BİZE ULAŞIN
Rusya Ukrayna savaşı sürerken dünya tahıl ticaretinde önemli bir yere sahip olan iki ülke de, dünyadaki toplam buğday ihracatının yüzde 30'unu, arpanın yüzde 31'ini, ayçiçeğin ise yüzde 32'sini karşılıyor. Son olarak 2008 yılında gıda krizinde yaşanan dünya buğday fiyatlarının 352 dolar iken, güncel fiyatlar ise 346,5 dolar seviyesinde bulunuyor. Peki ekmek ve yağ fiyatlarına zam mı gelecek?
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın açıklamış olduğu Ocak ayı verilerine göre 2020-2021 döneminde Türkiye'nin yaptığı buğday ithalatının %78'i Rusya'dan %9'u ise Ukrayna'dan gerçekleşti. Aynı zamanda Türkiye'nin arpa ithalatının yüzde 40'ı Rusya'dan; ayçiçeğinin ise yüzde 56'sı Rusya'dan ve yüzde 12'si Ukrayna'dan yapılmakta.
Tarım ve Orman Bakanlığı konuyla ilgili açıklamada bulunarak Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle, "başta buğday olmak üzere hububat ve diğer ham maddelerde arz sıkıntısı yaşanmayacağını" ifade etti. Bakanlık'ın yaptığı açıklamada uluslararası hububat ticaretinde diğer ihracatçı ülkelerden de hububat arzı imkanlarının mevcut olduğu söylendi.
Fakat bazı uzmanlara göre Türkiye'nin buğday ve arpada kendi kendisine yeterliliğinin yüzde 82'ye düşmesi, yurt dışından arzda sıkıntı yaşanmasa bile, yükselen ithalat maliyetleri ekmek fiyatlarını doğrudan etkileyecek olabilir.
Türkiye'de bulunan borsalarda buğday fiyatının ton başına 100 lira arttığı bilinirken, uzmanlar Rusya'dan buğday alamama gibi bir durumda Fransa, Romanya veya Amerika'dan alınacağı ve oralardan taşımanın da daha maaliyetli olabileceğini belirtiyor.
Bu sebeple savaşın sürmesi halinde enerjide dışa bağımlılığı ve dünyada artan hububat fiyatları düşüldüğünde, Rusya ve Ukrayna savaşının etkisi olarak Türkiye'deki gıda ürünlerinin fiyatlarının da belli bir seviyede artabileceği öngörülüyor.
Son olarak Ekmek Sanayi İşverenler Sendikası Başkanı Çetin Keçeli, konuyla ilgili "Buğdayımız şu anda nispeten yeterli gözüküyor ancak buğdayımız yetse bile, doğalgaz ve buna bağlı olarak artacak elektrik fiyatları sebebiyle ekmek fiyatları otomatikman artacak." yorumunda bulundu.
Artış ile beraber yalnızca buğday ve arpanın değil, ayçiçeğinin de durumdan etkilenmesi bekleniyor. Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım konuyla ilgili "Kendi kendimize yeterliliğimizin yüzde 70'lerde olduğu ayçiçeğini de biz Rusya ve Ukrayna'dan alıyoruz. Bu ürünleri ya alamayız ya da daha yüksek fiyatla başka ülkelerden ya da yine Rusya ve Ukrayna'dan alabiliriz." şeklinde konuştu.
