BİZE ULAŞIN
Asgari ücret zammı son dakika haberleri… Milyonların beklediği asgari ücret zammı için süreç başladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısı için tarihi duyurdu. Peki, asgari ücret 2024 yılında ne kadar olacak? Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda masadaki rakamlar neler?
Komisyon 11 Aralık saat 14.00’te ilk kez bir araya gelerek yeni asgari ücret için süreci resmen başlatmış olacak. İşçi sendikaları, işveren sendikaları ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik komisyon dört kere bir araya geldikten sonra önümüzdeki yıl uygulanacak asgari ücreti açıklayacak. Bu yılki asgari ücret pazarlığının önceki yıllara göre daha çetin geçmesi bekleniyor. Bunun nedeniySE tarafların beklentileri arasında farkın iyice açılması.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ise son yaptığı açıklamasında, asgari ücretin ekonomik, sosyal ve toplumsal yönü itibarıyla büyük öneme sahip olduğunu söyledi. Asgari ücretin belirlenmesi sürecinde Asgari Ücret Yönetmeliği'nin esas alındığını belirten Işıkhan, şunları kaydetti.
"Asgari ücretin tespiti sırasında, komisyondaki işçi, işveren ve devlet temsilcilerinin görüşlerinin alınması ve sosyal diyalog anlayışı içinde adil bir sürecin işletilmesi önemlidir. Tüm bu süreçlerin uluslararası standartlara uyumlu olmasını sağlamak, bizim için önemli bir sorumluluktur. Tabii şunu da belirtmem gerekir ki asgari ücret, yasal olarak ödenmesi gereken en düşük ücret seviyesidir. Asgari ücretin, sosyal refaha olumlu katkıda bulunma potansiyelinin yanı sıra, asgari ücret düzeyinin belirlenmesine yönelik çalışmalarımızda; çalışanları korumak ve sürdürülebilir bir ekonomiyi desteklemek arasında doğru dengeyi kurmak için potansiyel seçenekleri de dikkatle değerlendiriyoruz. Bu bakımdan, ücretli kesimin yaşam standartları ve enflasyon düzeyi kadar işletmelerimizin sürdürülebilirliği bizim için önemlidir. Dolayısıyla belirlenecek asgari ücretin etkisi sadece bu ücret düzeyinde çalışan işçilerimizle sınırlı değildir. Yapılacak artış, diğer gelir gruplarının da ücretlerinde pozitif etki yapmaktadır."
Çalışanı da işvereni de maaş zammında formülün ne olacağını merak ediyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Bundan sonra ücret düzenlemeleri hedef enflasyona göre yapılacak” demişti. Merkez Bankası enflasyonun Mayıs 2024’te yüzde 73’e yükseleceğini beklerken, 2024 enflasyonun yüzde 36 seviyesinde olması öngörülüyor. Şu an 11.402 TL net asgari ücret yüzde 36’lık zam ile 15.506 TL olarak hesaplanıyor. Bu kapsamda Çalışma Bakanlığı en uygun asgari ücreti belirlemek için saha çalışmalarını sürdürürken, Maliye Bakanlığı da bütçe konusunda gerekli düzenlemeleri yapmak için kolları sıvadı.
Sendikalar ise iki ebeveynin çalıştığı dört kişilik bir aileyi yoksulluk sınırı veya üzerinde tutacak bir asgari ücret talep ediyor. İşçi tarafını temsil eden Türk-İş’in Kasım ayı verilerine göre yoksulluk sınırı 45 bin 686 TL. Önümüzdeki yıl enflasyonla birlikte bu daha da artacak. Ancak Kasım ayı baz alınsa bile sendikaların asgari ücret talebi neredeyse 23 bin TL’ye denk geliyor. Bu da Mehmet Şimşek’in işaret ettiği asgari ücretin 7500 TL fazlası anlamına geliyor.
Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, masada yer alacak senaryolara yönelik değerlendirmelerde bulundu. “Asgari ücreti biraz yanlış değerlendiriyoruz. Asgari ücret aslında şu: ‘Bundan daha az maaş verilemez.’ İkinci bir cümleyi de ben ekleyelim, 'Bundan daha fazla maaş ver' demektir” diyen Erdem şunları dile getirdi:
Asgari ücret 81 milyona dokunan bir rakam. Bunu bir geçim ücreti olarak görmeye başladığımız andan itibaren, ücretlerin genel seviyesi bu rakamlara yaklaşmaya başlıyor. Bu da tehlikeli bir durum. Biz de asgari ücretli sayısı yükseliyor. Asgari ücretle çalışmayan çok kişi de böyle bildirildiği için sayı yüksek. İşveren bir noktada sizin geleceğinizi çalıyor. Sizin maaşınızı asgari ücretle gösterdiği zaman, devletten vergi ve prim kaçırıyor. Sizin de ileride alacağınız emekli maaşı ve kıdem tazminatı düşüyor. Bundan önceki 10-15 yıllık verilere baktığımız gerçekleşen enflasyonun üzerinde asgari ücret artışları oldu.”
Erdem, bu sorunun yanıtı içinse formüller tek tek açıkladı:
“Artışta özellikle enflasyonun dikkate alınması ve buna bir refah payı eklenmesi bekleniyor. OVP tahminine göre 6 aylık enflasyon oranı yüzde 37.76 olarak tahmin ediliyor. Bu oran yansıtılırsa net asgari ücret 15 bin 707 lira seviyesine ulaşacak. Refah payının eklenmesiyle bu tutar daha da artacak. Memur maaşlarına Ocak'ta enflasyon farkıyla birlikte yüzde 50 seviyesinde zam yapılması beklenirken, bu artışın da asgari ücrete yansıtılabileceği belirtiliyor. Asgari ücrete yüzde 35 oranında zam yapılması durumunda maaş, 15 bin 392 TL olacak. Asgari ücrete gelen zam oranı yüzde 40 olursa maaş, 15 bin 962 TL olacak. Asgari ücrete gelen zam oranı yüzde 40 olursa maaş, 15 bin 962 TL olacak. Asgari ücrete gelen zam oranı yüzde 45 olursa maaş, 16 bin 532 TL olacak. Asgari ücrete gelen zam oranı yüzde 50 olursa maaş, 17 bin 103 TL olacak. Asgari ücrete gelen zam oranı yüzde 55 olursa maaş, 17 bin 673 TL olacak.”
Asgari ücrette gerçekleşecek büyük bir artışın enflasyon oranını da yukarı çekeceğine dair kaygılar da var. BBC Türkçe’ye konuşan Prof. Dr. Yalçın Karatepe ise bu görüşe katılmıyor. Karatepe, “Asgari ücrete yapılan zammın önemli bir kısmı enflasyonun yol açtığı satın alım gücü kaybını telafi etmeye yönelik. Şimdi siz asgari ücreti artırarak insanları doğal gaz faturalarını ödeyebilir hale getirmeniz enflasyonu artırabilir mi?” diyerek, “Türkiye’deki enflasyonun nedeni talep kaynaklı değil. Türkiye’deki enflasyonun nedeni maliyet kaynaklı, bunun ana nedeni de faiz politikasına bağlı olarak döviz kurlarındaki artış. Asgari ücretteki artış bu yüzden enflasyona yol açmaz, bunu çok net söyleyebilirim” ifadelerini kullandı.
