BİZE ULAŞIN
Hem işçilerin hem de işverenlerin İş Kanunu’nda yer alan maddeleri bilmesi çok önemli. Kanunda işçilerin çalışması gereken zamandan, izin yapması gereken zamana kadar her şey detaylı bir şekilde yer alıyor. Bu sürelerin dışında kalan kısım işçi için ayrıca ücretlendiriliyor. Ancak her fazla çalışan mesai ücreti alamıyor. İşte milyonlarca kişinin bilmediği detay…
Haftalık çalışma saatine göre fazla mesai ücreti belirlenmektedir. Buna göre haftalık çalışma saatinizi bilmeniz çok önemli. 4857 sayılı İş Kanununun 63'üncü maddesine göre genel anlamda bakıldığında haftalık çalışma saati 45 olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla işçiler haftada 45 saatten fazla çalışırlarsa bu sürelerin parası yüzde 50 artırılarak ödenir. Yani bir işçi haftada 45 yerine 50 saat çalışmışsa 5 saat fazla çalışması var demektir. Bu işçinin 1 saatlik ücreti 20 lira ise 5 saatlik ücret 100 lira yerine 150 lira olarak kendisine ödenir. Ancak 45 saatlik süre belirttiğimiz gibi haftalık bir süredir.
Eğer ki haftalık olarak çalışma saatiniz 45 saati geçiyorsa fazla mesai ücreti alabilirsiniz. Ancak şöyle bir durum var işveren 45 saatlik çalışmayı haftanın farklı günlerinde bir gün 10 saat bir gün 5 saat şeklinde eşitleyebilir. Bu 10 saat çalıştığınız günde fazla mesai alabileceğiniz anlamına gelmez. Her gün 12-13 saat çalıştırılmak ise yasalara aykırı. Çünkü haftalık 45 saat ne kadar bölünürse bölünsün bir günde 11 saatten fazla çalışılmaması gerekir. Fazla yaptığınız çalışmaların parası da yüzde 50 fazlasıyla ödenmelidir. Eğer ki işveren yukarıda saydığımız haklarınızı vermiyorsa durumu hemen ALO 170'e bildirerek yetkilileri haberdar etmenizi tavsiye ederiz.
İşçiler açısından izin mevzusu da bilinmesi gereken meselelerden biri. Yıllık olarak verilen izinler anayasal bir haktır. Dolayısıyla işçi "ben izin kullanmıyorum" diyemediği gibi işveren de "iznini kullandırmıyorum" diyemez. İşçinin kazanmış olduğu haklarını işverenin kullandırmaması çalışma hukukuna aykırıdır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2001/17459 esas numaralı kararında; "Hak kazandığı izni çalışmakta iken işverenden isteyen işçi kendisine böyle bir iznin kullandırılmayacağı açık ve kesin şekilde ifade edildiği takdirde İş Kanununda tanınmış olan haklarını kullanabilir". denilmektedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus iznin kullandırılmamasının sebepsiz olmasıdır. Birçok sektörde işin gereğince bazı yıllar izin kullanılmamaktadır. Yani işveren bu hakkı sizden almışsa haklı olursunuz. Ancak işiniz ve sektörünüzün gereği doğrultusunda eksik izin kullanmışsanız burada tazminat hakkınız doğmaz.
