BIST’in yeni yatırımcı verileri ne anlatıyor?

Borsa İstanbul, 2025 yılı itibariyle BİST 100 endeksindeki şirketlerin tarihsel yatırımcı sayısı ve sahiplik yapılarına ilişkin verileri kamuoyuyla paylaşmaya başladı. Söz konusu veri seti, şirket bazında toplam yatırımcı sayısı ile şirketlerdeki bireysel ve kurumsal yatırımcının sahip olduğu toplam hisse senedi miktarını sunmakta.

Yazımızda verilerin neyi ifade ettiğini, neden önemli olduğunu ve nasıl yorumlanması gerektiğini inceledik.

YATIRIMCI SAYISI NEDİR, NEYİ İFADE EDER?

Yatırımcı sayısı, bir şirketin hisse senetlerine sahip olan toplam kişi sayısını ifade eder. Şirketin yatırımcı tabanı bireysel yatırımcılardan oluşabileceği gibi yatırım ve emeklilik fonları gibi kurumsal yatırımcılardan da meydana gelebilir. Bu sebeple yatırımcı sayısı, şirketteki bireysel ve kurumsal yatırımcılar dahil olmak üzere tüm ortakların sayısını gösterir.

Yatırımcı sayısı, bir şirketin hisse senetlerine olan genel ilginin bir ölçüsü olarak
yorumlanabilir. Yüksek bir yatırımcı sayısı, şirketin daha geniş bir yatırımcı kitlesine
hitap ettiğini gösterebilir. Genellikle şirketin yönetim kalitesine, finansal yapısına ve
kurumsal itibarına güven duyulan şirketlerin daha fazla ilgi görmesi ve yatırımcı
sayısının daha yüksek olması beklenir.

Öte yandan şirketlerin yatırımcı sayılarındaki değişimler de piyasa algısını değerlendirmek için önemli bir gösterge olabilir. Örneğin yatırımcı sayısındaki artış,
şirkete olan ilgiyi ve güvenilirliği arttıracak olumlu gelişmelerin yaşandığını işaret
ederken yatırımcı sayısındaki azalma da genellikle bir güven kaybını veya olumsuz
haberlerin etkisini yansıtabilir.

BİREYSEL VE KURUMSAL YATIRIMCI BAKİYESİ NASIL YORUMLANMALIDIR?

Bireysel ve kurumsal yatırımcı bakiyesi, bir pay senedinin bireysel yatırımcılar
tarafından mı yoksa kurumsal yatırımcılar tarafından mı yoğun olarak tutulduğunu
gösterir. Kurumsal yatırımcılar, yukarıda bahsettiğimiz gibi yatırım fonları, emeklilik
fonları ve yabancı fonlardan oluşur. Kurumsal yatırımcılar fon sahiplerinin portföyünü yönettiklerinden risk-getiri konusuna daha ölçülebilir davranmaktadırlar. Bu da vadelerinin uzun olmasına sebep olur. Öte yandan kurumsal yatırımcılar, finansal analiz ve piyasa bilgisi açısından genellikle daha yetkindir. Bu yetkinlik şirket yönetimini daha şeffaf, hesap verebilir ve verimli olmaya teşvik eder.

Bireysel yatırımcıların ise aksine hisse senedini elde bulundurma süreleri kurumsal
yatırımcılara göre daha düşüktür. Bu da bireysel yatırımcıların piyasadaki gelişmelere
daha hızlı tepki vermesine ve fiyat üzerinde spekülatif dalgalanmalara yol açmasına
sebep olabilir. Diğer taraftan bir şirketteki bireysel yatırımcı sayısının fazla olması,hisse senenindeki likiditeyi olumlu etkiler ve işlem hacmini arttırır.

Şirketlerin yatırımcı sayıları ile bireysel ve kurumsal yatırımcı oranlarının azlığı ya da
çokluğu üzerine kesin bir yargıya varmak doğru değildir. Her bir yapı, kendi dinamikleri doğrultusunda farklı avantajlar ve dezavantajlar sunar. Dolayısıyla, bu oranların etkilerini değerlendirirken, şirketin özel koşulları ve piyasa dinamikleri dikkate alınmalıdır.