Borçlu kişi ödemek zorunda olduğu borcunu herhangi bir nedenden dolayı ödemezse icralık olur. Alacaklı kişi ya da kurum, İcra ve İflas Kanunundan yararlanarak; borçlu kişiden hakkı olan miktarı alabilmek için İcra Mahkemelerine dava başvurusunda bulunabilir. Borcu olan kişiler, icra sorgulama hizmetinden yararlanarak icralık olup olmadıklarını öğrenebilir ya da icra durumlarının takibini yapabilir.
Kişinin özel kurumlara ya da devlete ödemesi gereken para miktarını, çeşitli sebeplerden dolayı ya da kasti olarak ödememesi durumunda haciz işlemleri başlatılır. Alacaklı kişinin borç miktarını devlet vasıtasıyla alabilmesi için İcra ve İflas Müdürlükleri ile İcra Mahkemeleri kurulmuştur. Alacaklı kişi dava açtığı zaman, borçlu kişinin maaşının bir kısmına, banka hesaplarına ve mal varlığına el konur. Kişi, kasıtlı olarak ödememe haricinde, borcu olduğunu unutarak haciz davasına tabi tutulabilir. Bu yüzden sık sık vatandaşların adlarına haciz olup olmadığını kontrol etmesi gerekir. İşte siz farkında olmadan haciz kararı oluşturabilecek sebepler:
Haciz sorgulama ile icra dava sorgulama işlemleri aynı özellikleri taşır. Birinin adına haciz işlemi yapılabilmesi için öncelikli olarak icra davasının açılması ve dava dosyasının devam etmesi gerekir. Borçlu kişiye uygulanacak haciz işlemi, İcra Müdürlüğünde kayıt altına alınarak işleme geçer. Kişi, adına açılan haciz işlemlerini kontrol ederek takibini birkaç farklı yolla yapabilir.
İcra dairelerinde Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) sistemi kullanılmaktadır. UYAP sisteminden yararlanabilmek için, borçlu kişinin UYAP SMS bilgi sistemine kayıt olması gerekir. Kişi, kendi ismine kayıtlı olan GSM hattı ile abone olduktan sonra T.C. Kimlik numarasını yazıp 4060'a mesaj göndermelidir.
e-Devlet sistemi üzerinden yapılan haciz sorgulama işlemi UYAP sistemi ile benzerlikler gösterir. İnternet üzerinden erişim sağlayacağınız e-Devlet sistemi için şifre edinmiş olmanız gerekir. Borcu olan kişi ilgili adımları takip ederek haciz sorgulama işlemini gerçekleştirebilir:
Kişinin bankadan kredi çekmesi ve borcunu ödememesi halinde e-haciz işlemleri başlar. Borç miktarı hakkında ödeme emri çıkarılarak kişi uyarılır. 7 iş günü içinde borç ödenir veya taksitlendirme yapılır. Borçlu, miktarı yine ödemezse; banka hesabındaki mal varlığına haciz işlemi uygulanır. Borçlu kişiler ödemelerini yapmalı ve adlarına açılan haciz işlemlerini kontrol etmelidir. E-haciz sorgulamak için: