Bakan Pekcan, Ticaret Bakanlığında düzenlediği basın toplantısında, Kovid-19'a karşı alınan tedbirler kapsamında başlatılan "temassız dış ticaret" uygulamalarını değerlendirdi.
İnsanlığın yakın tarihin en büyük sınavlarından birini verdiğini ifade eden Pekcan, salgının küresel ticaretteki ekonomiyi de olumsuz etkilediğini söyledi.
Pekcan, Ticaret Bakanlığı olarak toplumsal ihtiyaçların temini, tedarik zincirinin sağlanması açısından hudut gümrük kapılarında aldıkları tedbirlere işaret ederek, devletin tüm imkanlarıyla salgının en az hasarla atlatılması için vatandaşının yanında olduğunu dile getirdi.
Bakanlık olarak Türkiye'de virüs görülmeden önce diğer bakanlıklarla koordinasyon halinde ciddi önlemler almaya başladıklarını hatırlatan Pekcan, "Bu doğrultuda temassız dış ticaret çalışmalarımızı gerçekleştirdik ve bütün dünyaya örnek olacak ciddi başarılar elde ettik. İş dünyamızın da bu güzergahları ve imkanları kullanarak ticarete devam etmelerini istiyorum." diye konuştu.
Zaman zaman "Gürbulak, Esendere, Kapıköy ne zaman açılacak?" gibi sorular ve talepler geldiğine dikkati çeken Pekcan, şu değerlendirmede bulundu:
"1 Mart itibarıyla Irak ile olan yolcu giriş çıkışını kapattık. Ben o gün 'Ticaret kapanmayacak.' dedim. 'Nasıl yaparız?' dediler, 'Bir çaresini buluruz.' dedik. Burada, şoför, dorse ve konteyner değiştirme ile bütün güvenlik ve sağlık tedbirlerini alarak ticareti başarıyla gerçekleştiriyoruz. Önce 200-500 tır idi, 1140 tıra kadar çıktık. İnşallah bunu daha da artırarak devam edeceğiz. Şoförlerimiz aracı tampon bölgeye götürüyor, orada gerekli tedbirleri alarak karşı taraftan şoförler geliyor, böyle bir ring kurduk. Araç bizim tampon bölgemize geldiği zaman dezenfekte ediliyor. Bizim şoförlerimiz aracı teslim alarak tekrar içeriye giriyorlar. Bu vesileyle Irak ile ticaretimizin tekrar eski seviyelere gelmesi için çalışıyoruz."
İran'a açılan hudut kapılarının da 23 Şubat'ta kapatıldığını hatırlatan Pekcan, arada bir tampon bölge olmadığı için çözüm arayışına girdiklerini anlattı. Pekcan, İran'a yılda 130 bin tırın gittiği bilgisini vererek, "Öncelikle Gürcistan, Azerbaycan ile iletişimlerimizi kurduk. Türkgözü, Çıldır-Aktaş ve Sarp gümrük kapılarımızın kapasitelerini artırarak buraları 24 saat çalışır hale getirdik. Muhataplarımızla İran üzerinden Orta Asya'ya giden 36 bin tırı bu güzergahtan geçebilir hale getirdik." ifadelerini kullandı.
Pekcan, salgının olduğu bu dönemde dış ticarette demir yolunun önemine değinerek, şöyle konuştu:
"Bakü-Tiflis-Kars Demir Yolu'nu şu anda 2 bin 500 ton kapasite ile ticaret dünyasının hizmetine açık. Biz bunu talep halinde 6 bin tona çıkarabiliriz. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımız ile de koordinasyon halindeyiz. Bu dönemde demir yollarına ağırlık vermemiz gerekiyor. İran ile sorunumuzu da tampon bölgemiz olmadığı için Kapıköy tren yoluyla çözdük. Burada da enteresan bir çözüm bulduk. Kapıköy'den bizim lokomotiflerimiz treni ittiriyor, İran sınırına girince de bu ülkedeki lokomotifler treni çekiyor. Sistemi bu şekilde çalıştırıyoruz. Şu anda 80 vagon (160 tır yükü) hizmete hazır. Bugün itibarıyla bunu 120 vagona (240 tır yükü) çıkarabilecek durumdayız. Yükü olup kapılar kapalı diye şikayet edenlere bu hattı kullanmalarını tavsiye ediyoruz."
Bakan Pekcan, Kapıkule'de de önlemlerini aldıklarını belirterek, öncelikle Türk tırlarında gümrük sahasının içindeki parklarda araç ve şoför değişimi yaptıklarını söyledi. Böylelikle Türk şoförlerin 14 gün karantina sürecinde beklemesini önlediklerini vurgulayan Pekcan, yabancı şoförler için de Türkiye'ye girerek karantina işlemlerine tabi olup işlerinin aksamaması amacıyla araç ve şoför değişimini tampon bölgede sağladıklarını anlattı. Pekcan, bu uygulamayla da 1138 araca ulaştıklarını, bunun sayısını da artıracaklarını dile getirdi.
İlk uygulamada Kapıkule'de kuyruk olduğunu, daha sonra önlemlerin işlemesiyle bu kuyruğu azalttıklarını vurgulayan Pekcan, şöyle devam etti:
"Orta Avrupa'ya, İtalya'ya, Fransa'ya da bizim ticaretimiz var. Türkiye'de Pendik, Tuzla, Ambarlı, Yalova, Çeşme ve Mersin limanlarından İtalya'da Trieste ve Bari, Fransa'da Toulon ve Sete limanlarına araç gönderiyoruz. İtalya'ya yılda 170 bin, Fransa'ya da yılda 50 bin civarında araç gidiyor. Bu tedbirler alındığı andan itibaren biz bu araçları feribotlarla şoförsüz olarak gönderiyoruz. Karşı taraf da çekicisi ve şoförüyle gelen yükü alıyor. Bu gemilerle gelen mürettebatın limana inişine izin vermiyoruz, boşaltma sırasında dezenfekte ediyoruz."
Kapıkule'den de bir trenin bulunduğunu, yılda 35 bin 800 vagon taşıdığını, bunu da en kısa zamanda 50 bin vagon kapasitesine çıkarabilecek durumda olduklarını ifade eden Pekcan, "Çerkezköy'den de demir yolu hattı vardı, günde bir kere çalışırdı. Bugün itibarıyla bunu da iki katına çıkardık, Bulgaristan'a gidecek yükler de bu hat üzerinden gidebilecek durumda. Gerekmesi halinde Karasu-Köstence hattında yeni bir feribot seferi koyma imkanımız var. Bu da 400 tır kapasitesine kadar ulaşabilecek durumda." dedi.
Ticaret Bakanlığı olarak toplumsal ihtiyaçların karşılanması, tedarik zincirinin sağlanması amacıyla her türlü güvenlik önlemini alarak ticaretin akışını sağlamak için üstün bir gayret sarf ettiklerini dile getiren Pekcan, gümrük personeline teşekkür ederek, bugünkü başarıların ve özverilerin unutulmayacağını söyledi.
Pekcan, bir soru üzerine, mart ayı dış ticaret rakamlarının salgın nedeniyle etkileneceğini belirterek, şunları kaydetti:
"Rakamları gün gün takip ediyoruz. Temazsız ticaret sayesinde Irak ile şu anda 1140 tıra ulaştık ama Irak'a ihracatımız yüzde 50 azalmış durumda, İran'a yüzde 80 azaldı. Toplam dış ticaret açısından bakıldığında bir azalma olacak, en az olması yönünde çalışıyoruz. Biz aldığımız tedbirlerle, iş dünyamız da paralel çalışarak bunu ne kadar azaltabiliriz, bu doğrultuda çalışmalarımıza devam ediyoruz. İş dünyamız bu güzergahları kullanırsa kapasite artırmaya da hazırız. Kendi tedbirlerimizi alıyoruz. Onlara her açıdan yardımcı olmaya hazırız."
Bakan Pekcan, bu yıla yönelik 190 milyar dolarlık ihracat hedefinin hatırlatılması üzerine de "İhracatımızda ocak-şubat döneminde ortalama yüzde 4,31 artış vardı. Belki bu ay biraz aşağıda gelecek, inşallah dengeleyebileceğiz. Bu süreç geçecek, yıl sonuna kadar devam etmesini ummadığımız için biz hedeflerimiz doğrultusunda çalışmalarımıza devam edeceğiz." dedi.