MYNET ÖZEL | Son dönemde gelen zamlar gündemde ancak en çok konuşulanlardan bir tanesi, eğitim sektöründe yapılan fahiş fiyat artışı. Pek çok veli çocuğunu özel okula göndermekten vazgeçmeye başladı. Son beş yılda 2 milyona yakın öğrenci kaydını özel okullardan alıp devlet okuluna geçti.
Özel okula geçmeyenler de yaptıkları yatırımın karşılığını alamadığını düşünüyor. Fiyat düştükçe eğitimin kalitesi de düşüyor, yüksek fiyatlı özel okula ise ortalama bir gelire sahip aileler yanaşamıyor. Konuya ilişkin Mynet'e konuşan ünlü Gazeteci Abbas Güçlü, İçerik Editörü Çiğdem Sevinç'in sorularını yanıtladı.
- Özel okul ücretleri fahiş boyutlara çıktı. Hala yükseliyor! Daha da artar mı?
Görünen o ki ücretler daha da artmaya devam edecek. Dün orta üstü gelir düzeyine sahip çalışan anne babalar çocuklarını rahatlıkla özel okula gönderebiliyorken, bugün hemen herkes zorlanıyor ve çok daha büyük fedakarlıklarda bulunuyor. Örneğin kendilerine yönelik tüm aktiviteleri askıya alıyorlar.
- Peki buna değiyor mu?
Evet demek çok zor.
- Ücret artışı eğitim kalitesine yansıyor mu?
Bu konuda da evet demek mümkün değil. Öğrenim ücretleri arttıkça öğretmen maaşları azalıyor. Maaşlar azaldıkça deneyimli öğretmen yerine asgari ücrete çalışacaklarla yetiniliyor. Bu konuda ciddi sıkıntı var. Aslında özel okulları 5 bölüme ayırmak gerekir.
Yabancı özel okullar, vakıf özel okulları, popüler Türk kolejleri, mütevazi butik kolejler ve dersaneden dönme apartman kolejler. Yabancı kolejler ve popüler kolejlerin öğrenci sıkıntısı yok. Ücretleri uçuran da onlar. Diğerleri için aynı şeyi söylem mümkün değil. İçlerinde çarkı zor döndüren çok sayıda okul var. Bu da eğitim kalitesini aşağıya çekiyor.
- Peki o zaman özel okullara olan bu ilgi niye?
Fen ve Anadolu liseleri de dahil devlet okulları öylesine sıradanlaştı ki velilerin özel okullara yönelmesi biraz da mecburiyetten. Çok azı dışında büyük çoğunluğu sınav odaklı ama genele baktığınızda daha iyi eğitim ve daha iyi gelecek için kolejlere milyonlar akıtan veliler aradıklarını bulamamanın memnuniyetsizliği içerisindeler. Neden mi? Yarıya yakını LGS ve YKS’de yanı liselere ve üniversiteye giriş sınavında, artı olarak dershane dopingi almalarına rağmen istedikleri öğrenim kurumlarına giremiyor, yabancı dil öğrenemiyor, en az üçte ikisinin hobileri yok ve çok daha önemlisi mutlu değiller!
- Bu durum öğrencileri ve ailelerini nasıl etkileyecek?
Ödeme güçlüğü çeken veliler giderek artan bir şekilde çocuklarını özel okullardan devlet okullarına alıyor. Üniversitelerden son 5 yılda 2 milyon öğrenci ayrıldı. Lise ve üniversiteleri kazanıp da kayıt yaptırmayan yüzbinlerce öğrenci var. Bu sayılar daha da artacaktır. Bir başka önemli ayrıntı, okullardaki öğrenci ve veli profili son yıllarda çok değişti.
Kolejlerde eskiden her kesimden öğrenci ve veli olurdu, şimdi burslu olan çok azı dışında sadece parası olanlar var. Ve bu arada sosyaolojik sorunlar yaşanmaya başladı. Örneğin çocuklarının geleceği için her türlü fedakarlığı yapan veliler, öğrenci başarısız olduğunda bunu büyük hayal kırıklıkları yaşıyor ve kendilerini ne kadar frenleme çalışsalar da bunu çocuklarına yansıtıyor. Bu da beraberinde yeni sorunlar getiriyor…
- Eskiden, özel okul deyince eğitiminde gerçekten çok özel olduğuna inanılırdı. Şimdi nasıl?
Dünden bugüne çok şeyler değişti. Eğitim de bundan payını aldı. Sayısal anlamda çok büyüdük. Okullaşma oranları arttı. Zorunlu temel eğitim 5 yıldan önce 8 yıla sonra da 12 yıla çıktı. Devlet ve aile bütçesinde en büyük pay uzun süredir eğitime ayrılıyor. Madalyonun bir yüzünde bunlar var ama öteki yüzü yaptıkları fedakarlıkların karşılığını alamayanlarla dolu!
- MEB özel okullarda ders kitapları ve diğer yardımcı yayınların maliyetinin öğrenim ücretine dahil edilmesine yönelik bir duyuruda bulundu, önceki yıllarda da benzer açıklamalar yapılmıştı, bu konudaki düşünceniz nedir?
Özel okul ücretlerine sınırlama getirildiği dönemlerde kazancın bir bölümü kitap, servis, yemek ve gezilerden karşılanır hale geldi. Şimdi bunlar okul ücretine eklenirse toplam rakam daha da yükselecek ya da sunulan hizmet kalitesi düşecektir!
- Ücretler makul seviyeye çekilmez mi?
İstenirse elbette çekilir. Önce bu kurumlara ticari bir gözle bakmaktan ve tüm yükü velilerin sırtına yüklemekten vazgeçilmelidir. En azından bu ekonomik kriz atlatılıncaya kadar devlet vergi oranlarını, okul sahipleri de karlarını minimuma indirirse bu zor günler en az kayıpla atlatılacaktır.
Eğer vergi ve kar oranları indirilip, ücretler makul düzeye inmezse, devletin sırtındaki eğitim yükü daha da artacak, özel okullardan pek çoğu kapanma noktasına gelecek, çocuklarını özelden devlete alan veliler çocuklarına karşı ömür boyu mahcubiyet yaşayacak, öğrenciler moral ve motivasyon açısından derinden etkilenecektir. Herhalde en son isteyeceğimiz şey bu olacaktır. Peki o zaman yeni bir düzenleme yapmak için niye bekliyoruz? Kriz çıkmasını mı?
Okuyucu Yorumları 19 yorum