BİZE ULAŞIN
Kişinin hizmet akdi, çalışanın isteği dışında kurum tarafından feshedilirse, işveren kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Ancak yeni tazminat sistemiyle, çalışanın istifa etmesi halinde de tazminat alabileceği duyuruldu. Binlerce çalışanın merak ettiği tazminat konusunu sizler için araştırdık.
Kurum yöneticileri ve kurum çalışanları arasında kazan kazan ilişkisi vardır. Çalışanın isteği iş hayatını en yüksek karla sonlandırmak iken, kurumun hedefi en düşük maliyetle en yüksek performansı almaktır. Bazı durumlarda işveren ve çalışanın çıkarları uyuşmazsa hizmet akdine son verilebilir. İşin sonlanması durumunda her çalışan harcadığı emeğin ve zamanın maddi karşılığını almak ister. Çalışana verilen kıdem ve ihbar tazminatı ekonomik güvence sağlarken, kişiye işsiz kaldığı dönemde zaman kazandırır. İşveren tarafından iş sözleşmesine son verilen ya da kendi isteği ile ayrılmayı düşünen özel sektör çalışanları nasıl tazminat alacaklarını araştırıyor. Peki hangi koşullarda iş yerinden tazminat alınır?
Kıdem tazminatı alabilmek için ilk ve en önemli koşul, kurumdaki çalışma süresini bir yıla tamamlamaktır. Bir yıldan daha az süre çalışan işçiler, hangi sebepten işten çıktıklarına bakılmaksızın kıdem tazminatı alamaz. Ancak bu şart, bir yılı tamamladıktan sonra işten ayrılan her çalışanın tazminat alabileceği anlamına gelmez. Bir yıl ve bir yıldan daha fazla süreyle aynı işverene bağlı çalışan işçilerin tazminat alabilmesi, imzalanan iş sözleşmesinin feshedilme nedenine bağlıdır. İşten çıkış nedeni kanunda belirtilen nedenlerden biriyle örtüştüğü durumda çalışan kıdem tazminatı alabilir.
Bir yıllık süreyi dolduran ve kendi isteğiyle işten ayrılan işçiler bazı durumlarda tazminat alma hakkına sahiptir. Kişi emekliliğe hak kazandığında, erkekler için askerlik dönemi geldiğinde, kadınlar için evlilik gibi belirlenen istisnai durumlarda, çalışan kıdem tazminatı alabilir.
Kıdem tazminatı iş akdinin fesih tarihindeki brüt ücret ile işçinin çalıştığı yıl sayısının çarpımı ile hesaplanır. Brüt ücret hesaplaması yaparken işçinin tüm yan hakları ve maddi menfaatleri dahil edilmelidir. Hesaplamadaki ücret, giydirilmiş bir brüt ücret olmalıdır.
İş akdi işveren tarafından tek taraflı olarak sonlandırılırsa, sonlandırılmadan önce karşı tarafa bildirimde bulunması gereken bir ihbar süresi vardır. İhbar süresi, işçinin çalışma yılına göre artış gösterir. Eğer işveren bildirilen süreye riayet etmezse, çalışan kıdeme göre artan bir oranda ihbar tazminatı almaya hak kazanır.
-Çalışan, kurumdaki 6 ayını tamamlamamışsa 2 hafta,
Cumhurbaşkanlığı 2019-2023 Kalkınma Planı düzenlemesinde kıdem tazminatı fonu değişikliği çalışanların merak ettiği konu haline geldi. Kıdem tazminatı fonuna göre; çalışanların adına bir hesap açılarak işveren her ay hak edilen tazminat tutarını yatıracak. Son derece şeffaf olan bu sistem, birikim ve yatırım aracı olarak değerlendirilebilir.
