24 Ekim'de öne çıkan ekonomi başlıkları: Borsa İstanbul'da 29 Ekim hazırlığı, TUSAŞ saldırısı sonrası Erdoğan'dan açıklama...

Ankara'da TUSAŞ’ın Kahramankazan tesislerine terör saldırısı düzenlendi. Saldırıda maalesef 5 şehidimiz, 19 yaralımız var. İçişleri Bakanı Yerlikaya, biri erkek, biri kadın olmak üzere iki saldırganın etkisiz hale getirildiğini açıkladı. Yerlikaya, saldırının büyük ihtimalle PKK tarafından gerçekleştirildiğini belirtti.

Seans kapanışının ardından Türkiye Sigorta ve TAV Havalimanları finansal sonuçlarını öğrendik. İki şirkette de piyasa beklentilerine paralel sonuçlar var. Türkiye sigorta prim üretimiyle dikkat çekerken, teknik kâr ve yatırım portföyü büyümeye devam ediyor. TAV Havalimanları da Euro bazında cirosunu %25 artırarak 121 milyon Euro serbest nakit akışı yarattı. TAV’ın önümüzdeki döneme ilişkin beklentileri de pozitif.

Bankacılık sektörü ile ilgili Fitch ve JPMorgan yetkililerinden değerlendirmeler geldi. JPMorgan'ın Yönetici Direktörü Gökhan Özkan, Türk lirası varlıklarla ilgili değerlendirmelerinde, Türkiye'nin yeniden cazip bir pazar haline geldiğini belirtiyor.

29 Ekim sebebiyle takas tarihlerinde değişiklik var. Pay piyasası, 28 Ekim Pazartesi günü saat 12.40'a kadar açık olacak ve sonrasında 1,5 günlük bir tatile girecek. Pay piyasasında, 24 Ekim Perşembe günü gerçekleştirilen işlemlerin takası 30 Ekim Çarşamba günü yapılacak. 25 Ekim Cuma ve 28 Ekim Pazartesi günü yapılan işlemlerin takasları ise 31 Ekim Perşembe günü gerçekleştirilecek.

AJANDA

❶ Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya'ya bağlı Tataristan Cumhuriyeti'nde düzenlenen BRICS Zirvesi'nde aile fotoğrafında yer alacak, Genişletilmiş BRICS Oturumu'na katılacak.
❷ Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, ekim ayına ilişkin finansal hizmetler istatistikleri ve finansal hizmetler güven endeksi, Para Politikası Kurulu toplantı özeti ile haftalık para ve banka istatistiklerini açıklayacak.
❸ Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, haftalık bankacılık sektörü verilerini açıklayacak.
❹ Akbank, ebebek ve Türk Traktör’ün finansal tablolarını açıklaması bekleniyor. Global Yatırım Holding, hisse başı net 0,11 TL temettü dağıtacak.

TUSAŞ SALDIRISI SONRASI ERDOĞAN: "LANETLİYORUM"

Ankara'da Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ'nin (TUSAŞ) Kahramankazan tesislerine terör saldırısı düzenlendi. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, saldırıda 5 kişinin hayatını kaybettiğini, 22 kişinin yaralandığını duyurdu. Yaralılardan 19'unun tedavisinin sürdüğünü belirten Yerlikaya, biri erkek, biri kadın olmak üzere iki saldırganın etkisiz hale getirildiğini bildirdi. Yerlikaya, saldırının büyük ihtimalle PKK tarafından gerçekleştirildiğini belirtti. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler de saldırıyı PKK'ya bağlayarak, teröristlere gereken cezanın verileceğini ve son terörist etkisiz hale getirilene kadar mücadeleden vazgeçmeyeceklerini vurguladı. Saldırının ardından Milli Savunma Bakanlığı, Irak ve Suriye'nin kuzeyindeki hedeflere hava harekâtı düzenlendiğini ve 32 hedefin imha edildiğini duyurdu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BRICS Zirvesi'nin ikinci gününde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede, TUSAŞ’a yönelik gerçekleştirilen terör saldırısına değinerek, "Bu menfur terör saldırısını lanetliyor, şehitlerimize Allah'tan rahmet diliyorum. Türk savunma sanayisinin lokomotif kuruluşlarından olan TUSAŞ’a yönelik düzenlenen terör eylemi; ülkemizin bekasını, milletimizin huzurunu ve 'Tam Bağımsız Türkiye' idealimizin timsali olan savunma atılımlarımızı hedef alan alçakça bir saldırıdır. Terör eyleminin ilk anından itibaren güvenlik kuvvetlerimiz olaya süratle müdahalede bulunmuş ve teröristleri etkisiz hale getirmiştir” dedi.

BİLANÇOLAR

Dün seans kapanışının ardından Türkiye Sigorta ve TAV Havalimanları finansal tablolarını aldık. Türkiye Sigorta, piyasa beklentilerine paralel olarak 3,1 milyar TL net kâr açıkladı. Yatırım portföyü büyüklüğü 50 milyar TL’ye ulaştı ve bu seneki getirisi %41 oldu. Yıldan yıla prim üretiminde %88 ile enflasyonun üstünde büyümeler görüyoruz. Kaza ve kara araçları sorumluluk (KAS) segmentlerinde büyümeler enflasyonun altında ancak teknik olarak kârlılığı zayıf olan bu segmentlerde bu büyüme stratejisi şirketin kararı olarak dikkat çekiyor. Pazar payını artırmak için sağlık segmentinde büyümelere önem verildiğini görüyoruz. Türkiye Sigorta, 9 aylık sonuçlara göre sağlık segmentinde yıldan yıla %227’lik prim artışı sağladı. Teknik dengede iyileşme devam ediyor. Yıldan yıla %96’lık artış gözlemliyoruz. Döviz kurlarında stabil seyir, asgari ücrette ara zam olmaması teknik kârlılığı destekliyor. Teknik kârlılığın kırılımına bakarsak yalnızca KAS bölümünden zarar edildiğini görüyoruz. Diğer bütün segmentlerde kâr artışı var. Biraz da rasyolara bakalım. Sigorta şirketlerinin reasüransa devretmeyip üzerlerinde tuttukları risklerin değerlendirildiği konservasyon oranı %46 seviyesinde. Geçtiğimiz yılın aynı çeyreğinde bu oran %57 seviyesindeydi. Kârlılık için önemli olan bileşik oranın ise geçtiğimiz yılla paralel olarak %98 olduğunu görüyoruz. Bileşik oranın %100’ün altında olması, prim gelirlerinin hasar ödemeleri ve giderler için yeterli miktarda olduğunu gösteriyor.

TAV HAVALİMANI KÂRINI AÇIKLADI

TAV Havalimanları da piyasa beklentilerine paralel olarak 3,8 milyar TL net kâr açıkladı. 2024’ün ilk dokuz ayında geçen seneye göre %12 büyümeyle 83 milyon yolcuya hizmet veren TAV, dış hatlardaki misafir sayısını da %13 arttırarak 56 milyon seviyesine ulaştırdı. Euro bazında ciro %25 artarak 1,23 milyar Euro’ya yükseldi.

Net kârda görece zayıf seyir geçen seneki tek seferlik TIBAH satışından elde edilen 83 milyon Euro’luk gelirden kaynaklanıyor. Serbest nakit akışı da 121 milyon Euro olarak gerçekleşirken, yoğun yatırım harcamaları döneminde şirketin nakit yaratma kabiliyetini gözler önüne seriyor. İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan’ın Faaliyet Raporu’ndaki saptamalarına göre, havayollarının kış sezonu için koltuk arz planları oldukça kuvvetli duruyor. Kaptan, “Seyahat için daha ılıman geçen bir kış mevsiminden faydalanmak isteyen turistler nedeniyle dördüncü çeyrek yolcu büyümesinin üçüncü çeyrek yolcu büyümesinden daha yüksek gerçekleşmesini bekliyoruz” ifadelerini kullandı. Bu arada TAV havalimanları 2024 yılı beklentilerine dair herhangi bir revizyon yapmazken, 2025 yılı yeni yatırım harcamaları beklentisini 90-110 milyon Euro’dan 140-160 milyon Euro’ya yükseltti.

FİTCH VE JPMORGAN'DAN BANKACILIK SEKTÖRÜNE DEĞERLENDİRME

Türk bankacılık sektörüne ilişkin Fitch ve JPMorgan yetkililerinden değerlendirmeler geldi. Fitch Ratings Bankalar Direktörü Ahmet Emre Kılınç, Bloomberg HT’ye yaptığı açıklamada, Fitch'in 24 Türk bankasının kredi notunu yükseltmesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Kılınç,”Bankalara bakışımızda en son bir not artırımı gerçekleştirdik. Bu da ülke notunun artırılmasıyla birlikte oldu. Bir süredir bankaları ülke notunun altında değerlendiriyorduk. Bunun nedenleri arasında bankaların Merkez Bankası ile olan bağımlılığı ve yüksek swap maliyetleri vardı. Ancak bu faktörlerin azalmasıyla birlikte 12 bankayı ülke notu seviyesine çıkardık." dedi. Kılınç, risklerin azalmasına rağmen yüksek faizler ve enflasyonun hala risk unsuru olmaya devam ettiğini vurguladı. Kılınç ayrıca, banka bilançolarında marj baskılarının devam edeceğini belirterek şunları söyledi: “Yılın başında üçüncü ve dördüncü çeyrekleri daha iyi değerlendiriyorduk. Ancak yüksek faizler, zorunlu karşılıklar ve enflasyondaki seyir nedeniyle 2025’in ilk yarısında marj baskılarının bir süre daha devam edeceğini öngörüyoruz. Diğer tarafta aktif kalitesinde bir miktar bozulma bekleniyor." ABD merkezli yatırım bankası JPMorgan'ın Yönetici Direktörü Gökhan Özkan, Türk lirası varlıklarla ilgili değerlendirmelerinde, Türkiye'nin yeniden cazip bir pazar haline geldiğini belirtti. Özkan, Türk bankalarının değerleme seviyelerinin yabancı yatırımcılar için hala çekici olduğunu ve son dönemde gerçekleşen Rabobank Türkiye'nin Rönesans Holding'e satışı ve Bank Audi'ye ait olan Odeabank satışıyla bu cazibenin ortaya çıktığını vurguladı. Türk bankacılık sektörünün, yıllar içindeki zorluklara rağmen yabancı yatırımcılar için fırsatlar sunduğunu ifade eden Özkan, son dönemde daha istikrarlı bir ekonomik ortamın oluştuğunu ve Türkiye'nin uzun vadede önemli büyüme potansiyeli sunduğunu vurguladı. Özkan, uygulanan Ortodoks makroekonomik politikalar sayesinde Türkiye'nin, hem borç hem de hisse senedi yatırımcıları için yeniden cazip bir pazar haline geldiğini belirtti.

BORSA İSTABUL'DA 29 EKİM DEĞİŞİKLİĞİ

Borsa İstanbul'da, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı nedeniyle takas işlemlerinin tarihlerinde değişiklik yapılacak. Pay piyasası, 28 Ekim Pazartesi günü saat 12.40'a kadar açık olacak ve sonrasında 1,5 günlük bir tatile girecek. Pay piyasasında, 24 Ekim Perşembe günü gerçekleştirilen işlemlerin takası 30 Ekim Çarşamba günü yapılacak. 25 Ekim Cuma ve 28 Ekim Pazartesi günü yapılan işlemlerin takasları ise 31 Ekim Perşembe günü gerçekleştirilecek.

Ekim ayında tüketici güvenindeki yükseliş eğiliminin devam ettiğini görüyoruz. Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliğiyle yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarına göre hesaplanan tüketici güven endeksi, Ekim ayında %3 artış göstererek 80,6 seviyesine ulaştı. Bu sonuçlar, Haziran 2023'ten bu yana kaydedilen en yüksek tüketici güven endeksi sonuçlarına işaret ediyor. Tüketici şu anki durumdan çok geleceğe odaklanmış durumda. Endeksin detaylarına bakıldığında, tüketicinin kişisel mevcut durum algısında bir gerileme gözlemlenirken, gelecek 12 aya ilişkin beklentilerde ve tüketim eğiliminde yukarı yönlü bir hareket olduğu görüldü.

İSO BAŞKANI'NDAN OVP DEĞERLENDİRMESİ

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis Toplantısı'nda konuşan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, Orta Vadeli Program’da ortaya konan hedeflerin tutarlı bir strateji sunduğunu, ancak geleneksel sektörlerin dinamiklerinin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtti. Bahçıvan, sanayi sektörünün, kendisi sorunun kaynağı olmamasına rağmen büyük bir bedel ödediğini ve sabrının tükendiğini ifade etti. Ayrıca, sanayinin ekonominin geneline kıyasla daha belirgin bir yavaşlama yaşadığını vurguladı. Bahçıvan, “Sanayi sektörü bu dönemde sorunun kaynağı kendisi olmadığı halde büyük bir bedel ödüyor. Üstelik dünyadaki ekonomik durum da, bize maalesef dış pazarlara açılım ile toparlanma imkanı vermiyor” diye konuştu.

IMF'DEN ASGARİ ÜCRET AÇIKLAMASI

Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Türkiye misyonu başkanı Jim Walsh, asgari ücret artışlarıyla ilgili yaptığı açıklamada, bu yıl yüksek bir artış beklemediklerini belirtti. Washington'daki IMF-Dünya Bankası yıllık toplantısında Reuters'a konuşan Walsh, “Bu yüksek artışın bu yıl olmamasını umuyoruz çünkü enflasyonun yüksek olduğu birçok ülkede edindiğimiz deneyimlere göre, asgari ücretin bu oranda artırılması, enflasyon beklentileri için büyük bir çıpa oluşturuyor. Yetkililerin bir denge kurması gerekiyor ve bunun farkındalar" dedi.

KONUT ALMAK İSTEYENLER BEKLİYOR

Fed'in ABD ekonomisinin mevcut durumuna ilişkin değerlendirmelerini içeren ‘Bej Kitap’ raporunda, fiyat artışlarında ılımlılaşmanın devam ettiği ifade edilirken, bazı gıda ürünlerinde daha keskin artışlar gözlemlendiği aktarıldı. Ücret artışlarının ılımlı kaldığı ve konut fiyatlarının birçok bölgede yükseldiği belirtilirken, konut kredi faizlerindeki belirsizlik nedeniyle bazı alıcıların beklemeyi tercih ettiği kaydedildi. İstihdamda ise bu dönemde artış olduğu ifade edildi. Fed, işgücü piyasasına yönelik endişeler nedeniyle geçen ay faiz indirimlerine başlamış ve faizi 50 baz puan düşürerek yüzde 4,75-5 aralığına çekmişti.

Enerjisa Üretim, Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı 2 (YEKA-2) projelerinin 750 MW'lık kısmının finansmanı için 1,012 milyar dolara kadar kredi sağlamak amacıyla yerel ve uluslararası finans kuruluşlarıyla anlaşma imzaladı. Bu krediyle şirket, Türkiye'deki yenilenebilir enerji yatırımlarını genişletmeyi planlıyor. Kredinin sağlanması sürecinde Enerjisa Üretim, U.S. International Development Finance Corporation (DFC), JP Morgan, HSBC, KfW IPEX-Bank, Deutsche Investitions, Akbank ve Proparco gibi önemli finans kuruluşlarıyla iş birliği yaptı. Ayrıca, Euler Hermes projeye ihracat kredi garantisi sağlayarak projeyi destekleyecek.

"HENÜZ ÇOK ERKEN"

Boeing, 6 milyar dolarlık çeyreklik zarar açıklayarak bir süre daha negatif nakit akışı yaşayacaklarını açıkladı. Şirket, üçüncü çeyrekte 2 milyar dolar nakit harcadı ve bu yılki toplam nakit çıkışı 10 milyar dolara ulaştı. Mali işler müdürü Brian West, 737 Max'in üretimini artırmaya ve 777X'in envanterini genişletmeye hazırlanırken 2025'te de nakit harcamaya devam edeceklerini ancak 2024'e kıyasla nakit çıkışının daha az olacağını belirtti. CEO Kelly Ortberg, Boeing'in 2022'de açıkladığı 2025 veya 2026'da 10 milyar dolar serbest nakit akışı hedefini tutturup tutturamayacağını söylemek için “henüz çok erken” olduğunu belirtti.

Kaynak: Fintables