5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, vatandaşların hangi şartlarda emekli olabileceğini belirleyen düzenlemenin kaynağı konumunda. Bu bağlamda vatandaşlar, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen yaş, prim gün sayısı, çalışma yılı gibi kriterleri sağladıklarında emekli olmaya hak kazanabiliyorlar. Fakat yaşı gelmesine rağmen çalışma yılını dolduramadığı için ya da eksik prim gün sayısına sahip olduğu için emekli olamayan binlerce vatandaş bulunuyor. Bu vatandaşlar için erken emekliliğin kapısını aralayacak formülleri sıraladık.
DOĞUM BORÇLANMASI
Doğum borçlanması sayesinde kadın çalışanlar altı yıla kadar daha erken emekli olabiliyor. Sigortalı olarak çalışan kadınlar, doğum sebebiyle işten uzak kaldığı ve doğal olarak primlerinin ödenmediği günleri SGK'ya borçlanabiliyorlar.
Doğum borçlanması hakkından faydalanmak için kadın çalışanların doğumdan önce sigortalı olması gerekiyor. Her bir çocuk için kadınlara iki yıl (760 gün) borçlanma hakkı veriliyor. Ayrıca bir kadın en fazla üç çocuk için borçlanma hakkına sahip oluyor. Yani toplamda 6 yıla kadar borçlanmak mümkün.
Ne yazık ki staj başlangıcı, doğum borçlanması için geçerli sayılmıyor.
ASKERLİK BORÇLANMASI
Sigortalı olarak çalışan ve emeklilik için şartları tamamlamayı bekleyen erkekler; er, erbaş olarak ya da yedek subaylık okulunda geçirdikleri süre için Sosyal Güvenlik Kurumu'na borçlanabiliyorlar. Ayrıca yedek subaylık okuluna hazırlık için geçirilen süreyi borçlanmak da mümkün.
İstisnalar dışında askerlik borçlanması sadece askerlik süresi ile sınırlı olur. Askerliğini yapmayanlar ya da askerlikten muaf olanlar bu haktan faydalanamaz. Askerlik borçlanması sayesinde sigorta başlangıç tarihini öne çekmek ve eksik prim günlerini tamamlamak mümkün.
MALULLÜK KAPSAMINDA ERKEN EMEKLİLİK
Sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra kaza geçiren ya da bir hastalık yaşamaya başlayan vatandaşlar, yüzde 60 oranında güç kaybı yaşarsa malullük kapsamında erken emeklilik hakkından faydalanabilirler. Bu haktan yararlanabilmek için malul vatandaşların 10 yıllık hizmet süresini ve 1800 prim gün sayısını doldurması gerekir. Malul vatandaşın sağlık durumuna göre şartlarda esneklik sağlanabilir.
DİĞER YÖNTEMLER
Memurlar ve kamu görevlileri ücretsiz izin kullandıkları dönemi,
Avukatlar sigortalı olmadan geçirdikleri staj sürelerini,
Doktorlar asistanlık sürelerini,
Çalışanların grev ve lokavtta geçirdiği süreleri,
Seçimden sonra istifa eden veya işinden ayrılmak zorunda kalan vatandaşlar seçimlerin yapıldığı tarihten itibaren açıkta kaldıkları günleri,
Sigortalı olarak çalışırken tutuklanan kişilerin tutuklu ya da gözaltında geçirdikleri süreleri borçlanmaları mümkündür.