BİZE ULAŞIN
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamını belirlemek üzere üçüncü toplantısını yaptı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder başkanlığındaki toplantı, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonunun (TİSK) ev sahipliğinde, basına kapalı gerçekleşti.
Toplantının ardından Önder, TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç ve Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. Nurcan Önder, önceki yıllarda TÜİK'in Hacettepe Üniversitesinden aldığı verilere göre, ağır, orta ve hafif işlerde çalışanların tüketimlerinin hesapladığını anımsatarak, bu sene verileri alarak kendilerinin hesaplama yaptıklarını söyledi.
Hacettepe Üniversitesince verilen parametrelerle rakamları bir araya getirip karşılaştırdıklarını anlatan Önder, şu bilgileri verdi:
"Bu, Hacettepe Üniversitesinin beslenme kalıplarına göre yapılan bir parametre, Komisyondan aldığımız onlarca parametreden biri. Bu rakamlara göre, Türk-İş ile TİSK arasında belli itirazları var. Türk-İş, 'Bu hesaplar kalori hesabına göre yapılıyor, bunların fiyatları fark ediyor, biz daha farklı kalıba göre daha farklı ücretler belirliyoruz.', TİSK ise 'İşçiler sadece ağır işlerde çalışmıyor, Türkiye ortalamasının alınması gerekiyor.' dedi. Buradaki parametreleri esas alarak belirli hesaplar yaptık. Eski formüle göre hesapladığımızda, 2 bin 979 ile 3 bin 567 lira arasında değişiyor. TİSK, bu rakamı ortalama 3 bin 100 lira olarak buluyor. Türk-İş, 'Daha farklı besin kaynakları ve ürünleri hesaba katarım, böylece bu rakam 3 bin 900 liranın altına düşmez.' dedi."
İşçi ve işveren kesiminin bazı konularda mutabakat sağlarken, bazı hususlarda farklı görüşte olduğunu belirten Önder, şöyle konuştu:
"Özellikle işçi SGK primleri, vergi dilimleri, asgari ücret teşviki konusunda işçi ve işveren tarafı belirli konularda komisyon öneri sunmakta mutabık kaldı. TİSK, 'Beklenen enflasyonu öneriyorduk, bu sefer gerçekleşen enflasyonu öneriyoruz. Bunu esas alalım.' görüşünü dile getirdi. Türk-İş, 'Enflasyonun üzerine refah payı ilave edelim.' dedi. Bu konuda iki tarafın farklı görüşleri oldu. Bunları değerlendireceğiz, teknik çalışmalarımızı da yapacağız. Son toplantımızda, asgari ücretin ne olacağına karar vereceğiz."
TİSK'ten yapılan yazılı açıklamada, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun bugünkü toplantısının ardından basında bazı hatalı rakamların yer aldığı vurgulanarak şunlar kaydedildi:
"Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısında asgari ücrete ilişkin hiçbir teklif veya rakam dile getirilmemiştir. Toplantıda TÜİK tarafından sağlanan parametreler ve Hacettepe Üniversitesi beslenme kalıbı referanslarına göre asgari geçim tutarına ilişkin hesaplamalar yapılmıştır. Geçtiğimiz yıllarda kullanılan formüller, hesaplamalar, varsayımlar ve yaklaşımlar üzerinden yapılan çalışmada, asgari geçim tutarına ilişkin belli bir bant aralığında sonuçlara ulaşılmış ve komisyon çalışmalarında değerlendirilecek göstergelerden biri olarak değerlendirmeye sunulmuştur. Bu rakamlar kesinlikle herhangi bir tarafın asgari ücret önerisini içermemektedir. Bu kapsamda TİSK'in asgari ücretin 3 bin 100 lira olarak belirlenmesi yönünde bir önerisi olmamıştır."
Açıklamada, toplantının ardından TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç'un toplantıda herhangi bir rakamsal öneri sunulmadığı yönündeki beyanları anımsatılarak "Asgari ücretli çalışanları enflasyona karşı koruyacak ve tüm tarafların üzerinde anlaşabileceği ortak bir rakam tespit edilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Çalışanlarımızla birlikte büyümeyi benimsemiş bir kuruluş olarak çalışanlarımıza, işletmelerimize ve ülkemize fayda sağlayacak her kararın altına imza atacağımızı bir kez daha vurgulamak isteriz." ifadesine yer verildi.
Toplantıda, Türk-İş ve TİSK heyetlerinin belirli konularda mutabakat sağladığını vurgulayan Koç, "Üç konuda mutabakata vardık. Bunlardan ilki, işverenlere sağlanan 5 puanlık işveren desteğinin çalışanlara da sağlanması. İkincisi, birinci vergi diliminin yıllık brüt asgari ücret rakamına çekilmesi, üçüncüsü ise 5 yıldır uygulanan asgari ücret işveren desteğinin toplu sözleşmeli yerlerde ilk yıl olduğu gibi yüzde 6, toplu sözleşme olmayan yerlerde yüzde 3 uygulanmasıdır." ifadelerini kullandı.
TÜRK-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat ise asgari ücret görüşmelerine, yaşanılan ekonomik süreçlerin dikkate alındığı, asgari ücretlilerin sıkıntıların giderilebileceği bir rakam belirleme ümidiyle başladıklarını söyledi.
Irgat, "İşverenlerle aynı noktada değiliz. İşveren kesimiyle uyuşmazlıklarımızı maalesef şu anda gideremedik. Dolayısıyla Komisyonun sağlıklı bir karar vermesi söz konusu olamadı. Türk-İş'in 3 bin 900 lira gibi bir talebi olmamıştır. Bu rakam kasım ayında bir kişinin yaşam maliyetidir." diye konuştu.
TÜİK'in açıkladığı enflasyon ile çarşı ve pazarın enflasyonu arasında büyük fark olduğunu ifade eden Irgat, şunları kaydetti:
"Yılbaşından beri Türk lirası döviz kurları karşısında yaklaşık yüzde 85 değer yitirdi. Son 1,5 ayda anormal şekilde artan enflasyon, insanların alım gücünün düşmesi, fiyatların değişmesi, dar gelirlileri daha da zora soktu. Biz çarşı ve pazar enflasyonu ve büyümeden de refah payı alacak oranda bir asgari ücretin tespitini bekliyoruz. Geldiğimiz noktada bunu sağlayamadık. Çalışanların gülümseyeceği, çalışanların refah seviyesinin artacağı bir asgari ücreti henüz bulamadık."
Öte yandan toplantı öncesi konuyla ilgili açıklamalarda bulunan TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol, "Bizim için önemli bir süreç. Çok meşakatli bir süreç yönetiliyor. On binlerce satır verileri analiz ediyoruz. Kamu, meslek örgütleri, sivil toplum örgütlerinin tek tek görüşlerini alıyoruz. Bu sene işveren fedakarlık yapsın, kamu destek versin, çalışanların da rızasıyla 3'lü imza arayışındayız. Hızlı bitirmek istiyoruz. Devletimizin işverene vereceği teşviklerin, çalışanlara yapılabilecek birtakım vergi indirimlerinin oyunu çok rahatlatacağını düşünüyorum. Özellikle vergi indirimi ve teşvik konusu burada belirleyici olacaktır" dedi.
TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Akkol, prensiplerini anlatarak, "Biz bu sene 3’ lü imza istiyoruz. Yani kamunun imzaladığı, Türk-İş’in imzaladığı aynı zamanda işverenlerin de imzaladığı 3’lü bir mutabakata ihtiyaç var. Dünya, ülkemiz, kolay zamanlardan geçmiyor. Pandeminin halen ortasındayız. Böyle bir mutabakat uzun yıllardır görülmedi. Bu mutabakatı bu sene yapmak istiyoruz. Yani bu sene işveren fedakarlık yapsın, kamu destek versin, çalışanların da rızasıyla beraber 3’lü bir imza arayışındayız. Son yıllarda işveren kesimi ondan önce işçi kesimiyle imzalanan yıllar var. Bu sene altını çizdiğimiz konu 3’lü imza oldu. Bir diğeri hızlı bitirmek istiyoruz. Doğal olarak bu konu çok gündem oluyor. Hepimizi ilgilendiriyor. Asgari ücretli 6 milyon 100 kişi değil onların aileleri, asgari ücrete yakın ücret alanlar, asgari ücrete yakın almasalar da bu ücret zammından olumlu veya olumsuz bir şekilde etkilenecek milyonlar var. Dolayısıyla tüm kamuoyunun ilgisi burada. Uzun vadeli yatırım, istihdam döngüsünü kırmayacak asgari ücret arayışı içerisindeyiz" dedi.
Özgür Burak Akkol, bugüne kadar yapılan toplantılarda ücret miktarının konuşulmadığını da belirterek, "Bazen bizlere düşük gelen bazen bizlere yüksek gelen farklı farklı rakamlar zikrediliyor. Bu rakamları çözmede devletimizin işverene vereceği teşviklerin, çalışanlara yapılabilecek bir takım vergi indirimlerinin hakikaten oyunu çok rahatlatacağını düşünüyoruz. Özellikle vergi indirimi ve teşvik konusu burada belirleyici olacaktır. Bu destekleri de alabilirsek biz 3’lü imzaya ulaşabileceğimizi düşünüyoruz. Burada TİSK çok kuvvetli bir irade ortaya koyuyor. Eylül ayından beri biz 3’lü imza istiyoruz. Ülkenin buna ihtiyacı var" diye konuştu.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'nun asgari ücret açıklamasını eleştirdi.
Sosyal medya hesabı üzerinden açıklamada bulunan Kılıçdaroğlu, "TÜİK'i esas alırız" demiş. Evet, sizin neyi esas alacağınızı bildiğim için gittim TÜİK kapısına. Geçin bunları da doğru düzgün bir teklifte bulunun işçilere!" dedi.
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu asgari ücret zammı için “TÜİK'i esas alırız" demiş. Evet, sizin neyi esas alacağınızı bildiğim için gittim TÜİK kapısına. Geçin bunları da doğru düzgün bir teklifte bulunun işçilere!
— Kemal Kılıçdaroğlu (@kilicdarogluk) December 9, 2021
Türkiye'de yaklaşık 7 milyon asgari ücretli çalışan var. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'nda bugün gerçekleştirilecek toplantıda sendikalar görüşlerini ortaya koyacaklar.
Bakan Bilgin, yaptıkları anketlerde işçilerin asgari ücret beklentilerinin 3.750 TL ila 4.000 TL arasında değiştiğini belirtirken, işverenlerin ise 3.500 ila 3.750 TL arasında beklentilere sahip olduğunu açıkladı.
İkinci toplantı Türk-İş başkanlığında yapılmıştı. Toplantının sonunda açıklama yapan Toplantı sonrası açıklama yapan TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, asgari ücretin bu hafta içi(Bugün) açıklanacağını söylemişti.
Bu raporların ardından, işçi ve işveren tarafının pazarlık sürecindeki ilk rakamları da telaffuz etmesi bekleniyor.
Geçtiğimiz günlerde bazı basın yayın organlarında asgari ücrete ilişkin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, "4 bin liranın altında olmasın" dediğine ilişkin kulis haberleri yer aldı.
Erdoğan dün akşam yaptığı açıklamada ise, "Dar gelirliler, ücretliler, emekliler başta olmak üzere milletimizin her kesiminin üzerine binen yükleri azaltmak için gereken adımları birer birer atıyoruz. Kamu işçileri ve memurların maaşlarında yapılan artışların ardından asgari ücret düzenlemesinde de aynı anlayışla hareket ediyoruz. Uyguladığımız sosyal devlet ve kapsamlı sosyal yardım politikalarıyla bugüne kadar ülkemizde hiç kimseyi sahipsiz bırakmadık, bundan sonra da bırakmayacağız." ifadelerini kullandı.
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor.
Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor. Bakanlıktaki ilk toplantının ardından Komisyon, işçi, işveren ev sahipliğindeki toplantıların ardından son toplantısını tekrar bakanlıkta yapıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor.
Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
Asgari ücret, halen bekar bir işçi için aylık brüt 3 bin 577 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 2 bin 825 lira 90 kuruş olarak uygulanıyor.
Apartman görevlileri için ise normal işçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediği için net 3 bin 40 lira 87 kuruş olarak hesaplanıyor.
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 4 bin 203 lira 56 kuruş. Bunun 3 bin 577 lira 50 kuruşu brüt asgari ücret, 554 lira 51 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 71 lira 55 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
Net asgari ücret yüzde 26 artışla 3.554 lira, yüzde 31 artışla 3712 lira, yüzde 34 artışla 3791 lira, yüzde 40 artışla da 3949 lira, yüzde 45 artışla ise 4096 lira olacak.
