Hazır giyimde H&M sıkıntısı

Hazır giyim sektöründe dünyaca ünlü moda markası H&M'in Türkiye'den yaptığı alımları azaltmasının sıkıntısı yaşanıyor.

H&M'den yapılan açıklamada Türkiye'den alımlarda herhangi bir değişiklik olmadığı dile getirilse de piyasa aktörleri aynı düşüncede değil. Sektör temsilcileri Türkiye'den yılda 300 milyon Euro civarında alım yapan firmanın alımlarını yüzde 60 azalttığını, bu oranın yüzde 80'e ulaşacağını dile getirdiler. H&M'in alımlarını daha rekabetçi fiyatlar verebilen Bangladeş ve Pakistan'a kaydırdığı öğrenildi.

Türkiye'den 12 uluslararası markanın 4 milyar dolarlık alım yaptığı belirtilirken, H&M'in 300 milyon Euro olan alımının zaman zaman 2 milyar dolara çıktığı da iddia ediliyor.

İstanbul ve İzmir'de onlarca firmanın H&M için üretim yaptığını dile getiren Türkiye Moda ve Hazırgiyim Federasyonu Başkanı Nedim Örün, "Son 15-20 gündür bu durum daha belirginleşmeye başladı.

Dünya Gazetesi'nin haberine göre, H&M şu an Türkiye'den alımlarını yüzde 60 dolayında azalttı. Bu doğrultuda sektördeki firmaların bazıları üretimlerini azalttı, bazıları eleman çıkarmaya başladı. İşin kötüsü bu oranın artarak yüzde 80'e ulaşılacağı konuşuluyor. Yani siparişler daha da azalacak. Aylık 500-700 bin parçalık alımını 100 bine düşüreceği söyleniyor" diye konuştu.

H&M'in dünya pamuk fiyatları artarken perakende fiyatlarını artırmayan ender markalardan biri olduğunu vurgulayan Örün, "Bu da maliyetleri düşürmek için daha farklı arayışlara gitmelerine neden oldu. Türkiye'den yaptığı alımların büyük bir bölümünü Bangladeş'te yaptıracak. H&M hazır giyimde çok geniş bir ürün yelpazesine sahip olduğu için bu durum sektörün tüm alanlarında sıkıntı yaratacaktır. H&M bundan sonra ana siparişleri Bangladeş'e kaydırırken, 'repete' denen, kısa temrinli, tekrar siparişleri Türkiye'de ürettirecek. Bu da Türkiye'de yaptırdığı üretimin yüzde 20'si kalacak anlamına geliyor" dedi.

Bu markaya üretim yapan pek çok firmanın kapasitesini düşürdüğüne dikkat çeken Örün, fakat üretimin durdurulması, tesislerin kapanması gibi bir durumun yaşanacağını sanmadıklarını ifade etti. Örün, "Hiçbir konfeksiyon üreticisi tek bir firmaya bağlı çalışma hatasını yapmaz. Hatta firmalar üretim yaptıkları ülkeleri bile çeşitlendirmeye çalışıyor. Türkiye'de üretim yaptıran diğer büyük alıcılarla ilgili henüz böyle bir durum yaşanmıyor" diye konuştu.

TGSD BAŞKANI NEGRİN: DOKUMADAN ÇIKIYORLAR
Türkiye'de girdilerin giderek pahalandığına dikkat çeken Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Cem Negrin, "Ucuz fiyatlı, yüksek adetli mal alımı yapan firmalar yavaş yavaş Türkiye'den çıkıyorlar. Bunun doğal karşılamak lazım. GAP da 2-3 sene öncesine kadar Türkiye'den çok büyük miktarda alım yapıyordu, şu an son derece ufaldı. H&M de bu kapsamda alım yapan son birkaç firmadan biri. Daha küçük adetli, daha yüksek fiyatlı ürün gruplarında alımları sürüyor. Hepimiz ticaret yapıyoruz. Bu durum son derece doğal. Onlar da ticaretin kuralı gereği uygun buldukları ürün gruplarını alıyorlar. H&M'in 3-4 sene öncesine kadar alımları çok daha fazlaydı. Başta örme olmak üzere bazı ürün gruplarında devam ediyorlar. Ben geçen seneye kadar H&M'ye çok fazla dokuma yapıyordum. Dokumadan çıkıyorlar" diye konuştu.

Uluslararası markaların maliyetler konusunda çok hassas olduğunu vurgulayan Negrin, "Bizde ithal kumaşa yüzde 20 vergi konunca bunu hemen maliyetlerinin arasına yazıyorlar. İşçilik, kumaş, enerji, dolar-euro paritesi gibi unsurlar da girince Bangladeş, Pakistan gibi ülkelerde anormal ucuz fiyatlar ortaya çıkıyor. Orada bir işçiyi 50 dolara çalıştırabiliyorsunuz. Türkiye'de bunu yapamayız ve yapmak da istemeyiz. Bazı ürün gruplarında Bangladeş'le yarışamayız. Eğer, Anadolu'da bazı bölgelerde kendi Mısır'ımızı yaratsaydık, çeşitli teşvikler sunulsaydı bu süreci 3-5 sene erteleyebilirdik" dedi.