Bütçe Ocak-Haziran döneminde 2,9 milyar TL fazla vererek 41 yıl sonra bir rekora imza attı. Güçlü büyümenin etkisiyle işsizlik oranı yüzde 10'un altına düşerek kriz öncesi dönemine geriledi.
2010 yılının ilk yarısında 15,4 milyar TL açık veren bütçe, yılın ilk yarısında 2,9 milyar TL fazla verdi. İlk yarıda 25,3 milyar TL faiz-dışı fazla gösteren bütçe, bu yıl, geçen yılın aynı dönemindeki rakamın (12,1 milyar TL) iki katından fazlasına ulaşmış oldu. İlk yarıda faiz-dışı harcamalar yıllık bazda yüzde 10,9 artışla 120,8 milyar TL’ye yükselirken, gelirlerdeki artış güçlü büyüme performansının devam etmesi ve yeniden yapılandırmanın katkısı ile daha yüksek oranda gerçekleşti. Gelirler yılın ilk yarısında yıllık bazda yüzde 20,7 artarak 146,1 milyar TL oldu.
Genel bütçeye bakıldığında vergi gelirlerinde neredeyse yüzde 45'lik bir artışın, ancak bütçe giderlerinde ise bir azalışın söz konusu olduğu dile getirildi. Bu azalışın esas itibariyle faiz giderlerindeki azalıştan kaynaklandığına dikkat çekildi.
Ekonomistler, bütçe ve işsizlik rakamlarını Gazeteport'a değerlendirdi.
Şeker Yatırım Ekonomisti İbrahim Aksoy, ilk yarı gerçekleşmelerine bakıldığında, hükümetin başlangıç bütçesinde yer alan 33,5 milyar TL bütçe açığı ve 14,0 milyar TL faiz-dışı fazla hedefine göre yılı mali dengeler açısından oldukça olumlu bir noktada bitireceğinin net bir şekilde görüldüğünü kaydetti.
Bu yıl için bütçe hedeflerinin, Eylül veya Ekim ayında açıklanmasını bekledikleri Orta Vadeli Program’da (OVP) daha olumlu rakamları ifade edecek şekilde güncellenmesini beklediklerini kaydeden Aksoy, bugün açıklanan bütçe rakamlarının hükümetin Merkez Bankası ve diğer kurumların rekor cari açığa karşı çabalarını destekleyebilecek şekilde ilave mali disiplin için alanı olduğunu gösterdiğini belirtti.
CARİ AÇIĞA KARŞI ÖNLEM ALINMALI
Aksoy, yapılacak revizyonun, cari açığa yönelik kaygıların azaltılması bakımından olumlu karşılanacağını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
''Bununla birlikte, henüz ilave mali sıkılaştırma konusunda bir çalışmanın işareti verilmezken, OVP’de yapılacak önemli miktarda bir revizyon piyasalar tarafından rekor cari açığa yönelik kaygıları azaltması bakımından oldukça olumlu olarak karşılanacaktır.
Her ne kadar ekonomistler arasında ekonominin ısınma derecesi konusunda tartışmalar bulunsa da biz bu tartışmalarda kimin haklı olduğunun cari açığa karşı yeni tedbirler alınması konusunda durumu değiştirmediği görüşündeyiz. Rekor seviyede cari açığa karşı gerek mali alanda gerekse de para politikası alanında ilave önlem alınması gerektiğini düşünüyoruz. Şu an için finansman konusunda sıkıntı yaşanmazken, Avrupa borç krizi gibi risklerin, finansman açısından Türkiye ekonomisini kırılgan bir konuma getirdiği görüşündeyiz.''
VERGİLER MERKEZİ DESTEKLEDİ
Ata Yatırım Başekonomisti Nurhan Toğuç, bütçe rakamlarını gayet olumlu bulduğunu ve beklentilerin üzerinde bir performans beklediklerini belirtti. Toğuç, en önemli gelir kaynağının vergi barışıyla gelen gelirdeki artış ve yüksek oranlı büyüme ile gelen vergi artışı olduğunu dile getirdi. Toğuç, verilerin, Merkez Bankası'nın politikalarını destekler nitelikte olduğunun da altını çizdi.
İşsizliğin kriz öncesi döneme dönmüş olmasını umutlandırıcı olarak nitelendiren Toğuç, her iki göstergeyi de olumlu bulduğunu dile getirdi.
SONBAHAR İTİBARİYLE İŞSİZLİK YÜKSELECEK
T-Bank Başekonomisti Veyis Fertekligil, bütçede yeniden yapılandırmadan gelen gelirlerin büyük payı olduğunu, bütçe ile ilgili bir problem olmadığını kaydetti. Cari açığın hedeflerin altında kalabileceğine değinen Fertekligil, ithalatın güçlü, performansın getirdiği vergi gelirlerinin etkisi olduğunu dile getirdi.
İşsizlik rakamlarındaki tek haneye inişin yaz aylarının etkisi olduğunu belirten Fertekligil, mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik rakamlarının yüzde 10'lu seviyelerde geldiğini, çok büyük bir düşme olmadığını, hatta önceki aya kıyasla yükselme olduğunu belirtti. Fertekligil, sonbahar itibariyle işsizlik rakamlarının yükselişe geçeceğini de sözlerine ekledi.
ENDÜSTRİ SEKTÖRÜ ZAYIF
UniCorn Capital Ekonomisti Özlem Bayraktar Gökşen, sektörlerin önceki aylarla karşılaştırıldığında, endüstri sektörünün zayıf kalırken sanayi sektörünün istihdam yaratmada öncü konumda olduğunu belirtti. Gökşen, bu durumun endüstriyel üretimdeki yavaşlamadan kaynakladığının söylenebileceğini kaydetti.
2011 yılı 2. çeyrek rakamlarına bakıldığında güçlü ekonomide yavaşlama olacağı görülebileceğini dile getiren Gökşen, işsizlik oranının gelecek dönemlerde yüzde 10'lu seviyelerde sabit kalması gerektiğine değindi.
Gökşen, yıl sonu işsizlik oranı beklentlerini yüzde 10,8 seviyesinde sürdürdüklerini dile getirerek rakamların Merkez Bankası'nın para politikasında herhangi bir değişiklik yaratmayacağını sözlerine ekledi.(GAZETEPORT)