Doğalgaza da zam gelebilir
Petrolde her 10 dolarlık artışın gaz fiyatlarını yüzde 7-8 oranında arttırdığı bildirildi.
Petrol Platformu Derneği'nin basın toplantısında, verilen bilgilerde, geçtiğimiz 20 yılda Türkiye'nin enerji talebinin ikiye katlandığı, aynı dönemde enerji ithalatındaki yaklaşık 3 katına yükselirken, yerli üretimin sadece yüzde 26 yükseldiği belirtildi.
Arz-talep arasındaki makasın açılması nedeniyle, yerli üretimin talebi karşılama oranının 1990 yılındaki yüzde 48 seviyelerinden, 2010 yılı sonu itibariyle yüzde 29'a gerilediği kaydedildi. Diğer bir deyişle, birincil enerjide ithalata bağmlılık oranının yüzde 71 düzeyinde olduğu dile getirildi.
Toplam enerji tüketimi içerisinde fosil yakıtların oranının yüzde 90 oranında olurken, ithal kaynaklara bağımlıkta, petrolde yüzde 93, doğalgazda ise yüzde 98 olduğu bildirildi. Birincil enerji kaynakları içerisinde en büyük payın yüzde 32 ile doğalgaza ait olduğu kaydedilirken, petrolde her 10 dolarlık artışın gaz fiyatlarını yüzde 7-8 oranında arttığını bildirildi. Arif Aktürk, Brent petrolün önümüzdeki 2 yıl 100 doların altına inmeyeceğini dile getirdi.
Toplantıda, Türkiye'nin kurulu elektrik gücünün yüzde 53'ünün doğalgaz içerikli olduğu ve Türkiye'nin sahip olduğu 54.1 milyar dolarlık enerji faturasının, toplam ihracatın yüzde 40'ını oluşturduğu belirtildi.
2011 yılında doğalgaz tüketiminde beklentilerin üzerinde artış yaşanarak tüketimin yüzde 16,8 artışla 43,8 milyar metreküpe ulaştığı ve EPDK'nın tahminlerine göre 2012 yılı talebinin yüzde 10,7 oranında artışla 48,5 milyar metreküpe ulaşacağı bildirildi.
TÜRKİYE'NİN GÜNLÜK KAPASİTESİ İKİ BÜYÜK ŞEHRE GİDİYOR
Türkiye'nin 180 milyon metreküplük doğalgaz talebinin üzerine çıkıldığında altyapı konusunda konusunda sıkıntı yaşandığını belirten Arif Aktürk, "İstanbul'un günlük tüketimi 75 milyon metreküp, Ankara'nın ise 19.5 milyon metreküp. Kağıt üstünde talebin 205 milyon metreküp olduğunu dikkate alırsak, Türkiye'nin günlük kapasitesinin yarısı iki büyük şehire gidiyor. Önümüzdeki süreçte bu talebin 30 milyon metreküp daha artmasını bekliyoruz.Bu geldiğinde altyapı yatırımlarını tamamlamamışsak burada sıkıntı yaşama ihtimalimiz çok yüksek" diye konuştu.
Enerji Bakanlığı'nın bugüne kadar süreci yönetmeyi başardığını belirten Aktürk, "Ancak yapılması gereken altyapı yatırımları var. Konutlarda ısınma anlamında bir doğalgaz kesintisi olmaz. Ancak ilk etapta kesinti elektrik santrallerinde olur. Bundan dolayı bir dolaylı tüketici etkisi gözlenebilir" dedi.
PETFORM ÖNERİLERİ
Liberalizasyon sürecinin sağlıklı gönderilmesi amacıyla Petform olarak yedi temel öneride bulunuldu.
Öneriler arasında, mevcut ithat sözleşmelerinin süresi sone erdikçe özel sektör tarafından yenilenmesi yoluyla Botaş'ın piyasa payının düşürülmesi, buna paralel olarak kontrat veya miktar devri yoluyla özel sektörün piyasa payının arttırılması, bu sayede çoklu tedarikçinin hem sınırda hem de iç piyasada gazın gazla rekabetini tesis ettiği şeffaf ve rekabetçi bir piyasa yapısının oluşturulması, arz güvenliğinin sağlanabilmesi ve kaynak çeşitlendirmesi için özel sektörün doğalgaz ithaline ilişkin kısıtlamaların kaldırılması, doğalgaz fiyatının diğer enerji türlerinde olduğu gibi maliyet bazlı belirlenmesi, Botaş'ın iletim, depolama ve ticaret faaliyetleri için farklı tüzel kişiliklere ayrıştırılması ve yatırım ikliminin iyileştirilmesi gerektiği vurgulandı.
''İRAN İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ TİCARET DEVAM EDECEK''
Petrol Platformu Derneği Başkanı Orhan Duran, ''İran'da son dönemde yaptırımlar nedeniyle orada faaliyet gösteren Halkbankası'nın Tüpraşla yaşadığı problemden bahsedildiği, orada yapılacak olan işlemlerin Halkbankası üzerinden geçebilmesi, muhabir banka kullanımının güçleşiyor olması, İran'dan Türkiye'ye gaz akışı üzerinde ne derece etkili olur?'' sorusuna şu şekilde yanıt verdi:
''Türkiye, İran ile olan gerek petrol, gerekse doğalgaz ile ilgili olayında bellir bir politika yürüterek bu işin bir şekilde kesintiye uğramadan sürdürmesini arzulayan bir politikası var. Dolayısıyla bunun tarafı olan kuruluşların zaman zaman basın ile ilgili olan paylaşımları var. Burada siyasi iradenin yönlendirmesine göre hareket edeceğiz noktasında oluyor örneğin Tüpraş'ın belli bir petrol satışı var. İran ile Türkiye arasındaki bu ticarette, tüm bu gelişmelere rağmen yine devam edeceği yönünde görüş ve düşünceye sahibim. 10 milyar metreküp yıllık doğalgaz anlaşmamız var, bunun kesintiye uğramaması gerekiyor, öbür tarafta aldığımız petrol miktarı var. Bunun bir şekilde başka kanallardan dengelenmesi olmadığı sürece bu işlerin devam edeceğini düşünüyorum.''
''DOĞU AKDENİZ'DE CİDDİ POTANSİYEL VAR''
Doğu Akdeniz'de özellikle Mısır'da deniz sektöründe ciddi gaz potansiyeli ve üretimi olduğunu kaydeden Duran, ''1998'li yıllardan beri başlayan İsrail'de arama çalışmaları var. Arama çalışmalarını yürüten şirket bir Amerikan şirketi Noble Enerji ve en sonunda İsrail'de 4 ruhsatta önemli gaz keşifleri yapıldı. En son olarak Güney Kıbrıs'ın levanten baseni diye tanımlanan alana Noble Enerji kuyu açtı ve basın açıklamalarında gaz varlığından bahsetti. ABD'nin jeolojik araştırmasına göre, Doğu Akdeniz'de yaklaşık olarak 3,5 trilyon metreküp yerinde gaz varlığından bahsediliyor. Noble Enerji'nin beş sahada, gerçekleştirdiği keşifler sonrasında toplam öngördüğü 1 trilyon metreküpe yakın bir rakam. Bu keşifler sonrasında bölgede cazibe oluştu. 15-20 yıl öncesinde Türkiye opetrolleri Meriin ve İskenderun körfezibnde sondaj çalışmaları yaptılar sonuç çıkamdı ama Türkiye Petroleri bugün yeniden sahip olduğu ruhsatlarda ortak yatırım yapmak amacıyla uluslararası şirketlere davetiye çıkardı. Teknik verilerin incelemesi sonucunda yatırım amacı güden şirketler Türk Petrolleriyle otorup müzakere sonucunda ortaklık yapısını bir şekilde şekillendirecekler. Umarız olumlu şekilde sonuçlanır. Sonuçlandığı zaman, potansiyel petrol yapıları tanımlanan alanlarda sondaj çalışmaları arkasından gelecektir. Bu bir süreç, belki 4-5 sene sonra sondajlar başlayabilir.'' açıklamasında bulundu.
TÜRKİYE'NİN B PLANI
Türkiye'nin mutlaka B planının olması gerektiğini kaydeden Duran, İran olayında mevcut durumu yürütmek adına ne gerekiyorsa yapması gerektiğiğini bildirdi. Duran, ''LNG ile bazı açıkları kapatabilirsiniz ama doğalgazı boruyla taşımadığınız sürece yarın hemen alternatif yaratmanız söz konusu değil.'' diye konuştu.
Türkiye'nin İran'dan petrol ithalatının 2011 yılında günlük 217 bin varil, toplam ithalatının yüzde 30'unu oluşturan bu oranın Türkiyeye giren petrolün üçte birinin İran kaynaklı oldupu bildirildi. İran dışında ülkelerin Suudi Arabistan'a yönelmesinin petrol fiyatlarında müthiş bir baskı yaratarak, oluşan maliyetin Türkiye'nin cari açığı üzerinde çok büyük etkisi olacağı kaydedildi.
Türkiye'nin günlük tüketim mikarının 624 bin varil olduğu, bu miktarın 47 bin varilinin Türkiye'de üretildiği ve her gün 577 bin varil petrolün ithal edildiği belirtildi. Günlük 47 bin varil petrol miktarının günlük ihtiyacın sadece yüzde 7'sini karşıladığı ve Türkiye'de yıllık üretilen petrolün tutarı 2 milyar doları bulduğu dile getirildi.(THE LIRA)
Haber Gönder
