İstasyonlarda satılan akaryakıt ve LPG’nin tüketicilere doğru miktarda verilip verilmediğinin kontrolü, standarda uygunluk ve kalite denetimi, sayaçlarda damga denetimi ile kaçak akaryakıtın belirlenmesi için ulusal marker ölçümü yapılan denetimler sonucunda yetkililer, mevzuata ve standartlara aykırı durumların tespit edilmesi halinde, hile yapanlar hakkında yasal işlem başlatıyor.
Vatandaşların, araçlarına akaryakıt ve LPG alırken karşılaştıkları hileleri tespit eden Bakanlık, istasyonları mercek altına aldı.
Sadece 2012 yılı içerisinde 27 ildeki tüm akaryakıt ve LPG istasyonlarının tamamı Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü koordinasyonunda etkin bir şekilde denetlendi. Bakanlık yetkilileri, bu yıl da Türkiye’nin geri kalan illerindeki istasyonları denetleyerek, ülkede denetlenmedik istasyon bırakmayacak.
-Denetim nasıl yapılıyor?- Söz konusu denetimleri bir kereye mahsus değil, sürekli ve ihbara da bağlı olarak ani şekilde yapan yetkililerin, Ankara’da yaptıkları bir denetimi Anadolu Ajansı görüntüledi.
Denetlemelerde kullanmak üzere özel teçhizatlarla donatılmış araçlarla istasyona gelen yetkililer, ilk önce akaryakıtlarda miktar ölçümü yapıyor. Bu denetimde akaryakıt ürünlerinde binde 5 hata payı kabul edilebilir bir pay olarak görülürken, miktarda bunun üzerinde tespit edilecek bir hata olması halinde anında işlem yapılarak, pompalar mühürleniyor ve satıştan men ediliyor.
Daha sonra, pompalarda müdahaleye açık olan yerlerdeki damgaların kontrolünü yapan yetkililer, ulusal marker ölçümünü de gerçekleştiriyor.
LPG’de de yine miktar ölçümü yapılıyor. Buradaki denetimlerde ise yüzde bir hata payı kabul edilebilir bir pay olarak görülüyor. Bunun üzerinde tespit edilecek bir hata olması halinde de yine anında işlem yapılarak pompalar mühürleniyor ve satıştan men ediliyor.
Ayrıca LPG sayaçlarının damgaların kontrolü ve LPG’nin kalite denetimi de yetkililer tarafından gerçekleştiriliyor.
Yetkililer ayrıca, LPG’nin sıcaklık farkından oluşan miktar değişimlerinden dolayı tüketicilere eksik LPG vermesini engelleyen otomatik sıcaklık kontrolü (ATC) sisteminin devrede olup olmadığını da denetliyor.
-Hile yapanlara çeşitli cezalar veriliyor- Bu denetimlerin sonucunda mevzuata ve standartlara aykırı durumların tespit edilmesi halinde istasyonların sahiplerine çeşitli para cezaları uygulanıyor.
Bu para cezası, suçun içeriğine göre değişmekle beraber, istasyon mühürlenerek hizmete kapatıla da biliniyor veya pompalarda hile yapanlar adli cezalarla karşılaşabiliyor.
Bakanlığın, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ile imzaladığı protokol çerçevesinde yapılan bazı denetimlerin sonuçları, eş zamanlı olarak EPDK’ya ve TÜBİTAK’a da iletiliyor. Yetkililerin gerekli görmesi halinde istasyonlardan alınan numuneler, akredite olan laboratuvarlara gönderiliyor ve numuneler, analiz ediliyor. Yapılan bu analizler sonucunda teknik düzenlemesine aykırı çıkan istasyonlara idari yaptırımlar EPDK tarafından uygulanıyor.
-”En çok şikayet fiyat farkından”- Denetim sırasında AA muhabirine yapılan işlemler hakkında bilgi veren Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürü Bayram Tek, vatandaşların çoğunlukla fiyat konusunda sıkıntı yaşadığını belirterek, bazı istasyonların girişlerinde yer alan fiyat panosunda yazan fiyatla, faturalarında yazan fiyatın birbirini tutmayabildiğini söyledi.
Bunun ardından ise daha çok kalite ve miktar konularında şikayet geldiğini aktaran Tek, ”Bütün tüketicilerimiz bu konuda, 81 ilimizdeki il müdürlüklerimize, ayrıca genel müdürlüğümüze ve bakanlığımıza da müracaat ve şikayette bulunabilirler. Şikayet geldiğinde, biz zaten ani veya şikayet denetimleri dediğimiz denetimleri gerçekleştirerek, tüketicimizin yaşamış olduğu bu sorunu giderme, onların hak ve menfaatlerini koruma gayreti içinde oluyoruz” dedi.
Bayram Tek, geçen yıl 27 ilin tamamında denetimlerin bittiğini, bu yıl ise geri kalan illerdeki tüm istasyonların tamamının denetleneceğini ifade etti.
-”2012’de 4 milyon lira ceza uygulandı, 21 istasyon mühürlendi”- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, geçtiğimiz günlerde 2012 yılında akaryakıt ve LPG istasyonlarına yönelik denetimler sonucunda eksik benzin verdiği tespit edilen 219 pompa nedeniyle 4 milyon 53 bin lira para cezası uygulandığını, kaçak akaryakıt veren 21 adet akaryakıt ve otogaz istasyonunun da mühürlendiğini açıklamıştı.
Ergün, Bakanlığın tüketiciyi korumak, haksız kazancı ve haksız rekabeti önlemek ve akaryakıt kaçakçılığından doğan vergi kaybını engellemek amacıyla yurt içinde pazarlanan akaryakıt ve LPG piyasasında gerçekleştirilen denetimlerle çok önemli görevler üstlendiğini ve bu denetimlerin de hız kesmeden devam edeceğini ifade etmişti.