. Yani, net elimize geçen getiri %45 iken Tefas’ta görülen getiri %50.
Hisse senedi yoğun fonlarda ise stopaj oranı %0. Bu nedenle, değişken fonlar ile hisse senedi yoğun fonlar (HSYF) arasındaki karşılaştırmalar yapılırken, stopaj farkının göz önünde bulundurulması gerekiyor.
Ayrıca, sürekli olarak portföyünün en az %51’i BİST’te işlem gören hisse senetlerinden oluşan değişken fonlar, 1 yıldan fazla elde tutulduğunda stopaja tabi değildir ve beyan edilmesi gerekmez.

2024 getirilerini Brüt ve Net olarak sıraladığımızda karşımıza çıkan ilk 5 değişken fon aşağıdaki gibi:
(ZDZ) Ziraat Portföy Agresif Değişken Fon %76,37 net getiri ile 1.sırada. (AN1) Strateji Portföy Birinci Değişken Fon ise %71,76 net getiri ile 2.sırada.
(SVB) fonu sürekli olarak portföyün en az %51’ini Bist’te işlem gören hisse senetlerinden oluşturduğu için, fondaki stopaj oranı %0.
Brüt getiri sıralamasında Tefas’ta 4.sırada olarak gözüküyor fakat net getiri hesabında 3.sırada.
2024, fon piyasasında güvenli liman arayışları ve seçici risk iştahı arasında gidip gelen bir denge yılı oldu. Para piyasası fonları yatırımcıların sığındığı ana limanlar olurken, hisse senedi fonlarına da piyasadaki dalgalanmalara rağmen az da olsa girişler gördü.
Ancak her kapanış, yeni bir başlangıcın habercisidir. 2025’e adım atarken artık tüm gözler küresel faiz kararlarında ve yeni yatırım hikayelerinde. Daha agresif getiri arayan yatırımcıların hangi fonlara yöneleceği, portföy yöneticilerinin yeni yılda hangi fırsatları yaratacağı asıl soru işareti.
O halde yazıyı şöyle diyerek bitirelim: Fon yöneticileri stratejilerini, yatırımcılar ise beklentilerini gözden geçiriyor.
Kaynak: Fintables