Cumhuriyet tarihinin bütçe analizi

"87 yıllık T.C Devleti'nin bütçe gelirlerini ve giderlerini gerçek rakamları ile yazı ekine iliştirerek analiz edeceğiz.

Buna Cumhuriyet döneminin yıllar itibariyle bütçeleri diyebiliriz.

Ekonomik kriz dönemlerinde bütçelerin belirgin büyüklükte fazlalık verdiği, büyümenin ve istikrarın yüksek olduğu dönemlerde bütçe açığının azaldığı fark edilmektedir.

1925, 1931, 1933, 1950, 1954, 1956, 1960, 1961, 1969, 1971 ve 1978-1980 arası, yıllar itibariyle artan bütçe açıkları büyüklüklerini, o dönemlerin ekonomik performansını ele alarak değerlendirebilirsiniz. Zira, rakamlarını verdiğimiz yılların iktisadi sıkıntı yada bol kamu harcamaları yapılan yıllar olarak tarihe geçtiğini unutmamak lazım.

1980-2002 yılları arasına göz atıldığında, Türkiye ekonomisinin farklılıklarını, bütçe açıklarının yıllar arasında dalgalanmalarını hayretle görebilmek mümkündür.

Türkiye ekonomisinin 1980 yılında iktisaden dengesinin bozulduğu çok açık görülmektedir. 1980 sonrası toparlanabilmenin zorluğu da anlaşılmaktadır.

Bütçede 2000-2011 yılları arasında faiz ödemeleri büyüklüklerine bakıldığında, geçmiş yıllardan gelen kamu faiz ödemeleri yükünün ülke idarecilerimizi olduğu kadar, bütün insanlarımızı da üzdüğünü söylersek yanlış bir şey söylememiş oluruz.

2000-2010 yılı ciddi toparlanma yılları olarak tarihe geçti.

2011 yılı bütçesine göz gezdirelim.

2011 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi şöyle;

Bütçe Giderleri 312,6 milyar TL

Faiz Hariç Giderler 265 milyar TL

Bütçe Gelirleri 279 milyar TL

Vergi Gelirleri 232,2 milyar TL

Bütçe Açığı 33,5 milyar TL

2011 yılı 312, 6 milyar TL’lik bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya göre dağılımı ise şöyle;

Personel Giderleri 72,3 milyar TL

Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri 12,7 milyar TL

Mal ve Hizmet Alım Giderleri 30 milyar TL

Faiz Giderleri 47,5 milyar TL

Cari Transferler 115,8 milyar TL

Sermaye Giderleri 21,7 milyar TL

Sermaye Transferleri 4,3 milyar TL

Borç Verme 6,4 milyar TL

Yedek Ödenekler ise 1,8 milyar TL’dir.

Kamu iktisadi teşebbüsleri zararları, sağlık giderleri, faiz giderleri, vergi gelirleri ve birçok kalemin analizini siz kıymetli okuyucularımız yapabilirler.

Magazin ve benzeri daha başka merak uyandıran konulara daha az ilgilenmek ve Türkiye ile dünya ekonomilerini vakit buldukça takip etmek ve ülkemize ve insanlara katkılarda bulunmak her birimizin kaçınılmaz görevidir.

İktisaden sıkıntı çeken kişi veya devletlerin ne tür zorluklar çekeceği herkesçe malumdur. Hasta olmadan önce, sağlığın; yaşlanmadan önce gençliğin kıymetini bilmek gibi...

İktisadi sıkıntılara duvar örmek ve görüldüğü yerde def etmemiz gerekiyor.

Son söz olarak şunu söylemek istiyorum:

"PARASIZ İNSAN VE PARASIZ DEVLETİN GÜVENLİĞİ YOKTUR."

Yorumlarınıza havale ediyor, bütçe tablolarını sunuyorum.

Not: Bütün rakamlar Maliye Bakanlığı'nın kamuya açık istatistikî rakamlarıdır."

TABLO -1

TABLO - 2