Dünyanın gözü ABD'deydi: Piyasalar Trump'a göre şekil aldı! Bitcoin, dolar, faiz...

7 salıncak eyalet içinde ilk resmileşen sonuç Kuzey Karolina’dan geldi ve Trump, 2016 ve 2020’nin ardından Kuzey Karolina’yı kazanarak buradaki üstünlüğünü korudu. Trump, 2020 seçimlerinde kaybettiği Georgia’yı da kazarak ikinci salıncak eyaleti de hanesine yazdı. Kalan 5 eyalette Pensilvanya, Nevada, Wisconsin, Michigan, Arizona için sayım devam ediyor ancak bu eyaletlerin Nevada hariç hepsinde Trump önde. Nevada’da ise henüz oy sayımı başlamadı.

PİYASALAR TRUMP'A GÖRE ŞEKİL ALDI

Demokratların adayı Kamala Harris, New York ve Kaliforniya gibi kalelerinde üstünlük sağladı ancak burada zaten bir sürpriz beklenmiyordu. Şu anda 09:00 itibarıyla seçici kurul oylamasında 246 Cumhuriyetçi oyuna karşılık 210 Demokrat seçici kurul oyu gözüküyor. Başkanlık için 270 seçici kurulu oyu gerekiyor.

Piyasalarda gördüğümüz ilk fiyatlamalar Trump’ın galibiyetini tasdik ediyor. Bitcoin, Trump’ın Beyaz Saray'ı kazanacağına dair beklentilerin artmasıyla 75.060 dolarlık rekor seviyeye yükseldi. Trump, seçim kampanyası sürecinde ABD’yi ‘Dünyanın Bitcoin Süper Gücü” yapma sözü vermişti. Dünyanın en büyük kripto para birimi, Mart ayında ulaştığı 73.800 dolarlık önceki zirvesini geçti ve yüzde 7'den fazla değer kazandı. Dolar endeksinde de yukarı yönlü seyir görüyoruz. Dolar endeksi, temmuz ayında bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Ayrıca Trump’ın bütçe açığı verme potansiyeli olan genişleyici para politikası beklentileri ile birlikte ABD 10 yıllık faizinde de yukarı yönlü ivmelenme var.

FİYAT GELİŞMELERİ RAPORU

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), ekim ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda enflasyonun kompozisyonuna dikkat çekerek; gıda ve temel mallar gruplarında enflasyon artarken, diğer ana gruplarda bir yavaşlama gözlemlendiğini vurguladı. Metinde gıda tarafı ile ilgili, “Ekim ayında işlenmemiş gıda fiyatları, özellikle taze meyve ve sebze grubunda %19,20 artışla belirgin bir yükseliş gösterdi. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonu ise %45,28’e yükseldi. İşlenmiş gıdada tahıl fiyatları ön plana çıkarken, bu grubun artış oranı %2,22 olarak kaydedildi. Ayçiçek yağı, çay ve kahve gibi ürünlerdeki fiyat artışları da dikkat çekti” ifadelerine yer verildi.

Raporda, temel mal grubunda da fiyat artışlarının giyim ve ayakkabı alt grubunda yeni sezon etkisiyle %14,60 artış gösterdiği belirtildi. Hizmet grubunda ise ulaştırma, kira, lokanta-otel gibi alt gruplardaki yavaşlamalar manşet enflasyona olumlu yansıdığı, özellikle ulaştırma hizmetlerinde hava yolu ve kara yolu taşımacılığında %2,04 oranında düşüş kaydedildiğinin altı çizildi. TCMB raporunda, mevsimsel etkilerden arındırılmış verilerde aylık artışların azaldığı ve enflasyonun ana eğiliminde yavaşlama kaydedildiği ifade edildi. B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla %47,10 ve %47,75 olarak gerçekleşirken, özellikle hizmet ve temel mal gruplarındaki gerilemeye vurgu yapıldı.

ATIŞTIRMALIKLAR

TÜİK, Ekim 2024'e ilişkin mevsim etkilerinden arındırılmış TÜFE verilerini açıkladı. Buna göre, mevsim etkilerinden arındırılmış TÜFE Ekim ayında %2,51 artış gösterdi. Bu artış, Haziran ayından bu yana kaydedilen en düşük aylık artış oranına işaret ediyor. Eylül ayında ise bu oran %2,73 olarak gerçekleşmişti. Çekirdek tarafa baktığımızda ise mevsim etkilerinden arındırılmış işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE (B Endeksi) Ekim ayında %2,39 arttı; Eylül ayında bu artış %2,63 seviyesindeydi.

Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) verilerine göre, Türkiye otomotiv sektörünün ekim ayı ihracatı geçen yıla göre %16,4 artarak 3,6 milyar dolara ulaştı. Bu sonuçla, Türkiye ihracatında liderliğini koruyan otomotiv sektörü, toplam ihracattan %15,2 pay aldı. En fazla ihracat artışı %27 ile Fransa’da gerçekleşirken, ülkeye yapılan satışlar 469 milyon dolar oldu. İkinci büyük pazar Almanya’ya %2 artışla 445 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Birleşik Krallık’a ise %17 artışla 332 milyon dolar ihracat gerçekleştirildi.

• İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, CNBC-e’de
  katıldığı programda enflasyonun ekonomik ve sosyolojik etkilerine dair önemli açıklamalarda
  bulundu. Bahçıvan, enflasyonun topluma girme etkisinin tahmin edilenden daha büyük
  olduğunu belirtti ve tedavi sürecinin uzun ve zorlayıcı olacağına işaret etti. Asgari ücret
  konusunda dengeli bir yaklaşımla çalışan refahının korunması gerektiğini belirten Bahçıvan,
  konkordato sayısının artabileceğini ve bu sürecin reel sektör alacaklarını kapsamaması
  gerektiğini vurguladı. Adalet Bakanlığı ile konkordato sürecinin iyileştirilmesi üzerine
  çalışmalar yürüttüklerini ekledi.

• 2024 yılının üçüncü çeyreğinde beklentilerin üzerinde net kâr açıklayan Fort Otosan,
  dokuz aylık dönemde toplam 25,7 milyar TL net kâr elde etti. Şirketin marjlarında ise zayıflık
  görüyoruz. Marjlardaki gerilemenin temel nedenleri arasında artan malzeme maliyetleri,
  fiyatlama zorlukları ve döviz kurundaki yatay seyir öne çıkarken; yeni Courier ve Custom
  modellerinin üretime geçiş sürecinin uzaması da marjları baskıladı. Ford Otosan, 2024 yılına
  yönelik satış ve üretim beklentilerini aşağı yönlü revize etti. Toplam satış adet beklentisi
  660-720 binden 635-695 bine, toplam üretim beklentisi ise 650-700 binden 630-680 bine
  indirildi. Ayrıca, yatırım harcaması beklentisi de 900-1000 milyon Avro aralığından 700-800
  milyon Euro aralığına çekildi.

• Tüpraş, beklentilerin üzerinde net kâr açıklayarak 7,74 milyar çeyreklik kar elde etti.
  Üçüncü çeyrekte satış gelirleri 190,2 milyar TL olarak kaydedildi. Bu dönemde 8,1 milyon ton
  satış gerçekleştiren Tüpraş, yurt içi satışlarda benzin talebindeki artışın etkisiyle %3’lük bir
  büyüme kaydetti. Yurt içi benzin satışları yıllık %18 artarak tüm zamanların en yüksek
  seviyesine ulaştı. Tüpraş’ın kapasite kullanım oranı, RUP bakımının tamamlanması ve artan
  enerji verimliliği ile %101 seviyesine yükseldi ve 2019’dan bu yana en yüksek seviyesine
  ulaştı. Yüksek kapasite kullanımı, zayıflayan ürün marjlarına rağmen operasyonel kârlılığı
  destekledi. Şirket beklentilerinde revizyon yok.

• Bu arada Tüpraş demişken dün Tüpraş İzmit Rafinerisi’nde kompresör bakım çalışmaları
  sırasında bir yangın meydana geldi. Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın,
  yaşanan olayın planlı bir tatbikat sırasında meydana gelen bir aksilikten kaynaklandığını
  belirtti ve yangının kontrol altına alındığını, herhangi bir sorun olmadığını ifade etti. Borsa
  İstanbul, KAP’a yaptığı açıklamada, olayla ilgili Tüpraş’tan özel durum açıklaması talep
  edildiğini ve TUPRS.E sırası, bağlı varantlar ve TUPRS payına dayalı vadeli işlem ve
  opsiyon sözleşmelerinin geçici olarak işleme kapatıldığını duyurdu. Şirket, rafinerideki
  operasyonların normal seyrinde devam ettiğini belirtti.

• 2024 yılının ilk dokuz ayında 5,6 milyar TL net kar açıklayan Migros, ilk 9 ayda 271 yeni
  mağaza açarak toplam mağaza sayısını 3 bin 550’ye yükseltti. Ayrıca, online alışveriş
  hizmeti sunan mağaza sayısını 1053’ten 1289’a çıkardı. Migros, TMS 29 enflasyon
  muhasebesine göre yıl sonu reel konsolide satış büyüme hedefini %10-12 aralığına, TMS 29
  hariç tutulduğunda ise %76-78 aralığına revize etti. Şirket ayrıca, TMS 29 dahil FAVÖK marjı
  beklentisini %5’e, TMS 29 hariç tutulduğunda ise %9’a yükseltti. Migros, yıl boyunca 350
  yeni mağaza açma hedefine sadık kalırken, yatırım harcamaları hedefini de TMS 29 hariç
  yaklaşık 8 milyar TL olarak belirledi.

• Nvidia hisseleri, dün %2,84 artışla 139,91 dolara yükseldi. Bu artışla şirketin piyasa
  değeri 3,43 trilyon dolara ulaşarak, Apple'ın 3,38 trilyon dolarlık değerini geride bıraktı ve
  Nvidia'yı dünyanın en değerli şirketi konumuna taşıdı. Yapay zeka çiplerine yönelik artan
  taleple Nvidia'nın hisseleri, yıl başından bu yana %182,5 değer kazandı. Şirketin piyasa
  değeri, ilk kez Haziran ayında 3 trilyon doları aşmıştı.