İş göremezlik ödeneği halk arasında rapor parası olarak bilinir. Sigortalı olarak çalışanların hastalık, meslek kazası ya da gebelik gibi durumlar yaşaması halinde rapor parası ödemesi yapılır. Rapor parası ödemesinin belirlenmesinde çalışanın son 3 ay boyunca aldığı maaş miktarı, tedavi görme şekli, tedavi süresi ve yaşanılan rahatsızlık etkili olmaktadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan rapor parası ödemesi, sigortalı çalışanların sağlık raporlu sayıldıkları süre için işveren tarafından maaş kesintisi gerçekleştirilmesi halinde devreye girer. Çalışanların mağduriyet yaşamaması adına; son bir yıllık dönemde adlarına en az 90 prim günü ödemesi yapılan çalışanlara iş göremezlik ödeneği verilir. Peki, iş göremezlik parası nedir? Nasıl alınır?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu çerçevesinde iş göremezlik ödeneğinin kapsamı ve şartları belirlenmiştir.
-İş göremezlik ödeneğinden yararlanmak için çalışanların iş kazası, meslek hastalığı, gebelik ya da rahatsızlık nedeni ile sağlık raporu alması şarttır. Sağlık raporunun Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık kuruluşlarından alınması gerekir.
Rapor parası alınması için kişilerin ilk adımda sağlık sorunun tanısının konulması için tam teşekküllü bir devlet hastanesine giderek rapor alması gerekir. Alınan raporun Sosyal Güvenlik Kurumuna iletilmesi görevi işverene aittir. Bu nedenle çalışanların sağlık raporunu işverene teslim etmesi başvuru için yeterli olur.
İşveren tarafından raporun en geç 5 gün içinde e-Rapor sistemine tanımlanması şarttır. e-Rapor sistemine işlendikten sonra SGK tarafından inceleme süreci başlatılır. Başvuruya onay verilmesi durumunda PTT şubeleri ya da banka hesabı üzerinden ödeme yapılır.
İş göremezlik ödeneğinin hesaplamasında kişinin çalışmasına bağlı olarak verilen son üç aylık brüt maaş miktarına bakılır. Rapor parası ödemesinde günlük brüt ücretin hesaplaması için; son üç aylık brüt maaşın 90'a bölünmesi gerekir. Ayakta tedavi için son üç aylık brüt maaşın 90'a bölünmesinden sonra çıkan sonucun 3'te 2's,i yatarak tedavi için ise bu sonucun yarısı hesaplanır. Çıkan sonuç rapordaki geçerli olan gün sayısının iki eksiği ile çarpılır.