Hızlandırılmış amortisman, çeşitli faydaları sebebiyle işletmeler tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Hızlandırılmış amortisman uygulaması, azalan bakiyeler yöntemi olarak da bilinmektedir. Azalan bakiyeler yöntemi amortisman uygulamasında daha az vergi kesintisi yapılmakta ve amortisman gideri daha fazla görünmektedir. Hızlandırılmış amortisman nasıl hesaplanır?
Hızlandırılmış amortisman uygulaması, sabit varlıklarının yıpranma paylarının ayrılmasında kullanılan bir amortisman hesaplama yöntemidir. Hızlandırılmış amortismanın bir diğer ismi de azalan bakiyeler yöntemidir. Yöntemin isminden de anlaşılacağı üzere, amortisman hesaplanırken kullanılan bakiye ödeme yılları geçtikçe azalmaktadır. Şirketlerin sık tercih ettiği bir amortisman ödeme yöntemidir. Bu amortisman ödeme yönteminde her yıl amortisman payları daha düşük miktarda ödenmektedir.
Hızlandırılmış amortisman kullanımında bazı şartlar bulunmaktadır. Azalan bakiyeler yöntemi de denilen bu yöntem için söz konusu koşullar şunlardır:
Hızlandırılmış amortisman yönteminin kullanılmasının bazı nedenleri bulunmaktadır. Normal amortisman hesaplama yöntemine göre daha avantajlı olduğunda şirketler, hızlandırılmış amortisman yöntemini tercih ederler. Bu avantajlar,
Hızlandırılmış amortisman hesaplamasında öncelikle amortisman oranı bulunur. Amortisman oranı 1/faydalı ömür formülü ile ortaya çıkar. Daha sonra amortisman oranı ikiyle çarpılır. İki katına çıkarılan amortisman oranı alış fiyatına uygulanır ve ilk yıl alınması gereken amortisman gideri bulunur. İkinci yıl hesaplanırken ana bakiyeden ilk yıl uygulanan amortisman gideri düşülür ve amortisman oranı bu miktara uygulanır. Sonraki yıl, ilk iki yıl ödenen amortisman giderleri ana paradan çıkarılır ve amortisman oranı bu miktara uygulanır. Süreç bu şekilde amortismanın faydalı ömrü boyunca işler.
Örneğin 2.000 TL değerindeki bir duran varlığın 5 senelik faydalı ömrü olsun ve bu varlığa hızlandırılmış amortisman uygulansın. Amortisman oranı 1/5, yani %20’dir. Amortisman oranı 2 ile çarpılır ve azalan bakiyeler yönteminde kullanılacak amortisman oranı bulunur. Bu oran %40’tır.
Örneğimizde ilk yıl 2.000’in %40’ı, yani 800 TL amortisman gideri ortaya çıkar. İkinci sene 1.200’ün %40’ı olan 480 TL amortisman gideri olarak ödenir. Üçüncü sene 720’nin %40’ı olan 288 TL amortisman gideri olarak bulunur. Süreç 5 sene dolana kadar devam eder.